Het Ciao tutti-team gaat dit jaar niet alleen kerstshoppen in Italië, maar ook in Nederland. Volgende week ontdekken we Italiaans Groningen, afgelopen week stond Den Haag op het programma, sinds kort de woonplaats van Willemijn. Koninklijke cappuccino Het dagje winkelen begint naar goed Italiaans gebruik met een cappuccino. We strijken neer bij Hop & Stork, die in de jaarlijkse koffietest van het Algemeen Dagblad werd beloond met een 10 voor de cappuccino (en ook voor de espresso, overigens). We zijn ietwat sceptisch; een 10 voor een niet-Italiaanse koffiezaak is wellicht wat aan de hoge kant. Maar het moet gezegd: de cappuccino …

Dora Gatti, van oorsprong Romeinse maar sinds enige jaren woonachtig in Amsterdam, schrijft regelmatig een blog in het Italiaans. Deze keer over een beetje Italië in Amsterdam. Een aantal woorden (die in het verhaal vetgedrukt zijn) worden onder aan de blog vertaald of verduidelijkt. ‘Gli italiani sono un popolo di migranti. Hanno girato il mondo e spesso si sono stabiliti in un nuovo paese. Anche in Olanda, terra di ricchezze e di duro lavoro. Leggo nelle cronache che i primi italiani ad avere contatti e rapporti commerciali con l’Olanda durante il Secolo d’Oro olandese sono stati mercanti, come Bartolotti, da Bologna, …

Ooit tekende Sandro Botticelli alle kringen van de Hel zoals die door zijn stadsgenoot Dante waren opgetekend. Hij maakte talloze schetsen en gedetailleerde tekeningen van alle zondaars die de Hel bevolken. De meeste tekeningen zijn nu te bewonderen in de Staatlichen Museen in Berlijn, maar een aantal wordt bewaard in de Biblioteca Apostolica van het Vaticaan. Botticelli’s tekening van de Hel siert ook de schutbladen van de geïllustreerde editie van Dan Browns Inferno, die onlangs is verschenen en sinds kort ook in onze boekenkast prijkt. Aangezien Saskia een bijzondere (reis)gids schreef bij Inferno en zelfs met Dan Brown op pad …

We hebben al vaker stilgestaan bij de kolossale koepel die de Duomo van Florence siert. Een sterk staaltje bouwkunst van Filippo Brunelleschi, die tot op de dag van vandaag de skyline van Florence bepaalt. De schitterende binnenzijde hebben we echter nog nooit met jullie gedeeld, hoewel ook die er mag zijn! De totale oppervlakte, in totaal ruim 3600 vierkante meter (!), is namelijk beschilderd in levendige kleuren, met engelen en duivels, skeletten en kardinalen. Het werk is gemaakt in opdracht van Cosimo de’ Medici. Die wilde, ruim 130 jaar na de voltooiing van de koepel, ook wel eens iets moois …

De Domus Aurea, Nero’s ‘gouden huis’ vlak bij het Colosseum in Rome, was ooit een gigantisch complex. Suetonius, de Romeinse keizerbiograaf uit de eerste/tweede eeuw na Christus, schreef erover: ‘Het paleis was zo immens dat het een driedubbele galerij bevatte van een mijl lengte, verder een vijver die wel een zee leek, omgeven door gebouwen die voor steden konden doorgaan.’ Alle hallen en kamers waren voorzien van schilderingen en rijke decoraties, en Nero’s nieuwe woning zat vol technische snufjes. Zo zouden de plafonds van de eetzalen kunnen ronddraaien, terwijl er bloemblaadjes en geurige parfums als weldadige nevel neerdaalden op de …

Met het Colosseum bezorgden de drie Flavische keizers Vespasianus, Titus en Domitianus Rome een monument voor altijd. In het onlangs verschenen boek Keizers van het Colosseum beschrijft Anton van Hooff de woelige levens van deze drie keizers. Ook gaat hij in detail in op de bouw van dit grootse monument: ‘Het voordeel van de locatie was dat er niet eerst gesloopt hoefde te worden. Wel was het natuurlijk zaak Nero’s plas (de vijver bij Nero’s Domus Aurea, red.) te laten leeglopen en het gebied, vijf voetbalvelden groot, voorgoed te draineren. Daartoe werden ondergrondse kanalen naar de Tiber aangelegd, die tot …

