Italiaanse taal

Het Eurovisie Songfestival staat weer voor de deur. Ook Italië doet mee, met als afvaardiging de winnaar van het San Remo Festival, zeg maar het nationale Italiaanse songfestival. Dit jaar is dat Francesco Gabbani (Carrara, 1982), een echte onbekende buiten de grenzen van Italië. René Speetjens vertaalde voor ons zijn Italiaanse bijdrage, Occidentali’s Karma. Zo kun je als je straks kijkt uit volle borst met Gabbani meezingen! foto: Andrea Raffin Het lied is voor Italiaanse begrippen excentriek te noemen en zeker anders dan je zult verwachten. Volgens de Italianen een soort zomerhit, maar dan in de vroege lente. Tijdens het …

De Italiaanse film Fai bei sogni, die begin dit jaar te zien was in de bioscoop, is nu ook verkrijgbaar op dvd. Fai bei sogni Dit bitterzoete drama is gebaseerd op de autobiografische bestseller van journalist Massimo Gramellini, de adjunct-hoofdredacteur van La Stampa (het boek is in Nederland uitgegeven als Ik wens je mooie dromen). De film neemt je mee naar het Turijn van 1969. De idyllische jeugd van de negenjarige Massimo wordt abrupt verstoord door de raadselachtige dood van zijn moeder. ‘Een plotse hartaanval’, zo drukt zijn afstandelijke vader hem op het hart. Massimo gelooft het niet en weigert …

Van het album Black Cat van Zucchero Fornaciari vertaalt René Speetjens voor ons het mooie nummer Ci si arrende. Het is een klassieke ballad, waarop ook Mark Knopfler, de bekende gitarist en frontman van de Dire Straits, meespeelt. In dit melancholische nummer probeert Zucchero zijn eerste ‘plattelandsliefde’ terug te vinden en haar te bekennen dat het onmogelijk is om die gevoelens van toen terug te krijgen, toen ze nog in de jeugd van hun leven waren en onbevangen. Ze zijn nu beiden volwassen en niet meer hetzelfde als toen. Ze moeten zich erbij neerleggen dat die puurheid van destijds er …

Nek is de artiestennaam van Filippo Neviani (Sassuolo-Modena, 1972). Buiten Italië is Nek eigenlijk alleen echt bekend in Spanje, waar veel van zijn nummers ook in het Spaans worden uitgebracht. Zijn eerste grote succes had hij in 1997, toen hij deelnam aan het legendarische Festival di San Remo. Hij won niet, maar zijn lied Laura non c’è werd een grote hit in Italië en Spanje. Van Neks recent verschenen album Unici vertaalde René Speetjens voor ons het mooie nummer Differente. Een lied dat doordrongen is van een grote overtuiging: de liefde heeft geen behoefte aan een definitie of aan begrenzing …

Met La Grande Bellezza wist Paolo Sorrentino onze liefde voor Rome flink aan te wakkeren. Wat een film! Volgende week, op 24 januari, verschijnt er een nieuwe film van zijn hand: Killer in Red. Killer in Red zal niet zo lang duren als La Grande Bellezza; de film duurt slechts zeven minuten. De korte film is de eerste in de Campari Red Diaries, een serie van twaalf korte films die worden gemaakt in opdracht van Campari. De filmreeks neemt de plaats in van de kalender die het merk normaal gesproken jaarlijks op de markt bracht. De hoofdrol in Killer in …

Aanrader: The Young Pope, de nieuwe tiendelige dramaserie van Paolo Sorrentino. Na het grote succes van La Grande Bellezza koos Sorrentino nu voor Vaticaanstad als decor, met de eerste Amerikaanse paus aan het hoofd en Jude Law en Diane Keaton in de hoofdrollen. The Young Pope vertelt het controversiële verhaal over de eerste maanden van het pontificaat van Pius XII. Lenny Belardo is een gecompliceerde persoon, die als weeskind opgroeide bij zuster Mary. Hij is aartsconservatief, maar vol mededogen voor de zwakken en armen. Als Pius XII, de eerste paus uit de Verenigde Staten, heeft hij veel macht, maar komt …

