Italiaanse taal

De langverwachte nieuwe film van Woody Allen, To Rome with Love, met in de hoofdrol niemand minder dan de Eeuwige Stad, heeft stevige kritieken te verduren gekregen. Het verhaal is inderdaad ook flinterdun, maar de prachtige beelden van Rome en de heerlijke muziek maken alles goed. Wie To Rome with Love kijkt, raakt met elk beeld verliefder op de stad Rome en op haar monumenten, haar inwoners, haar kleurrijke verschijning, haar schilderachtige doorkijkjes en panorama’s. Ik zal niet al te veel verklappen van het verloop van het verhaal – voor degenen die de film nog willen gaan zien – maar wel …

Venetië is sinds een paar dagen het decor voor het jaarlijkse filmfestival. Filmsterren varen af en aan en vereren de ene na de andere première met hun aanwezigheid. Filmliefhebbers kijken gespannen naar welke pareltjes er dit jaar vertoond worden en verheugen zich op de prijzenregen. Wij zijn er helaas niet bij, maar we zetten vandaag op Ciao tutti wel de filmstad Venetië in het zonnetje, met de film Impardonnables. Deze Franse film van André Téchiné kent volop Venetiaanse settings. De film opent met een scene waarin de schrijver Francis op een persconferentie niemand minder dan Schopenhauer citeert: ‘Zoals ik hier …

Vandaag nemen we afscheid van Florence en Toscane en trekken we noordwaarts. Onze eerste stop zal vanmiddag in Venetië zijn, maar we doen de komende twee weken ook allerlei andere plekken in het noorden van Italië aan. Maar niet voordat we met een liedje van Tiziano Ferro nog heel vaak ciao hebben gezegd (of gezongen). Dit woord staat vandaag niet alleen voor het afscheid van Florence, maar ook voor de begroeting van Venetië. Dit woordje, waarmee ik jullie dagelijks begroet, heeft namelijk zijn wortels in deze stad aan het water. In een eerder blogstukje vertelde ik dat al eens – …

Het is geen geheim dat ik dol ben op Italië en alles wat met Italië te maken heeft: de taal, de keuken, de cultuur, het landschap, de Italianen en hun gastvrijheid… De liefde voor Italië betekent echter niet dat ik mijn ogen sluit voor de economische en politieke situatie in het land. Jongeren die ik interview of met wie ik spontaan in gesprek raak, benijden mij – vanwege mijn baan, de vrijheid die we in Nederland hebben, de keuzes die ik kan maken, de creativiteit die ik in mijn werk kwijt kan… Voor velen van hen is de situatie niet …

Buongiorno amici! Vandaag is het Wereld Vriendendag, een dag die overal ter wereld, en dus ook in Italië, in het teken staat van vriendschap. Tijdens International Friendship Day staan we even extra stil bij hetgeen vrienden voor ons betekenen. Een extra reden om je vrienden te laten weten hoe belangrijk ze voor je zijn en dat je hun vriendschap enorm op prijs stelt. Ambassadeur van International Friendship Day is niemand minder dan Winnie the Pooh, de wereldberoemde beer die altijd met wijze raad klaar staat voor zijn vrienden. Zo ook vandaag: Ook in Italiaanse liedjes is vriendschap regelmatig een onderwerp …

Het geluid van een zondagochtend volgens niemand minder dan Zucchero! Lees en luister mee en tover een doodgewone zondag om tot een Italiaans klinkend geluid waarvan je vanzelf moet glimlachen… ‘Ho visto gente sola andare via sai tra le macerie e i sogni di chi spera vai. Tu sai di me, io so di te ma il suono della domenica dov’è? Al mio paese vedo fiorire il grano a braccia tese verso l’eternità. Il mio paese… Ho visto cieli pieni di miseria sai e ho visto fedi false fare solo guai. Che sai di noi? Che sai di me? Ma …

