Citroenen – het gele goud van het Gardameer

‘Da quei fiori
sciolti
dalla luce della luna,
da quell’odore d’amore
esasperato,
immerso nella fragranza,
sorse
dall’albero del limone il giallo,
dal suo planetario
discesero i limoni sulla terra…’

Zo dichtte Pablo Neruda in Ode al Limone over de citroenen – het gele goud van het Gardameer. Jarenlang waren de citroenboomgaarden aan het Gardameer namelijk de meest noordelijk gelegen citroenboomgaarden ter wereld en werden de citroenen ook geëxporteerd.

Riviera dei Limoni – tussen Limone sul Garda en Salò

Met name aan de westelijke oever, tussen Limone en Salò, werden veel citroenen geteeld. Dit stukje Gardameer kreeg dan ook de bijnaam Riviera dei Limoni, ‘kust van de citroenen’.

Tegenwoordig is de teelt van citrusvruchten aan het meer helaas sterk verminderd. Je vindt er nog wel een paar citrusboomgaarden, bijvoorbeeld in Salò, waar cedri worden gekweekt, een speciaal soort citroenen met een zeer dikke schil die verwerkt worden in cedrata, zeer zoete citroenlimonade. Er zijn ook enkele bedrijven die de citroenen en citrusvruchten verwerken in ambachtelijke jam en in biologische citrusolie.

Langs het meer zie je nog altijd veel limonaie, citroenkassen. Ondanks het milde klimaat kan het rondom het Gardameer namelijk toch flink koud worden in de winter. Daarom bouwde men in de achttiende eeuw veel van deze citroenkassen, waar de citroenboompjes beschut tegen weer en wind konden overwinteren.

La Limonaia del Castèl – Limone sul Garda

Een aantal limonaie is nu een monument geworden. Bij La Limonaia del Castèl in Limone sul Garda, een van de mooiste kwekerijen, worden op een paar terrassen nog citroenen, sinaasappelen, mandarijnen en kumquats gekweekt. In het citroenmuseum dat bij de kwekerij hoort, vind je informatie over de voormalige citroenteelt en wat je allemaal met citroenen kunt doen.

La Limonaia del Castèl is van 1 april tot en met 31 oktober elke dag geopend voor bezoekers. Je kunt er terecht tussen 10.00 en 19.00 uur.

Limonaia sotto le stelle

In de zomermaanden kun je La Limonaia del Castèl op een aantal dinsdagen ook ’s avonds bezoeken, tijdens het evenement Limonaia sotto le stelle (‘citroenkas onder de sterren’).

La Limonaia del Pra’ de la Fam – Tignale

Ook leuk om te bezoeken is La Limonaia del Pra’ de la Fam, in de haven van Tignale. Dit eco-museum is een uniek voorbeeld van een oude citroenkwekerij.

La Limonaia del Pra’ de la Fam is geopend van 1 april tot 4 oktober. Op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag kun je er terecht van 10.30 tot 17.30 uur, op zaterdag van 12.30 tot 17.30 uur. Op woensdagmiddag om 16.00 uur kun je een rondleiding – met proeverij – volgen.

Limonaia La Malora – Gargnano del Garda

Limonaia La Malora in Gargnano del Garda is geen museum, maar gelukkig stelt Giuseppe Gandossi, de huidige eigenaar, de citroenkas graag voor je open.

Giuseppe kweekt nog altijd citroenen en andere citrusvruchten in de limonaia. Dat doet hij volledig biologisch – iets dat je meteen proeft bij de eerste slok limoncello.

Limonaia del Castello Scaligero – Torri del Benaco

Het kasteel van Torri del Benaco dateert uit 1388 en staat vermoedelijk op de resten van een oud Romeins legerkamp. Achter de grote poort van het kasteel ontdek je een klein museum, over de oude gebruiken en gewoonten van het Gardameer. Platte gondels, oude visnetten, typische trappen voor de olijvenpluk en olijfoliepersen geven je een idee hoe de visvangst en olijvenoogst er vroeger aan toe gingen.

Je vindt hier ook een maquette van Torri del Benaco uit 1900 en unieke rotstekeningen met meer dan drieduizend figuren uit het bronzen en ijzeren tijdperk. Een andere trots van dit kasteel is de limonaia. Het is namelijk de enige citroenkas aan de oostkust van het Gardameer.

De limonaia is tussen 1 april en 31 oktober dagelijks te bezoeken. De precieze openingstijden vind je op de website van het Castello Scaligero.

Nog meer tips voor je vakantie aan het Gardameer

Veel meer tips voor je vakantie aan het Gardameer lees je in onze Special Garda Slow & More:

Bestel Garda Slow & MoreOpent in een nieuw tabblad:

De Ciao tutti Special is een digitale uitgave. Na bestelling krijg je zowel op je scherm als in je e-mail een link om de Ciao tutti Special te downloaden in pdf-formaat. Je kunt ‘m vervolgens opslaan en op meerdere apparaten (pc, laptop, smartphone en tablet) van alle moois in je Special genieten.