De magie van de feestdagen in de Eeuwige Stad, dat moet je een keer meemaken! Reusachtige kerstbomen tussen de Romeinse ruïnes, sfeervolle verlichting door de eeuwenoude straten en een kerstmarkt op het beroemdste plein van de stad… Het is holiday season in Rome! Ciao tutti geeft daarom vandaag de leukste decembertips voor een weekendje Rome: Kerstbomen en kerststallen kijken in Rome De Eeuwige Stad wordt in deze tijd van het jaar prachtig versierd en verlicht. Er zijn mooie kerstbomen te zien bij onder andere het Colosseum en de Sint-Pieter, bij de Spaanse Trappen en op Piazza Venezia. In heel veel …

Rafaël is onmiskenbaar een van de grootste kunstenaars van de renaissance, samen met Leonardo da Vinci en Michelangelo. Maar toch worden de fresco’s die hij maakte in het privé-appartement van paus Julius II vaak over het hoofd gezien tijdens een bezoek aan de Vaticaanse Musea. Ondanks het feit dat Rafaël aan dit project even lang zou werken als Michelangelo aan de Sixtijnse Kapel – en ondanks het feit dat zijn fresco’s misschien wel net zo mooi zijn, of misschien zelfs mooier – dan die van Michelangelo. Rafaël kreeg de opdracht voor de fresco’s van de paus toen hij nog maar …

Vanuit Italië heeft Geronimo Stilton ook de harten van veel Nederlandse en Vlaamse jonge lezers veroverd. De bijzondere muis, vernoemd naar een Brits stukje kaas, neemt zijn fans in elk boek mee op avontuur. Spectaculair zijn vooral de boeken in de Fantasia-reeks, met gouden pagina’s, stukjes pagina die bijzonder lekker geuren en meer verrassingen die het lezen nét even spannender maken. Onlangs verscheen – precies tien jaar na het verschijnen van Geronimo’s allereerste boek – deel 9 in de Fantasia-reeks. Dit maar liefst 720 pagina’s tellende boek is nog spectaculairder dan de eerdere delen, met 3D-plaatjes, mythische geuren en bovenal …

We zeggen wel eens gekscherend dat je in Italië struikelt over de kunstwerken en dat iedere straathoek een museum is. Wie in Italië is geweest, weet dat hiervan geen woord is gelogen. Nergens ter wereld vind je zoveel kunst als in Italië en je kunt dagenlang door de gemiddelde Italiaanse stad lopen zonder je te hoeven vervelen; je hoeft alleen maar omhoog te kijken en je te verwonderen over de prachtige gevels van de palazzi uit de renaissance of de ruïnes van Romeinse bouwwerken. Natuurlijk puilen ook de musea uit van de meest prachtige kunstwerken. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar …

We zijn dol op de Napolitaanse kerststallen. Niet alleen de herders en de drie koningen komen dan Jezus bewonderen. Nee, de Napolitaanse kerstkribbe is dik bevolkt met allerhande dorpsbewoners, van straatmuzikanten tot de bakker, van de wasvrouw tot de scharensliep, van de plaatselijke landloper tot de waard en de kwakzalver. Op dit fenomeen baseerde Koos Meinderts een schitterend kerstverhaal, met in de hoofdrol Angelino. Dit Italiaanse jongetje – met zijn onafscheidelijke trommel – is de eerste die de drie koningen aan ziet komen. Hij kondigt hun komst aan met enthousiast tromgeroffel en vertelt aan iedereen die het maar horen wil …

Is er ooit mooier spaghetti bolognese gegeten dan in The Godfather? ‘Hey, come over here, kid. Learn something. You see, you start out with a bit of oil. Then you fry some garlic. Then you throw in som tomatoes, tomato paste. You fry it. You make sure it doesn’t stick. You get it to boil. You shove in all your sausage and your meatballs, hey? And a little bit o’ wine. An’ a little bit o’sugar. And that’s my trick.’ Een prachtige scène waarin Al Pacino tussen twee maffiatelefoontjes door te horen krijgt wat het geheim is van spaghetti bolognese. …