In dit gedicht vertelt Gianni Rodari wat hij zou doen als hij met Kerstmis een toverstaf had. ‘S’io fossi il mago di Natale farei spuntare un albero di Natale in ogni casa, in ogni appartamento dalle piastrelle del pavimento, ma non l’alberello finto, di plastica, dipinto che vendono adesso all’Upim: un vero abete, un pino di montagna, con un po’ di vento vero impigliato tra i rami, che mandi profumo di resina in tutte le camere, e sui rami i magici frutti: regali per tutti. Poi con la mia bacchetta me ne andrei a fare magie per tutte le vie.’ …

We delen een van onze favoriete kerstliedjes, Caro Gesù Bambino van Andrea Bocelli: Caro Gesù Bambino, tu che sei tanto buono, fammi questo piacer, lascia una volta il cielo e vieni a giocar, a giocare con me. Tu sai che il babbo è povero ed io non ho giocattoli, sono un bambino buono come lo fosti tu. Vedrai però se vieni noi ci divertiremo anche senza balocchi, vieni Bambin Gesù. Caro Gesù Bambino, tu che sei tanto buono, fammi questo piacer, lascia una volta il cielo e vieni a giocar, a giocare con me. Vieni Gesù Bambino, vieni Bambin Gesù. …

Ex-Otago, een band uit Genua, heeft onlangs het vijfde album gepresenteerd, Marassi. Een verrassende en buitengewoon geslaagde combinatie van lekker in het gehoor liggende en tegelijk sociaal kritische pop. Zijn zij the next big thing op het gebied van Italiaanse muziek? Jesper Storgaard Jensen, Ciao tutti’s nieuwste teamlid, ontmoette de bandleden van Ex-Otago in Rome en vertelt ons over hun bijzondere muziek. I giovani d’oggi Jesper: ‘Meteen toen ik I giovani d’oggi (‘De jeugd van tegenwoordig’) hoorde, een van de songs van Ex-Otago, terwijl ik aan het werk was, werd ik erdoor geraakt. Ik was direct afgeleid van de tekst …

Luciano Ligabue, vooral bekend onder de naam Ligabue (Correggio, 1960) is een Italiaans rock zanger, maar ook een regisseur, scenarioschrijver en auteur. Van hem vertaalde René voor ons het nummer Il sale della terra; een protestsong gericht aan hen die op de een of andere manier Italië, of welk land dan ook, naar de knoppen aan het helpen zijn. Ligabue heeft het onder meer over de geblindeerde ramen van de politici en machthebbers, over de loze beloften, de nieuwe populistische  taal vol racisme, beledigingen, lichtzinnigheid, laster en smaad en banale slogans. Er is zelfs een subtiele verwijzing naar de kapitein …

Met een Italiaanse sterrencast en ruim drie miljoen bezoekers was de dramatische komedie Perfetti Sconosciuti (‘Perfecte vreemdelingen’) dé Italiaanse bioscoophit van dit jaar. Vanaf 17 november is deze film eindelijk ook in de Nederlandse filmhuizen te zien! In de film maken we kennis met Eva en Rocco, beiden rond de veertig en ouders van een puberende dochter. Het echtpaar heeft drie bevriende stellen uitgenodigd voor een etentje. De meeste gasten kennen elkaar al vanaf hun jeugd, maar Carlotta, de tweede vrouw van Lele, is nog vrij nieuw in het groepje, dat vol spanning uitkijkt naar de komst van de pas …

Potremmo ritornare, wij zouden terug kunnen komen, is de nieuwste hit van de Italiaanse popzanger Tiziano Ferro. Het gaat over een wereld die geen tijd meer heeft om te luisteren. Maar er zijn mensen die toe zijn aan een nieuw hoofdstuk; sommigen gaan weg en anderen komen juist terug… ‘Ogni preghiera è una promessa a Dio Che non ho mai dimenticato La mia preghiera non raggiunse poi O almeno ancora la strada che avrei sperato Perdonare presuppone odiarti Ma se dicessi che non so il perché dovrei mentirti E tu lo sai che io con le bugie… Mi manchi veramente …

