Taranto – tips van fratello Frans

Frans van Munster woont tussen de olijfbomen in Puglia. Vanuit dit aardse paradijs onderhoudt hij al jarenlang een heerlijke briefwisseling met zijn zus Karin. Een deel van die brieven werd gebundeld in het kook/lees/kijkboek Fratello e Sorella.

Frans deelt elke maand ook een mooi verhaal op Ciao tutti, te beginnen met tips voor Taranto, volgens velen de minst mooie stad van Puglia…

Frans: ‘Afgelopen zondag bezochten we weer eens de rommelmarkt in Taranto. Rommel is zwak uitgedrukt. De verkopers, die niet alleen uit Taranto maar ook uit allerlei andere windstreken komen, hebben alles wat nog in de kelder, op zolder of al in de vuilnisbak lag tevoorschijn gehaald en op de aangestampte aarde als begerenswaardige kostbaarheden uitgestald.

De meeste kans om iets van enige waarde te vinden, heb je als je heel vroeg gaat, rond zes uur ‘s morgens. In het schuchtere ochtendlicht arriveren dan ook de verkopers, vaak met Apes of andere kleine vervoermiddelen, en je kunt er nog tijdens het uitladen van hun santenkraam iets uitpikken en proberen af te dingen: een werkende(?) boormachine, een waardevol antiek vaasje of een horloge.

Eén keer trof ik een Roemeen met een viool die volgens mij meer dan duizend euro waard was, maar voor vijftig euro weg mocht. Tot mijn frustratie had ik dat geld niet bij me en ging de koop niet door.

We komen er al jaren, op deze proletarische bijeenkomst van mensen die zó weggelopen lijken te zijn uit de film Brutti, sporchi e cattivi van Ettore Scola. Lelijk, vuil en gemeen, dát lijken de Tarantini op het eerste gezicht, maar niets is minder waar: we voelen ons juist altijd weer zo thuis op deze markt omdat ze precies het tegendeel zijn: hartelijk, genereus en bovenal vriendelijk.

Toen we tweeëntwintig jaar geleden voor het eerst op deze Mercato delle Salinelle kwamen, werd de markt op niet meer dan een braakliggend stuk land gehouden, wat voor de helft ook nog eens bestond uit zompige modderpoelen. Inmiddels heeft de gemeente een echte, met hekken afgebakende marktplaats aan laten leggen. Je zou het een vooruitgang kunnen noemen.

Er zijn zelfs heuse openbare toiletten aangelegd maar stel je er niet teveel van voor: bij de ingang zijn twee stukken papier op de muur geplakt waarop een tekst is geschreven. Eén (met een pijl naar rechts) DONNE (dames) en één (met een pijl naar links) FROCI (vertaal dat maar eens met Google Translate…).

Een andere bezienswaardigheid is Mario, die met zijn twee zusters koffie en broodjes verkoopt in een stacaravan. Hij is in staat om tien klanten tegelijk te helpen en gedurende de tweeëntwintig jaar dat we hem dat zien doen, is de prijs van een espresso (geserveerd in een plastic bekertje) gestegen van veertig naar zestig cent.

Eigenlijk hebben we medelijden met de Tarantini, omdat er een enorme petrochemische industrie is gebouwd die alleen van de stad wordt gescheiden door het kerkhof. Daar liggen inmiddels talloze slachtoffers (waaronder veel kinderen) van deze ILVA, het meest vervuilende complex van Europa.

Een groot deel van de bevolking wil dat de fabriek wordt gesloten maar een ander deel (waaronder de regering) wil de werkgelegenheid behouden en laat alles dus zoals het is. Met pijn in ons hart zien we de stad en haar omgeving steeds meer verloederen.

Taranto dankt zijn naam aan Taras, een Griekse halfgod die volgens de legende lang geleden op de rug van een dolfijn naar deze plek kwam en de stad stichtte. Wat moet het een lustoord geweest zijn, zo uniek gelegen tussen drie zeeën: de Ionische Zee en de twee binnenzeeën Mar Grande en Mar Piccolo.

Lange tijd was met name de laatste een unieke plek voor mosselkwekerij. Inderdaad waren de cozze Tarantine een fel begeerd product in heel Italië. Nu is vanwege de vervuiling de verkoop ervan verboden, al lijkt niemand zich daar iets van aan te trekken.

Na de rommelmarkt gaan we toch ook altijd even naar de vismarkt. Die wordt gehouden op de kade tegenover de oude stad. Er staan een stuk of twintig stalletjes met vaak net gevangen vis. Vooral in deze periode kun je er behalve die verboden mosselen ook een klein soort tonijn kopen, die erg geschikt is om in te maken.

Ondanks de verpaupering waaraan Taranto lijdt, is een bezoek toch zeer de moeite waard. Het centro storico is vrijwel onbewoond en erg vervallen, maar wie van vergane glorie houdt komt volledig aan zijn trekken. Ook een bezoek aan het museum loont de moeite Er is veel antieke kunst te bewonderen, Romeinse, maar voornamelijk Griekse, vanwege de lange Griekse overheersing van Taranto.

Ook is er, net buiten de nieuwe stad die met een draaibrug aan de oude is verbonden, een mooi kasteel, het Castello Aragonese. Het wordt nu door de marine gebruikt, maar is toegankelijk voor publiek. Je hebt er bloedstollend mooi uitzicht op de Ionische Zee!’