Doe je ogen even dicht, sluit alle geluiden om je heen buiten en waan je samen met ons in hartje Florence, op het Piazza Santa Maria Novella. Hoewel dit plein meteen naast het drukke station van Florence ligt, is het een oase van rust. De schildpadjes van Giambologna torsen ongestoord hun obelisken, de wind lijkt de wolken door het raam in de prachtige façade van de kerk te blazen terwijl de kerkklokken statig het volle uur beieren. In het rustigste hoekje van het plein wacht J.K. Place Firenze, een uniek boutique hotel, op ons. We mogen er een nachtje slapen, …

Ssst!! Vandaag nemen we jullie mee naar het Certosa di Calci, een voormalig kartuizer klooster. Een plek voor stilte, afzondering en bezinning – waar geluid van buiten nauwelijks doordringt… Aartsbisschop Francesco Moricotti van Pisa liet het klooster in 1366 bouwen, in Calci, niet ver van Pisa. Uitsluitend mannen mochten zich hier in complete stilte en afzondering tot God wenden. Tegenwoordig ligt het Certosa di Calci sereen tussen de heuvels van Pisa, nieuwsgierige bezoekers tegemoet te kijken. In de vijftiende en zestiende eeuw werden allerhande belangrijke werkzaamheden en restauraties uitgevoerd. In die tijd kreeg het klooster zijn huidige barokke uitstraling vol …

Op al onze verschillende reizen maken we een hoop mooie avonturen mee die we graag met jullie delen. Dit keer viel Sophie echt met haar neus in de boter, of beter gezegd, in het thermaal water, bij Bagni di Pisa Palace & SPA in San Giuliano Terme. Bij aankomst wordt Sophie vriendelijk onthaald door de receptioniste. Ze wordt vervolgens ook persoonlijk naar haar kamer begeleid. Wanneer de conciërge de deur voor haar opent, grapt hij dat ze een nogal kleine kamer voor haar hebben gereserveerd. Sophie weet even niet wat ze moet zeggen als ze de ‘huiskamer’ van haar suite …

Niet alleen Turijn combineert Kerstmis met kunstzinnige uitingen. Vanaf 27 november zal er in de binnenstad van Merano (in Zuid-Tirol) een verzameling van 31 artistieke kerstbomen te zien zijn. De bomen versieren de pleinen en parken van de stad, maar zijn ook te vinden in musea en hotels. Naast beeldende kunstenaars zullen ook modeontwerpers, zangers, acteurs en fotografen een kerstboom ontwerpen, onder de artistieke leiding van de in Bologna werkzame architecte Laura Villa. Onder de creatievelingen zijn er verschillende bekende namen, zoals de Italiaanse zangeres Patty Pravo en de Italiaanse musicus en radiopresentator Rezo Arbore. De designers en modeontwerpers worden vertegenwoordigd door …

Vandaag introduceren we een nieuwe rubriek op Ciao tutti, met een volledige blog in het Italiaans! In deze eerste blog vertelt Dora Gatti, van oorsprong Romeinse maar sinds enige jaren woonachtig in Amsterdam, ons over haar eerste ervaringen in Amsterdam. Op veler verzoek schrijft Dora regelmatig een blog in het Italiaans, waarvan we een aantal woorden (die in het verhaal vetgedrukt zijn) onder aan de blog vertalen of verduidelijken. Ideaal voor al onze lezers die Italiaans aan het leren zijn en die de taal al goed beheersen, voor anderen hopelijk een extra stimulans om wat woorden en uitdrukkingen te leren die tijdens …

Turijn is misschien niet de meest voor de hand liggende bestemming voor een weekendje kerstshoppen, maar wie kiest voor deze stad vol grandeur zal de magie ervaren! De stad is in december betoverend mooi en biedt naast de talloze elegante pleinen, historische cafés en prachtige portici (overdekte wandelgalerijen) sfeervolle kerstelementen, waaronder de kunstzinnige lichtinstallaties van Luci d’Artista. Maar er is meer! Turijn is de op drie na grootste stad in heel Italië. De stad wordt vaak geassocieerd met industrie, aangezien het de bakermat van Fiat is, maar niets is minder op het elegante stadscentrum van toepassing dan een industriële sfeer. …

