Het tweede deel van Respighi’s Trilogia Romana, met de titel I Pini di Roma, is gewijd aan de pijnbomen die overal in de stad te zien zijn. Anders dan bij het eerste deel, met de Romeinse fonteinen in de hoofdrol, hoor je in dit stuk veel meer slagwerk en spelen ook de strijkers een veel grotere rol. Luister naar Respighi’s interpretatie van de verschillende Romeinse plekken waar je in de schaduw van de pijnbomen kunt mijmeren, lezen en dromen: Respighi begint zijn tocht in Villa Borghese, waar hij kinderen onder de bomen laat spelen. Je hoort hen spelen, springen en dansen en …

Het gevoel dat mij elke keer weer omarmt als ik in Rome ben, dat velen van jullie herkennen en delen en dat André Aciman zo mooi in woorden wist te vangen vanochtend, bracht Ottorino Respighi ooit tot uiting in muziek. Zijn Trilogia Romana, een muzikaal eerbetoon aan Rome in drie delen, gaat van start met Le Fontane di Roma, de fonteinen van Rome. Respighi componeerde dit prachtige stuk tussen 1914 en 1916, toen hij zelf net in Rome was komen wonen. Hij liet zich betoveren door de fonteinen, door het klaterende water, door de kracht van de beelden in het …

In Alibi’s – Essays over elders schrijft André Aciman over de plaatsen uit zijn jeugd. Barcelona, Parijs, Rome en Alexandrië – steden waarin hij als kleine jongen heeft gewoond en waarnaar hij zijn hele volwassen leven is blijven verlangen. Zijn gevoelens zijn gecompliceerd: waar hij zich ook bevindt, hij wil altijd liever ergens anders zijn. Wij dwalen hier vanochtend met hem door Rome, met een fragment uit het verhaal ‘Uren in Rome’: ‘In deze stad met vele gedaanten is alles een kwestie van zwalken en dwalen, en de kortste afstand tussen twee punten is nooit een rechte lijn maar een …

Tijdens onze Romeinse wandelingen met Rosita Steenbeek kwam La dolce vita steeds weer naar boven. Dankzij deze film kunnen we in drie woorden uitleggen wat ons zo aantrekt in de Italiaanse levensstijl, waar we elke ochtend opnieuw blij van worden, waar we elke middag op toosten. La dolce vita is tevens de grote inspiratiebron voor Selwyn Senatori, een populaire Nederlandse neo-pop artiest met Italiaanse roots. Zijn passie voor lekker eten, wijn, Italië, muziek, film, vrouwen en design spat van zijn doeken af. Zijn werken hebben dezelfde ingrediënten als la dolce vita en maken je immediatamente vrolijk. Selwyn wordt geboren op …

Voor een reportage in De Smaak van Italië reisden Saskia en Willemijn naar Rome – maar dan anders. We bezochten dit keer geen Colosseum, Capitool of Castel Sant’Angelo. Geen Vaticaan of Vittoriano, geen Caravaggio of Michelangelo… Nee, we wandelen door het Rome van de film, over het decor van La dolce vita, Un americano a Roma, Vacanze romane, C’eravamo tanto amati en al die andere heerlijke films waarin Rome een grote rol speelt. Rosita Steenbeek woont al vijfentwintig jaar in Rome en kent als geen ander die filmische kant van de stad. Samen met fotografe Chantal Ariëns zochten we haar op en …

Het Pantheon brengt niet alleen mij in vervoering. Carine Cuypers, auteur, fotografe en vormgeefster wijdde een heel boek aan dit ‘wonder der aarde.’ Het Pantheon is een architectonisch meesterwerk dat vaak is nagebouwd, maar nooit werd geëvenaard. De koepel van het Pantheon was een inspiratiebron en hét voorbeeld voor alle koepelconstructies ter wereld. Redenen genoeg om dit gebouw een hoofdrol te geven in een intrigerend en eigenzinnig boek, vond Carine Cuypers. Ze gaf het boek de titel Pantheon – navel van de aarde, omdat dit precies is wat dit prachtige monument is: ‘de navel van de aarde, het badkuipputje van …

