Reizen door Italië

Aan de Santa Maria del Carmine – de kerk die beroemd is vanwege de schitterende fresco’s van Masaccio in de Cappella Brancacci – is een bijzonder liefdesverhaal verbonden. Een verhaal dat begint met een jongen zonder ouders, die als wees wordt toegewezen aan het klooster van de karmelieten, naast de Santa Maria del Carmine. Hier kreeg de kleine jongen, Filippo geheten, een opleiding die zich naarmate de jongen veel talent liet zien vooral concentreerde op de schilderkunst. klooster Santa Maria del Carmine  De jongen groeide uit tot een vooraanstaand schilder, die van de kerk vaak de opdracht kreeg een meesterwerk …

De Cappella Brancacci is een van de zijkapellen van de Santa Maria del Carmine, aan de zuidkant van de Arno. Laat je niet ontmoedigen door de meestal dichte kerkdeuren; de toegang tot de Brancacci-kapel bevindt zich rechts van de kerk, in de bijbehorende kloostergang. De fresco’s in de kapel zijn overdonderend mooi. De opdrachtgever van deze schitterende frescocyclus, Felice di Michele Brancacci, een rijke zijdehandelaar, mogen we dan ook dankbaar zijn. Dankzij hem kunnen we nog genieten van al die prachtige kleuren. En dankzij de kunstenaars die de fresco’s op de muur vereeuwigden uiteraard. Het zijn er drie: Masolino, die …

De uitdrukking fare bella figura klinkt de meeste Italiëliefhebbers niet vreemd in de oren. Het is immers een kunst waar de Italianen meer dan bedreven in zijn. Voor hen betekent het dan ook veel meer dan een goed figuur slaan. Het is eigenlijk een mooie uitdrukking voor ‘goed voor de dag komen’, in alle opzichten. Daarmee gaat het verder dan alleen je kleding; je hele uitstraling werkt mee aan la bella figura. Via dei Condotti: van Valentino tot Vuitton Uiteraard kun je overal in Rome aan fare bella figura doen, van koffiebar tot supermarkt, van museum tot aperitivo-bar. Ben je …

Na een restauratie van Pinturicchio’s Resurrezione (Verrijzenis), te zien in de Sala dei Misteri, die deel uitmaakt van de Borgia-appartementen in de Vaticaanse Musea, is een grootse ontdekking gedaan. Waarschijnlijk staan op dit werk van Pinturicchio de allereerste oorspronkelijke bewoners van Amerika afgebeeld, zoals Columbus ze heeft gezien en beschreven. De appartementen zijn vernoemd naar paus Alexander VI, Rodrigo Borgia. Hij was paus van 1492, het jaar waarin Colombus Amerika ontdekte, tot 1503. De appartementen zijn aan het begin van zijn pontificaat gedecoreerd, waarschijnlijk tussen 1492 en 1495. Zeker is in elk geval dat de appartementen op 1 januari 1495 …

Al van ver buiten de stad zie je de zwart-wit gestreepte klokkentoren boven de rode daken van Siena uitsteken, als een trotse wachter die zijn directe omgeving continu in de gaten houdt. De Duomo moest de grootste kerk ter wereld worden. De eerste steen werd gelegd in 1210, maar de eerste honderd jaar werden er nog regelmatig wijzigingen aangebracht in het ontwerp. Het zou tot ver in de veertiende eeuw duren voor de kerk zo goed als voltooid was. Alhoewel, eigenlijk is de kerk nog steeds niet af. Verbaas je niet over de onvoltooide muur als je een toegangskaartje voor …

Nu koningin Beatrix vanaf dinsdag aanstaande koningin-af is, kan ze hopelijk meer tijd doorbrengen in haar huis in het Toscaanse Tavarnelle Val di Pesa. Ciao tutti neemt je even mee naar het koninklijke Toscane en tipt uitjes in deze bijzondere omgeving. Het Italiaanse Drakensteijn De Koninklijke familie viert vakantie in een heerlijk ruim vakantiehuis (er zouden 22 kamers zijn), dat de naam Rocco dei Draconi heeft gekregen – Italiaans voor Drakensteijn. Een thuis ver van huis dus, voorzien van alle gemakken die je je maar kunt wensen. Het huis is overigens een gezamenlijk bezit van de drie zonen van prinses …