Panettone is het Italiaanse kerstgebak bij uitstek. De oorsprong van de panettone ligt in Milaan – tijd dus om een kijkje te nemen bij een Milanese panettonebakker! Al eeuwenlang wordt dit traditionele zoete kerstbrood door Milanese bakkers gemaakt. Het recept dat nog steeds als uitgangspunt dient voor de ‘echte’ panettone zou al meer dan vijfhonderd jaar oud zijn… Zoals bij veel andere Italiaanse tradities bestaat er een mooi verhaal over de ontstaansgeschiedenis van de panettone. Hoofdrolspeler in dit verhaal is Toni, die stiekem verliefd was op Adalgisa, de dochter van een bakker die een kleine winkel runde in Milaan. Adalgisa …

Milaan wordt op 5 december omgetoverd tot een sprookjesstad. Niet vanwege het feest van Sinterklaas, maar ter ere van de patroonheilige van de stad, Sant’Ambrogio. Officieel wordt deze beschermheilige herdacht op 7 december, maar al twee dagen eerder opent de Fiera degli Oh Bej Oh Bej – hét startsein van de kerstkoorts in Milaan. Wat mooi! Wat mooi! De naam van het feest komt voort uit het Milanese dialect. Oh bej! Oh bej staat voor ‘Oh belli! Oh belli!’ wat betekent ‘Wat mooi! Wat mooi!’ Dit verwijst naar de reacties van de kinderen (toegegeven, ook van menig volwassene) bij het …

Valerio Massimo Manfredi (1943) is zowel schrijver als archeoloog. Hij gaf les aan onder meer de Universiteit van Venetië en schreef tal van historische bestsellers. Er zijn wereldwijd meer dan 12 miljoen exemplaren van zijn boeken verkocht. Vanaf vandaag is zijn oeuvre uitgebreid met Mijn naam is niemand – De thuiskomst, een grandioze hervertelling van Homerus’ meesterwerk over de terugkeer van Odysseus. Ciao tutti mag alvast een fragment delen: Na tien jaar oorlog is Troje ingenomen en verwoest, dankzij de list met het houten paard. De Grieken willen nog maar één ding: naar huis. Ook Odysseus, die alleen maar streed …

In het Museo Poldi Pezzoli in Milaan zijn sinds kort vier vrouwen bijeengebracht. Ze werden tijdens de renaissance vervaardigd door de Florentijnse broers Antonio en Piero di Jacopo d’Antonio Benci, beter bekend als Antonio en Piero del Pollaiolo of del Pollaiuolo. Daarna verloren de dames elkaar echter uit het oog: eentje bleef in Florence, maar de drie anderen verhuisden naar New York, Berlijn en Milaan. Het Museo Poldi Pezzoli vond het tijd de vrouwen te herenigen en de vier ‘zusjes’ gezamenlijk tentoon te stellen. Het Metropolitan Museum of Art in New York, de Gemäldegalerie in Berlijn en de Galleria degli …

Joost Mangnus trakteert ons elke maand op een verhaal over Venetië. Dit keer vertelt hij over het voornemen grote cruiseschepen uit de stad te verbannen: ‘Ik weet het: eerst zien en dan geloven. Maar de berichten zijn in ieder geval hoopgevend: het kabinet van Italië doet in 2015 de grote cruiseschepen in de ban. Dat is goed nieuws. Zo wordt Venetië niet langer meer verlilliputterd. Leuk voor Southampton Cruiseschepen. Ik heb er niets mee. Het lijkt me saai, saai en nogmaals saai. Nou ja, ik kan me nog wel voorstellen dat je met zo’n schip naar Southampton gaat. Dat is …

Als er één stad ter wereld is die vanwege haar romantische karakter perfect bij de muziek van André Rieu past, dan is het wel Venetië. Door La Serenissima liet Rieu zich inspireren tot een prachtig liefdeslied, dat de titelmelodie is van zijn nieuwste cd: Love in Venice. Luister alvast naar een voorproefje: Zoals het bij echte liefde hoort, heeft ook Andrés vrouw, Marjorie, een aandeel in de cd. Zij was het die hem zo’n veertig jaar geleden wees op het romantische Serenata, van componist Enrico Toselli. Rieu speelt dit lied sindsdien tijdens (bijna) elk concert en uiteraard ontbreekt het niet op …