De langverwachte nieuwe film van Woody Allen, To Rome with Love, met in de hoofdrol niemand minder dan de Eeuwige Stad, heeft stevige kritieken te verduren gekregen. Het verhaal is inderdaad ook flinterdun, maar de prachtige beelden van Rome en de heerlijke muziek maken alles goed. Wie To Rome with Love kijkt, raakt met elk beeld verliefder op de stad Rome en op haar monumenten, haar inwoners, haar kleurrijke verschijning, haar schilderachtige doorkijkjes en panorama’s. Ik zal niet al te veel verklappen van het verloop van het verhaal – voor degenen die de film nog willen gaan zien – maar wel …

Venetië is sinds een paar dagen het decor voor het jaarlijkse filmfestival. Filmsterren varen af en aan en vereren de ene na de andere première met hun aanwezigheid. Filmliefhebbers kijken gespannen naar welke pareltjes er dit jaar vertoond worden en verheugen zich op de prijzenregen. Wij zijn er helaas niet bij, maar we zetten vandaag op Ciao tutti wel de filmstad Venetië in het zonnetje, met de film Impardonnables. Deze Franse film van André Téchiné kent volop Venetiaanse settings. De film opent met een scene waarin de schrijver Francis op een persconferentie niemand minder dan Schopenhauer citeert: ‘Zoals ik hier …

In het zestiende-eeuwse Venetië is de jonge Gabriella Mondini een bijzondere vrouw: ze beoefent de geneeskunde. Op een dag blijkt haar vader spoorloos verdwenen. Zonder zijn bescherming kan ze niet langer als arts werken. Gabriella gaat op reis door Frankrijk, Duitsland en Nederland om haar vader zoeken, en ze probeert de geheimen rond zijn verdwijning te achterhalen. Onderweg ontdekt ze veel over ziekten, kruiden en kuren. Ze leert ook zichzelf kennen – maar vindt ze ooit haar vader terug? Een betoverend boek, dat je meevoert door bekende steden in de renaissance, vol details over de geneeskunde en het leven van …

Op deze eerste septemberdag een heerlijk (en makkelijk) gerecht waarmee je in een handomdraai nog een beetje zomer op tafel tovert, naar een recept uit Pascale Naessens Puur genieten en toch gezond en slank. In de inleiding van dit kookboek schrijft Pascale: ‘De zomer staat voor leven, voor kleur, voor groenten. Groenten geven smaak en body aan je gerechten. Ze zijn ongelooflijk lekker, mooi en heel eenvoudig te bereiden en ze zijn veruit de beste keuze om je lichaam gezond te houden. De zomer nodigt uit te variëren met groenten. Ga naar een marktje, breng wat groenten mee en zoek …

Wanneer het lichaam van een man gevonden wordt in het kanaal, staat Brunetti voor een raadsel. Hij heeft weinig aanknopingspunten: het lichaam is dermate aangetast door de stroming dat de man onherkenbaar is geworden. Hij draagt niets bij zich en is niet als vermist opgegeven. Bovendien wijst de autopsie uit dat de man leed aan de ziekte van Madelung, die een misvorming van het lichaam veroorzaakt. De sporen van deze zeldzame ziekte wijzen de identiteit van de man uit; hij blijkt dierenarts te zijn, en werkzaam in een slachterij. Het onderzoek doet Brunetti belanden in de wereld van de bio-industrie, …

Milaan is, net als veel andere Italiaanse steden, zo mooi dat je er soms wel gewoon in zou willen verdwijnen, zou willen opgaan in de stenen van de stad, in de prachtige palazzi en in de verleidelijke vergezichten. Kunstenaar Liu Bolin, afkomstig uit Beijing, neemt dit gevoel nogal letterlijk en laat zichzelf ‘verdwijnen’ in bekende monumenten en settings. Hij speelt verstoppertje met de toeschouwer, door zichzelf zo te beschilderen dat hij helemaal een wordt met de achtergrond. Dat levert ongelooflijke plaatjes op, waarbij je soms twee keer met je ogen moet knipperen om Bolins contouren te zien. Kijk maar eens …