In Italië gaat er geen dag voorbij zonder een ijsje. Vaak maken we voor het avondeten nog even een wandeling om een ijsje te halen, maar minstens zo vaak gaan we na het eten nog even naar buiten, voor een frisse neus. En voor een bolletje koffie-ijs in plaats van een espresso, heerlijk! Na de Coppa Olimpica van gisteren, doen we het vandaag na al die kleine hapjes wat rustiger aan en serveren we als toetje zelfgemaakt limoncello-ijs, naar een recept van Valli Little uit het nieuwe kookboek van delicious. Dat doen we op de klanken van misschien wel het …

Een vreemde uitdrukking deze kop? We kennen allemaal de uitdrukking ‘het water loopt me in de mond’, maar zomaar water in de mond? Nooit van gehoord! Ik ook niet, totdat ik op pad ging met een nieuwe Italiëreisgids voor kinderen, Jippie naar Italië. Jippie is een rugzakje, voor de duidelijkheid. Hij reisde vorig jaar al naar Frankrijk en zette de leukste Franse weetjes op een rijtje. Nu verkent Jippie Italië. Als een echte gids vertelt hij allerlei spannende verhalen over de Italiaanse geschiedenis. Van elke regio heeft hij bovendien de leukste plekken voor kinderen verzameld. Zo weten de kinderen straks …

Aan de buitenzijde van de Galleria degli Uffizi in Florence waken de grote der aarden over de mensenmassa die elke dag weer in de rij staat voor de beroemde kunstwerken. Michelangelo, Leonardo da Vinci, Petrarca, Dante, Galileo Galilei… ze zijn hier lang geleden vereeuwigd in marmer – en worden dagelijks vereeuwigd op foto en film. Deze week worden ze ook hier vereeuwigd, met een aantal bijzondere verhalen over deze bijzonder knappe mannen. Petrarca mag het spits afbijten, niet in het minst omdat hij zo’n prachtige ode aan de liefde optekende. Petrarca’s Canzoniere of Het Liedboek vormt het schitterende begin van …

Ken je de Italiaanse uitdrukking in bocca al lupo? Letterlijk betekent dit ‘in de muil van de wolf’. De betekenis is echter minder gevaarlijk; een Italiaan zal het tegen je zeggen als hij je veel succes wil wensen met een bepaalde onderneming, zoals een examen of een sollicitatiegesprek. Wil je als een echte Italiaan voor de dag komen, antwoord dan niet met ‘Grazie!’ maar met ‘Crepi!’ – oftewel ‘Dat hij moge creperen!’ (waarmee hij uiteraard staat voor die wolf). Waar deze uitdrukking precies vandaan komt, is niet helemaal duidelijk. Men denkt dat het een overblijfsel is van de taal die …

Tijdens een wandeling deep down Rome, beneden langs de oever van de Tiber, viel mijn oog net voor ik onder de Engelenbrug doorwandelde, op een schattige graffitiboodschap: Eenmaal weer ‘boven’, in een zijsteegje van de Via del Governo Vecchio, zag ik nog zo’n graffitispreuk die de moeite van het vastleggen waard was, niet alleen vanwege de boodschap maar ook en vooral vanwege de mooie kleurschakering: Dat deed me denken aan een verhaal dat Rosita Steenbeek ooit optekende over Romeinse graffiti, en dat ik bij thuiskomst direct opzocht om het nogmaals te lezen en met jullie te kunnen delen. Hieronder het …

De populaire Italiaanse zanger Lucio Dalla overleed 1 maart jongstleden op 68-jarige leeftijd in Zwitserland. De avond voor zijn dood trad hij nog op en leek hij in goede gezondheid, maar na het ontbijt kreeg hij een hartaanval die hij helaas niet overleefde. Lucio Dalla was bij veel Italianen geliefd. De president van Italië, Giorgio Napolitano, reageerde dan ook geschokt op zijn overlijden. ‘Dalla was een sterke en authentieke stem die heeft bijgedragen aan het vernieuwen en bevorderen van het Italiaanse lied in de hele wereld,’ zo zei hij. Lucio Dalla Daar is niets te veel mee gezegd; dat blijkt …

