De lekkerste Siciliaanse snack, zowel als tussendoortje of als lunch, is voor ons een arancino, een gefrituurde risottobal. In Catania hebben de arancini de vorm van een soort piramide, gemodelleerd naar de vulkaan de Etna waar je zelf een krater in mag happen. In Palermo heten deze risottobommetjes arancine, omdat ze net zo groot en rond zijn als sinaasappels – en omdat ze het er net even anders willen doen dan in Catania. Er heerst bepaald geen broederschap tussen deze beide steden, maar met onderstaand recept kun je je zowel aan de zijde van de Catanesi als aan de kant …

Ons hart gaat nog altijd sneller kloppen als we een oud Fiatje zien staan. De Fiat blijkt een van de meest gefotografeerde objecten, als we door onze fotoverzamelingen bladeren. foto: Nadine Landman Liefst spotten we een van de oudere modellen. Gebutst en gehavend in een Romeins straatje, puntgaaf en trots op een Toscaanse oprijlaan en al ronkend rijdend door de straten van een verder verlaten dorpje… we legden het allemaal vast op de gevoelige plaat. In alle kleuren van de regenboog komen ze voorbij, met af en toe aandacht voor een detail als een nummerbord, een spiegel of een koplamp. …

Saskia en Merle waren nog maar nauwelijks terug van hun verblijf aan de Siciliaanse oostkust, toen Paul op het vliegveld van Catania landde. Samen met zijn vrouw Lianne maakte hij een rondreis die hen allereerst naar de kleinschalige Bio-agriturismo Villa Rica voerde, in het plaatsje Patti, nabij Milazzo. Paul: ‘Het laatste stukje weg naar Villa Rica is één groot feest. De kleine bochtjes draaien steeds zo’n negentig graden steil omhoog, links passeren we práchtige graanvelden en dan ontvouwt zich daar plotseling Villa Rica in al haar schoonheid. Deze unieke agriturismo ligt als het ware tegen een berg opgeplakt. We kijken …

Net even buiten het drukke centrum van Palermo vind je La Zisa, een Normandisch paleis dat van verre wel wat weg heeft van het paleis van een fakir. De naam heeft het paleis te danken aan zijn schoonheid; aziz is namelijk Arabisch voor ‘schitterend’. Het paleis was ooit bedoeld als zomerverblijf voor de Normandische koning Willem I, maar toen hij in 1166 overleed, was het bouwwerk nog niet helemaal af. Zijn zoon, Willem II, zorgde ervoor dat het paleis werd voltooid zoals zijn vader dat voor ogen had gehad, met een mooie waterpartij waarin de schoonheid nog eens weerspiegeld werd. De ligging is ideaal voor een bezoek op …

We zijn groot fan van de films van Nanni Moretti, een filmregisseur die je binnen enkele minuten weet mee te sleuren in een fascinerend verhaal. Zodra zijn personages op het scherm verschijnen – waarbij Moretti zelf vaak ook de rol van een van de acteurs invult – leef je met ze mee, maak je deel uit van hun leven en wordt hun verhaal voor even het jouwe. We werden geraakt door Caro diario, door La Stanza del Figlio en door Caos calmo (waarbij Nanni Moretti de laatste film niet regisseerde, hoewel hij er een onvergetelijke rol in speelt). Vanaf 3 …

Terwijl wij ronddwaalden door de straten van Herculaneum, een rondje Ischia deden en elke avond genieten van de culinaire trots van Napels, werd in het hoge noorden van Nederland hoog Napolitaans bezoek ontvangen. In Leeuwarden kun je namelijk sinds half augustus terecht bij ‘De burgemeester van Napels’. Achter deze originele, ludieke naam gaat een pizzeria schuil, waar Napolitaanse pizza’s worden gebakken, precies zoals ze dat ook in Napels doen. De basis: zelfgemaakt en langzaam gerezen deeg, dat met de hand tot een pizzabodem wordt gevormd. Het beleg? Naast de klassieker met tomaat, mozzarella, basilicum en olijfolie (de margherita) staat er bijvoorbeeld …