Ciao tutti’s Paul waarschuwt je voor een zone in Italiaanse steden en dorpjes die je beter kunt vermijden: de Zona Traffico Limitato. Tot hier en niet verder… Ja hoor, we hebben er weer eentje! Eentje in de categorie onduidelijkheden, toeristje pesten, bureaucratie, typisch Italiaans – noem het zoals je wilt – maar je bent altijd de sigaro! Wat heb ik het over? Ik heb het over de verkeersborden met opschrift Zona Traffico Limitato (ZTL), letterlijk zone met beperkt verkeer die in de grote steden zoals Rome, Florence, Milaan, Turijn, Pisa en Verona maar ook in talloze kleinere plaatsjes in heel …

Een bistecca alla fiorentina eten is voor vleesliefhebbers een must tijdens hun verblijf in Florence en omgeving. Dat geldt ook voor een bezoek aan de slagerij van de familie Falorni. In hun macelleria (die al sinds 1729 bestaat!) in Greve in Chianti vind je een overdaad aan de lekkerste hammen, worstjes van cinta senese (een klein zwart/wit varkentje uit de omgeving van Siena), van Grigio-varkentjes, van wild zwijn, bereid met kruiden, venkel of met Chianti Classico. Niet voor niets is dit een van de favoriete adressen van prinses Beatrix als ze vakantie viert in de Toscaanse heuvels. De specialiteiten zijn …

In het Palazzo Vecchio zijn niet alleen vliegende schildpadjes te zien, maar ook een vliegende schotel. Deze ufo maakt deel uit van een schilderij van Maria met Jezus, dat als bijnaam Madonna met de ufo heeft. Het schilderij, dat officieel Madonna col Bambino e San Giovannino heet, is te zien in de Sala Ercole van het Palazzo Vecchio. Het lijkt veel op alle andere Maria’s die bij de buren, in de Galleria degli Uffizi, te zien zijn. Maar wie goed kijkt, ziet achter Maria’s linkerschouder een vliegende schotel door de lucht zweven, omgeven door een gouden stralenkrans. Rechts van Maria …

Een bezoek aan een museum saai? Niet in het Palazzo Vecchio in Florence, waar je als je goed zoekt schildpadden vermomd als zeilboten aantreft. Symbool van Cosimo In de renaissance had elke belangrijke familie een uniek familiewapen, met een of meer symbolen die iets vertelden over de familie. Zo kennen we allemaal het wapen van De’ Medici, met de grote ronde ballen, pillen, erop. Maar binnen deze machtige families waren er meer wapens en symbolen te vinden. Zo koos Cosimo I, die in 1537 in Florence aan de macht kwam, voor een wel heel bijzonder symbool: een schildpad met een …

Deze ochtend zetten we Rome in prachtig poëtisch licht, met de woorden die F. L. Bastet ooit optekende, geïnspireerd door de Romeinse monumenten: Het Forum in de zon, de zuilen en de rozen en van de Palatijn de milde lentewind – hier worden wij weer stom en tot geluk verkozen het éne ogenblik, dat alles herbegint. Zie, langs de stramme muur waar wij bevrijd verpozen verglijdt de schaduw van dit lachend wonderkind: de eeuwig nieuwe tijd die in het tijdeloze verwaaien van de dag zijn diepste wezen vindt. Want trager stroomt het bloed maar sneller gaan de zinnen waar tussen …

Hoewel we al tientallen keren in Rome waren, zijn er altijd dingen die we nog nooit hebben gedaan maar die we graag een keer zouden willen doen. We zullen jullie niet vermoeien met onze wensenlijst, maar wel met een wens die afgelopen week in vervulling ging: iets drinken op het dakterras van Grand Hotel de la Minerve, net achter het Pantheon in Rome. Het had nog heel wat voeten in de aarde. We liepen een drankje hoog boven de Romeinse daken al eens mis vanwege slecht weer, de verkeerde tijd (de bar was toen net dicht) of niet geheel geschikte …