Na het zien van de film Viva la libertà steeg niet alleen acteur Toni Servillo (die we allemaal kennen dankzij zijn weergaloze rol in La Grande Bellezza) in onze achting, maar wisten we ook dat we de regisseur, Roberto Andò, in de gaten moesten houden. Nu zijn film Le confessioni in de Nederlandse filmhuizen te zien is en we de gelegenheid kregen om Andò te interviewen, grepen we die kans met beide handen aan. Roberto Andò kwam net uit Venetië, waar hij tijdens het beroemde filmfestival deel uitmaakte van de jury. Hij was niet ontevreden over wat hij daar gezien …

Sinds vandaag is het tweede, twaalfdelige seizoen van Gomorra verkrijgbaar op dvd en Blu-ray. De misdaadserie over de Napolitaanse Camorra, naar de gelijknamige internationale bestseller van Roberto Saviano, is een wereldwijd succes en werd al aan ruim 130 landen verkocht. In thuisland Italië waren de kijkcijfers van het tweede seizoen met 1,3 miljoen hoger dan ooit. Nieuwsgierig? Het tweede seizoen is via deze link op dvd verkrijgbaar bij bol.com en via deze link als Blu-ray. Een bloederig strijdperk Met de ontsnapping van godfather Pietro Savastano uit een gevangenisbusje en de aanslag van zijn voormalige rechterhand Ciro op Pietro’s zoon Genny …

Eind augustus werd Midden-Italië opgeschrikt door een flinke aardbeving en een reeks hevige naschokken. Net als bij eerdere aardbevingen, zoals in L’Aquila in 2009 en in Emilia-Romagna in 2012, ontstaan er direct allerlei acties voor de slachtoffers, van restaurants die streekgerechten op de kaart zetten tot benefietconcerten. Na de aardbeving in Abruzzo ontstond het initiatief Amiche per l’Abruzzo; een live concert georganiseerd door Laura Pausini met op het podium ook een aantal andere prominente zangeressen. Speciaal voor de finale van dit concert schreven rockster Gianna Nannini en romanschrijfster Isabella Santacroce het nummer Donna d’Onna; ‘Vrouw uit Onna’. Vandaag vertaalt René Speetjens dit …

In Daniele Gatti – Ouverture voor een Dirigent schetst Carmen Cobos een indringend beeld van Gatti’s jeugd en zijn muzikale ontwikkeling. In het najaar van 2016 zal de Italiaanse dirigent Daniele Gatti aantreden als de nieuwe chef-dirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest. Gatti is een man van uitersten met extreme interpretaties. Wat voor hem telt is alleen de componist: hoe dichter je als dirigent bij de partituur blijft, des te meer je de componist recht doet. Alleen al het feit dat er een nieuwe maestro aantrad bij het Koninklijk Concertgebouworkest was voor regisseur Carmen Cobos en producent Kees Rijninks reden genoeg …

Het is volop zomer deze week, óók in Nederland en Vlaanderen. Tijd voor een heerlijk zomers nummer van Jovanotti: L’estate addosso. ‘L’estate addosso un anno è già passato la spiaggia si è ristretta ancora un metro le mareggiate le code di balena il cielo senza luna L’estate addosso il gesso a un braccio rotto la voglia di tuffarsi guardando entrare in acqua tutti gli altri ma lei mi ha visto che sono qui da solo e forse parlerà con me Canzoni estive minacce radioattive distanti come un viaggio in moto in due fino ad un locale aperto fino all’alba ricordo …

De Italiaanse film La pazza gioia is de nieuwe film van Paolo Virzì, die we onder meer kennen van Il capitale umano, is een komisch drama over vriendschap en de zoektocht naar geluk, met het prachtige landschap van Toscane als decor. Na de wereldpremière in Cannes kreeg La pazza gioia een staande ovatie en over elkaar heen jubelende recensies vol lovende woorden. ‘There may be no better dialogue writer in Italy nowadays than Virzì’, ‘Summer light and heat inform the bright, saturated visuals, handsomely capturing the beauties of the Tuscan landscape without turning them into tourist postcards’ en ‘Paolo Virzì delivers a …