Op 24 oktober 79 na Christus werd Herculaneum, net als het iets verderop gelegen Pompeï, opgeschrikt door een allesverwoestende uitbarsting van de Vesuvius. Anders dan Pompeï werd Herculaneum niet bedolven onder gloeiende lava en as, maar onder dikke, kokende modderstromen. De gevolgen voor beide steden waren desastreus, van het ene op het andere moment stopte het leven in Herculaneum en Pompeï. Herculaneum kwam op sommige plekken onder tien tot twintig meter modder te liggen. Maar juist die modder zorgde ervoor dat Herculaneum na de vulkaanuitbarsting zo bijzonder goed geconserveerd bleef, nog beter dan Pompeï. Tijdens de opgravingen in Herculaneum werd …

Joost: ‘Meteen toen ik het idee had om een blog te schrijven over de huisnummers van Venetië, moest ik aan de gevleugelde uitspraak van de vroegere sportverslaggever Barend Barendse denken: ‘Aan namen heb ik niks. Rugnummers moet ik hebben.’ Voor Venetië geldt deze variant: ‘Aan straatnamen heb ik niks. Huisnummers moet ik hebben.’ Huisnummers en straatnamen hebben in deze stad namelijk niets met elkaar te maken. Schrijven doet overdrijven Ik geef toe, ik heb er ook wel eens last van: over Venetië schrijven, doet overdrijven. Soms ga ik in mijn enthousiasme ook wel ver. En om te benadrukken hoe raar …

In Venetië vind je volop bacari, kleine wijnbarretjes waar je terecht kunt voor een goed glas wijn. Naar Venetiaans gebruik gaat zo’n glas wijn vaak vergezeld van een keur aan lekkere hapjes, een soort tapas, maar dan honderd procent Venetiaans. Je kunt kiezen uit de lekkerste gerechtjes: baccalà mantecato, sarde in saor, inktvisjes, frittata, polpette, zucchini fritti, bruschette … Ook in eigen land vind je zo’n Venetiaanse wijnbar. Je moet er wel even voor naar het diepe zuiden afreizen, maar dan kom je op het Vrijthof in Maastricht dan ook echt in Venetië terecht. Bij Il Bacaro schuif je niet …

Nadat Paul in 2014 kennismaakte met de swingende Summer Jamboree in Senigallia (Le Marche), keerde hij deze zomer samen zijn vrouw Lianne terug om zich volledig over te geven aan het rock & roll-virus van de Summer Jamboree. Jamboree betekent letterlijk ‘grote party’ of ‘feest met muziek en entertainment’, perfect dus voor Italiaanse zomernachten. Dit jaar vierde men alweer de zestiende editie van de Summer Jamboree. Rockin’ billy en organisator Angelo di Liberto keek er ook dit keer weer enorm naar uit. Angelo: ’Het is een fantastisch festival dat door duizenden mensen van over de hele wereld bezocht wordt en …

Een bezoek aan Italië, dat was iedere kunstschilder in de zeventiende en achttiende eeuw aan zijn status verplicht. De schilders bestudeerden er voornamelijk de klassieke overblijfselen en bijzondere landschappen, wat niet onopgemerkt bleef. Italiaanse collega’s roemden de kunstenaars uit de Lage Landen al snel om hun gevoel voor detail. Rome was eeuwenlang een geliefde bestemming van de Nederlandse kunstschilders. Op Ciao tutti maken we nader kennis met vijf Nederlandse kunstenaars die de noordelijke (schilder)kunst een nieuw, Italiaans gezicht gaven. We ontmoetten eerder al Maarten van Heemskerck, in deze blog maken we kennis met de godfather van de noordelijke renaissance, Jan …

Het is een behoorlijk complex samenraapsel van ruïnes, antieke straatstenen, losstaande zuilen, bogen en beelden die allemaal uit verschillende periodes in de Romeinse geschiedenis dateren. Welkom op het Forum Romanum – misschien wel een van de meest ingewikkelde archeologische sites om grip op te krijgen. Toch ploeteren jaarlijks enkele miljoenen mensen zich door de vaak bloedhete vlakte vol Romeinse resten. Meestal zonder zich echt voor te bereiden op het bezoek – tenzij ze middelbare scholier zijn en daartoe verplicht worden door hun leraar. Geen wonder dat het in veel gevallen uitloopt op een beetje een teleurstellende ervaring. Wandelen over het Forum …