Zoals altijd begon ons bezoek aan Rome ook dit keer bij het Pantheon. We keken wederom vol verwondering omhoog door de oculus, groetten Rafaël en dronken een kopje koffie aan de bar van Sant’Eustachio. Daarna dwaalden we door de straatjes rondom het Pantheon, waar we op een enorme marmeren voet stuitten: Deze Piè di Marmo (letterlijk: voet van marmer) lijkt van een enorme Romeinse reus te zijn geweest, als je de afmetingen in ogenschouw neemt. Volgens de buurtbewoners is het echter de voet van een Egyptische godin, Isis, van wie er ooit een gigantisch beeld op deze plek zou hebben …

Na ruim twee volle dagen door Rome wandelen hadden onze voeten gisteren een beetje rust nodig. Er wacht dit weekend immers nog een vol programma, voor de laatste verhalen, de laatste foto’s en de laatste culinaire traktaties. We bleven daarom in de buurt van Quodlibet, de bed&breakfast waar we de afgelopen twee nachten hebben geslapen, vlak bij het Vaticaan. Hoewel Quodlibet letterlijk ‘mengelmoes, allegaartje’ betekent, is de bed&breakfast van schoonbroers Gianluca en Agostino een meer dan heerlijk geheel. Op de vierde verdieping van een prachtig palazzo (wees gerust, er is een lift) vind je een aantal kleurrijke kamers, allemaal anders …

Hoewel Romeinen dol zijn op authentieke streekgerechten en lang tafelen, houden ze op zijn tijd ook van street food. Voorwaarde is dan wel dat de snacks zijn gemaakt volgens traditioneel recept en met verse ingrediënten, zoals een portie supplì of een stuk pizza bianca. De eigenaar van Pizza&Mortazza speelt daar goed op in. In een kleine Ape die beschilderd is als een mortadella (een traditionele worst uit Bologna en omgeving) maakt hij de lekkerste pizza e mortazza, pizza bianca belegd met mortadella. Mortazza is, zoals je vast al had geraden, de Romeinse naam voor mortadella. Een virtueel voorproefje: Net als …

Caro Dario, L’America sta diventando sempre pi un paese di astemi vegetariani e puritani. Personalmente, continuo a preferire il vino rosso, le carni e le belle donne. Con affetto, Jack Nicholson Als je net als Jack Nicholson gek bent op rode wijn en vlees, dan ben je bij Dario Cecchini aan het goede adres. In Panzano, een van de dorpjes in de Chianti, rijgt hij de ene na de andere biefstuk aan het mes. In handen van de slager Bij binnenkomst in de inmiddels wereldberoemde slagerij zet Dario net het mes in een flink stuk vlees, terwijl hij een passage …

Helaas moesten we gisteren na twee weken Italië weer onze koffers pakken. Op het vliegveld van Florence werden we uitgezwaaid door Paloma, een enorme bronzen vogel die Botero in 1990 maakte als onderdeel van een tentoonstelling van 31 beelden die zich op en om het Piazza della Signoria hadden genesteld. Het dier is maar liefst 240 centimeter hoog en weegt 1500 kilo. Wegvliegen zal het dus niet zo gauw… Botero is overigens een Colombiaanse kunstenaar, maar hij heeft een zeer bijzondere band met Toscane. In 1952 kwam hij naar Italië om het werk van Italiaanse kunstenaars te bestuderen. Naar eigen …

Het Piazza della Signoria in Florence is een grote beeldenbende. Als je je blik kunt losrukken van Davids gespierde torso en peinzende blik, zie je dat er op en om dit plein talloze beelden te zien zijn, grotendeels verzameld onder de Loggia dei Lanzi en in de nissen van de Galleria degli Uffizi. In 1559 schreef Cosimo I De’ Medici een wedstrijd uit voor de eerste publieke fontein van Florence. Veel beroemde kunstenaars stuurden een ontwerp in, onder wie Cellini, Giambologna en Ammannati. De keuze viel uiteindelijk op de inzending van deze laatste, omdat de Neptunus die hij op de …