Het tragische familie-epos Terraferma vertelt het verhaal van een vissersfamilie op een prachtig onbedorven Siciliaans vulkaaneiland, dat nog nauwelijks bekend is bij toeristen. Het leven is er nog vrij eenvoudig. Ook voor Filippo, die zijn grootvader helpt op zijn vissersboot. Het leven is er echter vaak ook zwaar. Filippo’s moeder Giulietta droomt daarom ook van een beter leven op het vasteland. Alles verandert als Filippo en zijn grootvader tijdens het vissen op een groep Afrikaanse vluchtelingen stuiten. Ze besluiten de regels van het eiland te negeren en handelen naar de wetten van de zee. Ze redden de Afrikanen van de verdrinkingsdood en …

Azzurro van Adriano Celentano was eind jaren zestig een immens populaire Italiaanse zomerhit. Het liedje is geschreven door niemand minder dan Paolo Conte, die de thema’s van liefde, eenzaamheid en zomer in een Italiaanse stad samen met Vito Pallavicini en Michele Virano speciaal voor Celentano optekende: Wie mee wil zingen en alvast de zomer wil verwelkomen, in elk geval in zijn hoofd en hart, vindt hieronder de tekst: Cerco l’estate tutto l’anno e all’improvviso eccola qua Lei è partita per le spiagge e sono solo quassù in città Sento fischiare sopra i tetti un aeroplano che se ne va Azzurro, il …

Habemus Papam is de langverwachte nieuwe film van Nanni Moretti. Habemus Papam, Latijn voor ‘We hebben een paus’, zijn de woorden waarmee bekend wordt gemaakt dat het conclaaf een nieuwe paus heeft gekozen. Dat is precies waar het in de film om draait, al zou Moretti Moretti niet zijn als hij er geen bijzondere draai aan zou geven. De film begint met de dood van de paus en het conclaaf dat zijn opvolger moet kiezen. Dat levert de eerste grappige scene op, waarin de meeste kardinalen schietgebedjes doen zodat ze vooral niet gekozen worden. Wanneer er eenduidig een nieuwe paus gekozen is, …

De beste remedie tegen het regenachtige weer in Nederland is de film La prima cosa bella. De perfecte manier om toch nog een zwoele zomeravond in de agenda te kunnen schrijven en het vakantiegevoel nog even vast te houden! Zomer, 1971. Bruno en Valeria zijn getuigen van de lotgevallen van hun moeder, Anna, die door haar jaloerse echtgenoot op straat is gezet nadat ze was verkozen tot ‘mooiste mama van het strand’. Vanaf dat moment leidt Anna samen met haar kinderen een onzeker bestaan met talloze verhuizingen en verschillende minnaars. 2011. Het einde van het leven van de nog altijd strijdlustige en vrolijke Anna nadert. …

Cipressen en Toscane, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het Toscaanse landschap is niet compleet zonder deze prachtig donkergroene bomen, die strak in het gelid staan langs oprijlanen en zandpaadjes. Wie in Toscane vakantie viert, kan bijna niet thuiskomen zonder deze boom op de gevoelige plaat te hebben vastgelegd, en een karakteristieke ansichtkaart met Groeten uit Toscane telt minstens één cipressenplaatje. De mooiste cipressen vind je langs de circa vier kilometer lange Viale dei Cipressi, die Castagneto Carducci met Bolgheri verbindt. De lange laan wordt aan beide zijden geflankeerd door eeuwenoude cipressen. De cipressen van Bolgheri zijn vooral beroemd geworden …

Gianni e le donne is een op en top Italiaanse film van regisseur Gianni di Gregorio, die zelf ook een rol speelt in de film. De dvd is via deze link te bestellen bij bol com – lekker onbezorgd kijkplezier gegarandeerd! Er zijn veel dingen die Gianni, getrouwd en net met pensioen, bezig houden…maar liefde hoort daar niet bij. Gianni vult zijn dagen met het uitlaten van zijn hond en die van de knappe buurvrouw, met boodschappen doen of met het betalen van de rekeningen onder streng toezicht van zijn vrouw. Tot op een dag zijn vriend Alfonso hem waanzinnige …