De Via Urbana in de wijk Monti in Rome is the place to be voor foodies. Van een romige cappuccino in de ochtend tot een uitgebreid diner – je vindt het hier allemaal! Cappuccino & caffè Voor die cappuccino kun je al vroeg terecht bij Bar Monti (Via Urbana 93) of bij Urbana 47 (op nummer 47), waar de espressomachine ‘s ochtends op stoom is. Lekker lunchen Groener dan groen is Aromaticus (nummer 134) waar je heerlijk en biologisch verantwoord kunt lunchen. Ook als je geen trek hebt, is dit adresje een bezoek waard. Je vindt er namelijk ook tal …

Op een steenworp afstand van Piazza Navona is in een Romeins renaissance-palazzo een prachtig, klein museum gevestigd. Een warm onthaal krijg je niet vaak van de caissière en bewakers, die ondanks de geringe bezoekersaantallen nogal ongeïnteresseerd lijken als er dan toch een keer iemand komt opdagen. Maar het loont de moeite die horde te nemen, want achter de door hen bewaakte deuren schuilt een van de mooiste verrassingen van Rome. De rijke families van Rome verzamelden in de loop der tijd een overweldigende hoeveelheid antieke kunst. Vooral de families Borghese, Barberini, Ludovisi en Farnese bouwden aan kostbare collecties. De meeste …

Al de hele dag keek Felice uit naar de zonsondergang. Dat is namelijk het perfecte moment voor een ritje over het Sardijnse strand. Eindelijk was het zover en maakte Felice kennis met Bella. Een betere naam voor het paard waar Felice op mag rijden hadden we niet kunnen bedenken. De bruin-gekleurde merrie is een echte bella – en hetzelfde kan gezegd worden over de plek, een schitterend strand aan de westkust van Sardinië. Felice: ‘Samen met de eigenaar van de paarden ga ik op pad. De paarden staan al opgezadeld naast de camping waar we verblijven, Bella Sardinia in Torre …

Niet alleen in Nederland kennen we melige zomerhits met weinig diepgang die je meteen in zomerse stemming brengen. Paolo Simoni uit Comacchio (bij Ravenna) kan er ook wat van. René Speetjens heeft voor ons zijn zomerhit 15 agosto vertaald. Een vrolijk nummer dat vorige zomer in Italië werd uitgebracht, toen de zomervakantie op het punt van beginnen stond. De titel verwijst naar Ferragosto, dat wordt gevierd op 15 augustus. Dit is een van de belangrijkste katholieke feestdagen in Italië en staat garant voor uitgebreide lunches aan lange tafels, dansen tot in de kleine uurtjes en last but not least het …

Goede maaltijden, bereid met verse ingrediënten, zouden het ‘hart’ van elke familiekeuken moeten vormen, zo vindt Hugh Fearnley-Whittingstall. In zijn boek Doordeweeks laat hij aan de hand van heerlijke recepten zien hoe je met een aantal eenvoudige maar smakelijke ingrediënten een bijzondere maaltijd op tafel zet. Wij kozen uit dit kleurrijke repertoire twee Italiaanse recepten die samen met een stukje vlees of pakketje vis van de barbecue een zomers feestmenu vormen. Voor una cena particolare! Aardappels uit de oven met citroen, rozemarijn en tijm Voor vier tot zes personen heb je nodig: 1,5 kilo nieuwe aardappels | 2 citroenen, plus …

Al tijdens haar studie aan de Hoge Hotelschool te Maastricht raakte Ciao tutti’s wijnblogger Joke gegrepen door de wondere wereld van wijn. Op Ciao tutti neemt ze je regelmatig mee naar een specifieke Italiaanse wijnregio. Dit keer reizen we naar Piemonte. ‘Creatieve workshops, teambuildingsurvivals of steengrillen; niets daarvan is terug te vinden op het programma van het jaarlijkse personeelsuitje van Wijnkoperij De Gouden Ton. Turijn is het vertrekpunt van onze teamtrip dit jaar, waarna een verkenningstocht door een van de mooiste wijngebieden van de hele wereld volgt, Piemonte. Wijn en spijs is het jaarlijks terugkerende thema van ons reisje en …