Vorrei ma non posso zeggen de Italianen, wat staat voor ‘ik zou wel willen maar ik kan het niet’. De moderne versie van J-Ax en Fedez van deze uitdrukking gaat over het overgebruik van social media. Hij maakt een prachtig woordspel tussen posso (van kunnen) en posto (ik post – op een blog of social media). Buon ascolto! ‘Io vi chiedo pardon Ma non seguo il bon ton È che a cena devo avere sempre in mano un iPhone Il cane di Chiara Ferragni ha il papillon di Vuitton Ed un collare con più glitter di una giacca di Elton …

Suburra is een spannende film die je meeneemt naar de Italiaanse onderwereld, vol corruptie, tegenstrijdige belangen en brute confrontaties. In Ostia (niet ver van Rome) worden plannen gesmeed om ‘het Las Vegas van Italië’ te laten verrijzen. Er zijn verschillende partijen bij betrokken: de staat, van hoge ambtenaren tot parlementariërs en zelfs ministers, het Vaticaan en natuurlijk de in Italië bijna alomtegenwoordige maffiafamilies. In een kluwen van corrupte belangen cirkelen alle partijen als aasgieren boven het megalomane vastgoedproject, om een zo groot mogelijk stuk van de taart voor zich te claimen. Een brutale confrontatie tussen de verschillende geïnteresseerden is onvermijdelijk. In een …

Dit keer deelt René Speetjens een vertaling voor de dames op Ciao tutti: La borsa di una donna, van de Romeinse zangeres Noemi (de artiestennaam van Veronica Scopelliti), met haar zeer uitgesproken stem. In haar carrière won Noemi vele prijzen waaronder vijf Wind Music Awards. Het nummer, van het recente album Cuore d’Artista, gaat over alles wat met het vrouw zijn te maken heeft. Diep in dat belangrijke accessoire dat de tas vaak is, zit van alles: de essentie van de vrouw, haar passies, de dingen waarvan ze geen afscheid kan nemen en de dingen die haar maken tot wie …

In Ossi di Seppia van de Italiaanse dichter Eugenio Montale staat ook het prachtige gedicht I Limoni: ‘Ascoltami, i poeti laureati si muovono soltanto fra le piante dai nomi poco usati: bossi ligustri o acanti. lo, per me, amo le strade che riescono agli erbosi fossi dove in pozzanghere mezzo seccate agguantanoi ragazzi qualche sparuta anguilla: le viuzze che seguono i ciglioni, discendono tra i ciuffi delle canne e mettono negli orti, tra gli alberi dei limoni. Meglio se le gazzarre degli uccelli si spengono inghiottite dall’azzurro: più chiaro si ascolta il sussurro dei rami amici nell’aria che quasi non …

Vanaf 2 juni brengt een comfortabele bioscoopstoel je in no time naar Rome, met de film All Roads lead to Rome. De strikte New Yorkse single mum Maggie (Sarah Jessica Parker) neemt in deze zonnige comedy haar lastige dochter Summer (Rosie Day) op sleeptouw naar Toscane. Vooral om wat quality time met haar te hebben, maar Maggie vindt het ook wel heel leuk als ze daar haar ex Luca (Raoul Bova) tegen het gebronsde lijf loopt. Al snel delen ze zelfs een auto naar Rome, want Luca’s eigengereide moeder Carmen (Claudia Cardinale) en Summer vluchten richting de Italiaanse hoofdstad. Voor …

Geniet van Ligurië, met een gedicht van Vincenzo Cardelli over deze prachtige regio: È la Liguria terra leggiadra. Il sasso ardente, l’argilla pulita, s’avvivano di pampini al sole. È gigante l’ulivo. A primavera appar dovunque la mimosa effimera. Ombra e sole s’alternano per quelle fondi valli che si celano al mare, per le vie lastricate che vanno in su, fra campi di rose, pozzi e terre spaccate, costeggiando poderi e vigne chiuse. la terra > de aarde, het land il sasso > de steen ardente > gloeiend argilla > leem i pàmpini > het wijnblad l’ulivo > de olijfboom l’ombra …