Abbazia di Chiaravalle – een prachtige abdij in Milaan

Buiten het centrum van Milaan, niet ver van de Porta Romana, schittert de Abbazia di Chiaravalle. Deze Cisterciënzer abdij werd opgericht in 1135 en was gewijd aan de heilige Bernardus.

Van de oorspronkelijke kerk uit 1135 zijn helaas geen overblijfselen meer te zien. Men startte met de bouw van de huidige kerk tussen 1150 en 1160, op de resten van het eerste heiligdom.

Het duurde lang voor het klooster zijn huidige aanzien had; het complex werd in etappes gebouwd. De meer dan vijftig meter hoge sierlijke klokkentoren, ook wel de Ciribiciaccola genoemd, werd bijvoorbeeld pas tussen 1347 en 1349 gebouwd.

Een klassieke tongbreker is dit gedichtje over de Ciribiciaccola:

‘Sul campanile di Chiaravalle
c’è una ciribiciaccola
con cinquecentocinquantacinque ciribiciaccolini.
Vale di più la ciribiciaccola
dei cinquecentocinquantacinque ciribiciaccolini?
Quando i cinquecentocinquantacinque ciribiciaccolini
vogliono chiacchierare con la ciribiciaccola
la ciribiciaccola è pronta a chiacchierare
con cinquecentocinquantacinque ciribiciaccolini
la ciribicciaccola chiacchiera, i ciribiciaccolini chiacchierano
ma la chiacchierata della ciribiciaccola è più lunga
di quella dei cinquecentocinquantacinque ciribiciaccolini.’

Lukt het jou dit zonder haperen uit te spreken? Wij hadden er wel enige tijd voor nodig om alle woorden zonder te struikelen uit te spreken en niet verstrikt te raken in alle c-woorden.

In de vijftiende eeuw werd een zogenaamde kapittelzaal toegevoegd, een ruimte in het klooster waar de monniken bij elkaar kwamen om onderwezen te worden en met elkaar te discussiëren. Tussen 1439 en 1497 breidde Bramante het klooster nog verder uit en in 1568 werd nog een vierkante klokkentoren toegevoegd.

Veel beroemde kunstenaars uit Milaan, onder wie Bernardino Luini en de Fiammenghini-broers, leverden een bijdrage aan de versieringen die in de kerk te bewonderen zijn.

De meeste fresco’s zijn gewijd aan het leven van de heilige Bernardus en zijn Cisterciënzer kloosterorde. Bewonder de Madonna della Buona Notte van Bernardino Luini uit 1512 en het veertiende-eeuwse fresco La glorificazione della Vergine van Stefano Fiorentino. Ook de fresco’s in de San Bernardo-kapel zijn schitterend om te zien.

foto: Giovanni dall’Orto

Op het kloosterterrein staat ook een middeleeuwse molen met een groentetuin. Omdat de Cisterciënzer kloosterorde werd opgericht in 1135 is het aannemelijk dat de molen ongeveer in diezelfde periode moet zijn gebouwd, alhoewel de eerste tekst waarin de molen wordt genoemd dateert van 1238.

Van de eerste paar eeuwen dat de molen er stond is weinig bekend; pas vanaf 1700 is er meer informatie beschikbaar over de activiteiten van de molen en het gebied eromheen. In 1798 werd de molen, als onderdeel van het bezit van de Cisterciënzer kloosterorde, verkocht. Daarna verdwenen de Cisterciënzer monniken uit de Abbazia di Chiaravalle.

Na de terugkeer van de monniken in het klooster in 1952 bleek de molen in zeer slechte staat te verkeren. In 1977 werden er al wat herstelwerkzaamheden uitgevoerd, maar toen de molen halverwege de jaren negentig dreigde in te storten, werd er een gedegen restauratieproject op touw gezet dat de molen moest redden. In 2009 zijn er nog verschillende restauratiewerkzaamheden verricht. Sindsdien staat de eeuwenoude mulino van het klooster weer te stralen.

Je vindt de Abbazia di Chiaravalle aan de Via Sant’Arialdo 102 in Milaan. Je kunt het kloostercomplex bezoeken onder leiding van een gids en zo de kerk en het klooster, de oude molen en de kapel van de heilige Bernardus ontdekken. Alle details voor je bezoek vind je via deze link.

Wie toe is aan een retraite, kan een paar dagen in het klooster verblijven en deelnemen aan de heilige missen en de dagelijkse werkzaamheden die de monniken hier verrichten. Meer informatie vind je via deze link.