Tijdens de voorbereidingen voor hun vakantie in Finalborgo (Ligurië) ontdekten Ciao tutti-lezers Erwin van Heteren en Nicole Charman per toeval een pareltje dat ze graag met alle lezers delen. Erwin: ‘Wij waren op zoek naar meer informatie over het Santuario di Vicoforte. Dit is een heiligdom dat in de regio Piemonte staat, vlak bij het mooie dorpje Mondovì. Het is niet echt heel erg bekend bij het grote publiek, maar het is zeker de moeite van een bezoek waard. Zo zijn er nog al wat superlatieven te noemen over deze kerk. De koepel is de grootste elliptische koepel ter wereld …

Van de meeste filmscènes in The Godfather is wel bekend op welke locatie ze zijn opgenomen. We namen jullie al mee naar een aantal van deze locaties, grotendeels te vinden in het Siciliaanse Savoca en omgeving. Van twee scènes was echter lange tijd niet duidelijk waar ze precies zijn opgenomen. Om ons plaatje van The Godfather compleet te hebben, wilden wij ook graag weten waar deze beroemde filmlocaties zich bevinden. Dat lukt, met grote dank aan René Lodder. René liet ons in juni 2018 weten dat hij de twee missen The Godfather-locaties gevonden! Hij mailde ons foto’s én coördinaten van …

The Godfather, Il Padrino, en Sicilië zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De wereldberoemde Amerikaanse maffiafilm van Francis Ford Coppola werd deels geschoten op het eiland. De plekken die ooit het decor vormden voor de film ademen nog altijd de sfeer van de filmset van toen. In de blog van vandaag nemen we je mee naar drie filmlocaties. Alle drie in de dorpjes Savoca en Forza d’Agro, waar de tijd sinds de filmopnames bijna stil lijkt te hebben gestaan. Alles draait hier nog om Il Padrino en de plekken waar Coppola zijn scènes schoot zijn bijna heilig. Bar Vitelli in Savoca …

Een diner bij Accursio is echt een avondje uit, met een menukaart vol verrassingen. Authentiek Siciliaanse gerechten liggen aan de basis van elk recept, maar chef Accursio Craparo geeft er een eigen, moderne draai aan. Als antipasti zijn er allerlei soorten cibo di strada, street food. Zo genoten wij van een Arancino 2015. Inderdaad een bal gefrituurde risotto, maar dan in een wel heel bijzondere versie. Deze Arancino 2015 is namelijk gevuld met Riso Ermes (prachtige, donkerrode rijst), frutti di mare, tenerumi (het groen van een lokale courgettesoort) en ricotta di bufala. Ook de Spremuta di Sicilia weet ons te …

Modica staat bekend om haar bijzondere chocolade, die nog wordt gemaakt volgens het recept van de oude Azteken. Voor het maken van chocolade wordt hier niets anders gebruikt dan cacao en suiker. Dit mengsel wordt op een halvemaanvormige steen bewerkt tot de unieke cioccolato di Modica. Daarbij blijven de suikerkristallen intact. Die zie – en proef – je dus terug in de uiteindelijke chocoladerepen, die volgens de traditie uit vier stukken bestaan. De chocolademakers voegen geen boter of melk toe aan de cacao, maar ze zorgen wel voor extra smaakmakers die de chocolade nog lekkerder maken. Denk aan chocolade met …

Niets lekkers dan zondoorstoofde tomaten bij een stukje buffelmozzarella, door de pasta of in een salade. Alhoewel: nóg lekkerder is het als je de zongerijpte tomaten droogt, waardoor de smaak wat intenser wordt en een stukje tomaat nog lekkerder smaakt. Natuurlijk kun je zongedroogde tomaatjes kopen, in een mooi potje in een Italiaanse delicatessenwinkel of gewoon bij de supermarkt om de hoek. Leuker is het echter om zelf tomaten te drogen en zo je eigen zongedroogde tomaatjes te maken. Het is echt super eenvoudig om te doen – je hebt alleen even wat geduld nodig terwijl je de oven het …