Op de tweede dag van het nieuwe jaar een film met een melancholische, maar toepasselijke titel: Le cose che restano, oftewel de dingen die blijven. Een aanrader voor een zondag waarop je de hele dag niks hoeft – de film zorgt namelijk voor maar liefst 360 minuten kijkplezier. Le cose che restano is een meeslepende familiekroniek in de traditie van La Meglio Gioventù. Centraal staat een verscheurde familie die na een pijnlijke gebeurtenis het leven langzaamaan weer probeert op te pakken. Ieder gezinslid doet dit op geheel eigen wijze. Gezamenlijk staat de familie symbool voor Italië, een land op zoek …

Vanaf vandaag is de film Eat, Pray Love, naar het boek van Elizabeth Gilbert dat in het Nederlands Eten, bidden, beminnen heet, dan ook eindelijk in de Nederlandse bioscopen te zien. Wie de film helemaal onbevangen tegemoet wil treden, moet eigenlijk niet verder lezen, maar aangezien velen het boek vast al kennen, kan ik wel een tipje van de sluier oplichten… Op haar dertigste heeft Elizabeth, in de film vertolkt door Julia Roberts, alles wat een ambitieuze, hoogopgeleide vrouw zich zou kunnen wensen: een echtgenoot, een huis en een succesvolle carrière. Maar in plaats van gelukkig te zijn wordt ze …

Saskia: ‘Al acht maanden lang begroet ik jullie elke ochtend met Ciao tutti. Nu ik een maand lang verslag heb gedaan van mijn belevenissen in Venetië, kan ik eigenlijk niet naar Rome vertrekken zonder de herkomst van het woordje ciao uit te leggen. Ciao is afgeleid van de Venetiaanse uitdrukking sciào vostro (schiavo vostro in het Italiaans), hetgeen letterlijk ‘ik ben uw slaaf’ betekent. De Venetianen die deze uitdrukking gebruikten waren uiteraard geen echte slaven van degenen die ze met deze groet gedag zeiden; het was meer een manier om uit te drukken dat je de ander graag mocht en …

Saskia: ‘Net als in Amsterdam doe ik in Rome veel per fiets. Zo beland je vaak op de mooiste plekken die net een beetje buiten de toeristische routes liggen en bovendien voel ik me dan ook meer thuis in de stad. De Romeinen beginnen langzamerhand wel te wennen aan fietsers. Ze startten nog niet zo lang geleden zelfs een fietsenhuurproject, waarmee je met een pasje op veel plekken in de stad een fiets kunt ‘ophalen’. Laatst moest ik ook noodgedwongen van zo’n fiets gebruik maken, aangezien de fiets waarmee ik naar de Villa Torlonia was gereden daar – ondanks een …

Op 15 augustus is het feest in Italië. Men viert dan Ferragosto, oftewel Maria Tenhemelopneming. Hoewel we deze feestdag in Nederland niet eens meer vieren, is Ferragosto in Italië een van de belangrijkste katholieke feesten. De dag dat Maria naar de hemel gaat en wordt herenigd met Jezus is voor de Italianen bijna belangrijker dan Hemelvaart. Dat heeft natuurlijk ook wel een beetje te maken met het feit dat Ferragosto midden in de zomer valt, dan is een extra dagje vrij nooit weg! Met Ferragosto zijn alle Italianen vrij en ligt het openbare leven vrijwel stil. Hoewel, stil: er wordt wel …

Vorig jaar trotseerde ik de augustusdrukte in Siena om de Palio mee te maken, en met name de aanloop naar deze paardenrace. Op uitnodiging van Serena reisde ik naar Siena en bracht ik een week door op en rond het Piazza del Campo, met de opdracht elke avond thuis te komen met het laatste nieuws over de Palio. Als tegenprestatie nam zij me mee naar alle festiviteiten die normaal gesproken niet voor toeristen toegankelijk zijn. Zo schoof ik samen met haar en haar zoon op de avond voorafgaand aan de Palio aan bij La Cena della Contrada van de wijk …