Baas boven baas! Vierden we hier op Ciao tutti gisteren het feit dat ik het duizendste stukje had opgetekend, De Zilveren Lepel heeft nu een vernieuwde editie met ruim 1500 pagina’s en met maar liefst meer dan 2000 authentieke recepten. In Italië wordt De Zilveren Lepel al meer dan zestig jaar verkocht en van generatie op generatie doorgegeven. Daarom wordt dit standaardwerk regelmatig bijgewerkt, zodat zowel beginnende als gevorderde koks steeds iets verrassends op tafel kunnen toveren. Net als zijn witte voorganger bevat deze nieuwe editie een uitgebreide uitleg over kooktermen en keukengerei en een register waarin gezocht kan worden …

Een historisch moment vandaag, want dit is het duizendste stukje dat ik voor Ciao tutti schrijf. Eerlijk gezegd had ik tweeënhalf jaar geleden, toen ik met Ciao tutti begon, nooit gedacht dat het zo leuk en inspirerend zou zijn om dagelijks te bloggen over Italië en Italiaanse zaken. De duizend stukjes zijn voorbijgevlogen. Nooit zat ik met mijn handen in het haar, er is eerder te veel dan te weinig om over te schrijven. Dat komt ook door alle tips, vragen en suggesties die jullie in de loop der tijd hebben gegeven en gesteld. Want eerlijk is eerlijk: dankzij al …

Voor de prachtige fotocollectie IMMAGINE XXIV vlogen fotograaf Hans Guldemond en Italiëliefhebber Ruud Veldkamp (tevens eigenaar van de Italiaanse concept store Sedotto in Haarlem) naar Milaan, waar ze precies 24 uur achter elkaar de wijk Navigli vastlegden in 24 verschillende beelden van de veelzijdige wijk. De vierentwintig foto’s zijn gebundeld in een door beide heren zelf uitgegeven album. Elke foto vertegenwoordigt een van de vierentwintig uren die het creatieve duo in de artistieke wijk doorbracht, van de zon die langzaam opkomt en de eerste cappuccino in een bar tot de Navigli bij nacht, wanneer de straatlantaarns weerspiegelen in het water van …

Italië blijft de wereld verbazen, keer op keer. Jarenlang was dit het land van Berlusconi, de altijd lachende mediamagnaat die zich als premier te buiten ging aan bunga bunga-feestjes met jonge meisjes. Maar als Berlusconi in de Eurocrisis onder druk van de financiële markten moet opstappen, wordt de technocraat Mario Monti het gezicht van Italië en nemen zijn internationale partners het land weer een stuk serieuzer. Het is een van de voorbeelden van de vele contrasten in Italië, zo constateert Marc Leijendekker in de geheel herziene editie van Het land van de krul (de zevende druk inmiddels). Tekenen voor de …

De Lijkwade van Turijn, waarvan tot eind deze maand een replica te zien is in Den Bosch, speelt ook een rol in de thriller In zijn naam, die van start gaat in Los Angeles. De stad wordt opgeschrikt door een reeks bizarre moorden, maar pas bij de moord op Tamara Jacobs, scenarioschrijver van een film over de Lijkwade van Turijn, vindt de politie een aanwijzing. Tamara hield haar onderzoek voor de blockbusterfilm angstvallig geheim. Niemand mocht weten hoe de film af zou lopen, niemand kende het hele script. En ze had uitstekende bronnen, tot diep in het Vaticaan. De ontknoping …

Na mijn enthousiaste blog over de Rome-set in Cinecittà, kreeg ik van vaste Ciao tutti-lezer Patrick Beijersbergen van Henegouwen de tip het boek Sanctuary van Gregory Crewdson eens open te slaan. Ik had eerlijk gezegd nog nooit van deze man, die fotograaf bleek te zijn, gehoord, maar werd naar aanleiding van Patricks enthousiaste verhalen wel erg nieuwsgierig. En eerlijk is eerlijk, Patrick heeft niets te veel gezegd. Het boek is een bundeling van de foto’s die Crewdson schoot tussen de verlaten sets van Cinecittà. De foto’s van de oude, vaak vervallen filmcoulissen in zwart en wit hebben een ietwat sinistere sfeer, waardoor …