‘De Westerse mens is altijd op weg, of hij zijn bestemming kent of niet,’ zo schrijft Frits van der Meer in de Atlas van de Westerse Beschaving. Dat dit in de middeleeuwen niet anders was en men toen ook steeds verder reisde, blijkt wel uit de fresco’s die Ciao tutti-fan Nicole ons aanraadde. : de schitterende schilderingen van Benozzo Gozzoli in de Sant’Agostino in San Gimignano. Benozzo Gozzoli heeft, zeker in vergelijking met andere Italiaanse schilders in zijn tijd, veel van de wereld – of beter gezegd van het land dat we nu kennen als Italië – gezien. Hij is …

Impruneta ligt letterlijk in de schaduw van Florence, in het noorden van de Chianti, maar ook figuurlijk. Want hoewel Florence tijdens een bezoek aan Toscane hoog op het lijstje staat, brengen maar weinig mensen een bezoek aan de stad waar Brunelleschi de dakpannen voor de koepel van de Duomo in Florence haalde. Ook wij waren er nog niet eerder geweest, maar na een tip van Bianca Ensinck reserveerden we deze keer een ochtend voor een bezoek aan de stad van gebakken klei, waar al zo’n 3000 jaar (!) terracotta (letterlijk: ‘gebakken aarde’) wordt gemaakt. De productie van terracotta in Impruneta …

De koepel van de Duomo – symbool van Florence. Met enige regelmaat staat een stukje van de Duomo in de steigers. Het marmer moet worden schoongemaakt, reparaties moeten worden verricht en beschadigingen moeten worden verholpen. Gelukkig zit er nu niet zo veel druk achter als ten tijde van de bouw van de Duomo, toen de bouwvakkers de steigers niet eens mochten verlaten voor de lunch. Filippo Brunelleschi, de architect die de reusachtige koepel had ontworpen, stond tijdens de bouw van deze koepel onder redelijke druk. Niet alleen moest hij de klus goed zien te klaren, dat moest liefst ook nog …

Gisteravond laat kwamen we aan op het station van Florence, behoorlijk verkreukeld van ruim acht uur treinen en verlangend naar een warme douche en een fijn bed. We zeulden onze koffers uit de bagagerekken, zochten boeken, jassen en sjaals (ja, het is ’s avonds nog behoorlijk fris) bij elkaar en wrongen ons door de smalle treindeuren en de mensenmassa naar buiten. En ondanks de mensenmassa, de stank van treinen en fastfood, ondanks onze moeheid na een dag reizen, voelen we het zodra we voet op Florentijnse bodem zetten. Dit is thuiskomen. In de trein lazen we precies over dit gevoel, …

Ons versgebakken vijgenbrood was lekker, maar eerlijk gezegd kon het niet tippen aan het brood dat we vanmiddag tijdens de lunch aten, in Altamura, la città del pane de stad van het brood. Het brood is hier dan ook niet zomaar brood, nee, het gaat hier om brood met een officieel DOP-keurmerk, dat ook nog eens behoort tot het Slow Food-presidio van Puglia – de hoogste eer die een Italiaanse brood kan behalen. Wat maakt het brood van Altamura zo bijzonder? Je vindt dit bijzondere brood alleen in en om Altamura. Voor il pane di Altamura, zoals het simpelweg heet …

Terwijl de kardinalen in conclaaf zijn, stuitten wij op een foto van een paraplu met een afbeelding van Benedictus XVI, in de winkel van Talarico, de enige echte Napolitaanse paraplumaker. foto: Claudia Murena Hoewel het in Napels meestal mooi weer is, is paraplumaker Talarico al sinds 1860 een begrip in de stad. Achille Talarico was de eerste van vele generaties Talarico die in een werkplaats aan de Via Trinità degli Spagnoli samen met 80 werknemers bijzondere paraplu’s maakte, beschilderde en verkocht. Honderd procent handwerk, zo’n Talarico-plu, en dus ook zeer in trek bij de rijkere clientèle, zoals de Koninklijke familie. …