Vandaag gaat Woody Allens nieuwe film To Rome with Love in Nederland in première, een ode aan de Eeuwige Stad en aan de talloze films die hier zijn opgenomen. Allen treedt in de voetsporen van de grote namen uit de filmgeschiedenis. Fellini, Coppola, Scorsese: allemaal zagen ze Rome als het ultieme decor – niet alleen de stad zelf, maar ook de magische Romeinse filmstudio’s binnen de muren van Cinecittà. Terwijl de bioscoopzalen vol zullen stromen en To Rome with Love de meest romantische beelden van Rome zal laten zien, wordt in Rome gevreesd voor de dood van de Italiaanse cinema. …

Venetië staat bekend om haar vele scuole, dat letterlijk vertaald ‘scholen’ betekent, maar dat beter te duiden is als broederschappen, verenigingen die een belangrijke rol in het dagelijks leven in de stad vervulden. Ooit vond je deze scuole ook in andere Italiaanse steden, maar daar zijn ze nooit zo belangrijk en blijvend geworden als in Venetië. De National Geographic-reisgids die ik bij me heb, biedt wat meer achtergrondinformatie over de Venetiaanse scuole: ‘Een Venetiaanse scuola was een instelling die het midden hield tussen een gilde, liefdadigheidsinstelling en religieuze broederschap. In sommige waren kooplieden of ambachtslieden verenigd, in andere buitenlanders (expats), …

Wie door Venetië dwaalt, komt om de haverklap een brug tegen. In totaal telt de stad meer dan vierhonderd bruggen en bruggetjes, die samen de honderdachttien eilandjes verbinden waarop de stad is gebouwd. Er worden honderdzesenzeventig waterwegen overbrugd. Sommige bruggen en bruggetjes zijn niet meer dan een stenen halve cirkel of trapje over het water, maar andere bruggen zien er indrukwekkender uit of dragen een bijzonder verhaal met zich mee. We tippen tien bijzondere bruggen waar je tijdens je bezoek aan Venetië zeker even overheen moet wandelen: 1 Ponte dei Sospiri – Brug der Zuchten De brug tussen het Dogenpaleis …

Op een zomerse dag in Rokford wordt Geronimo door Patty, Thea en Pandora meegesleurd naar een gi-ga-gantische vlooienmarkt… maar Geronimo haat winkelen! Als hij bij een van de kraampjes net iets te lang naar een oerlelijke kristallen gondel kijkt, denkt Patty hem een plezier te doen door het ding voor hem te kopen. Als de gondel in duizend stukjes valt, vindt Geronimo tot zijn verbazing een opgerold briefje tussen de scherven. Er staat een wanhopig verzoek om hulp op gekrabbeld. ‘Mijn oog viel op een klein kaartje, dat met een touwtje aan een scherf van de afstotelijke gondel vastgebonden zat. …

Vandaag nemen we afscheid van Florence en Toscane en trekken we noordwaarts. Onze eerste stop zal vanmiddag in Venetië zijn, maar we doen de komende twee weken ook allerlei andere plekken in het noorden van Italië aan. Maar niet voordat we met een liedje van Tiziano Ferro nog heel vaak ciao hebben gezegd (of gezongen). Dit woord staat vandaag niet alleen voor het afscheid van Florence, maar ook voor de begroeting van Venetië. Dit woordje, waarmee ik jullie dagelijks begroet, heeft namelijk zijn wortels in deze stad aan het water. In een eerder blogstukje vertelde ik dat al eens – …

Naast de aandoenlijke schildpadjes van Giambologna die de obelisken dragen, valt er in de Santa Maria Novella nog een exotisch dier te bewonderen. Een giraf om precies te zijn, maar om deze te kunnen zien, moeten we wel even naar binnen, de kerk in. De giraf is afgebeeld op Domenico Ghirlandaio’s Adorazione dei Magi, Aanbidding der Wijzen, in de Tornabuoni-kapel. Wie goed kijkt, ziet het exotische dier rechts achter heuvelopwaarts lopen. Naar alle waarschijnlijkheid zag Ghirlandaio de giraf in de tuinen van Lorenzo Il Magnifico. Deze Medici-telg kreeg in 1486 namelijk een giraf cadeau van de ambassadeur van de sultan …