Boeken: Lezen over Italië

We blijven vandaag nog even bij de liefde, met de nieuwe roman van Simonetta Greggio, met de prachtige titel De tederheid van mannen. ‘Een roman over de kleur van de liefde en het Italiaanse dolce vita,’ zo belooft het omslag. Op een terras in Venetië ontmoet een jonge vrouw, Constance, een oude dame, Fosca. Een toevallige ontmoeting, waaruit een hechte band voortvloeit. Fosca vertelt Constance over haar leven, en in het bijzonder over de mannen die daarin een rol speelden. Constance begeleidt Fosca op een laatste reis naar Venetië. Nadat Fosca daar is gestorven, blijkt dat ze Constance tot haar …

Het is de tweede eeuw. Het Romeinse Rijk wordt bestuurd door keizers die een capabele persoon als zoon en opvolger adopteren en daarmee voor vrede, welvaart en stabiliteit zorgen. Daarna zitten gedurende meer dan honderd jaar voornamelijk rivaliserende generaals op het pluche, soms afgewisseld door een onbekwame zoon, een perverse krankzinnige of een oude senator. Regelmatig grijpen aan de randen van het rijk tegenkeizers de macht. Hun biografieën zijn verzameld in de Historia Augusta, waarschijnlijk ontstaan tegen het eind van de vierde eeuw. De historische betrouwbaarheid ervan lijkt dubieus: veel nevenfiguren en ‘officiële’ stukken zijn fictief. Daarnaast verwachtte men in …

In de roman Mooie Antonio van Vitaliano Brancati wordt het haantjesgedrag van de Italiaanse man genadeloos op de hak genomen. Niemand kan zijn ogen van de mooie Antonio afhouden. Hij is zo mooi dat de vrouwen in de kerk zelfs meer aandacht hebben voor hem dan voor de priester. Zijn studententijd brengt hij door in Rome, en al snel doen in zijn geboorteplaats Catania de wildste geruchten de ronde. Hij zou een playboy zijn die een spoor van veroveringen en gebroken harten achterlaat. Eenmaal terug in Catania trouwt hij met Barbara, het mooiste meisje van de stad. Drie jaar na …

In Alibi’s – Essays over elders schrijft André Aciman over de plaatsen uit zijn jeugd. Barcelona, Parijs, Rome en Alexandrië – steden waarin hij als kleine jongen heeft gewoond en waarnaar hij zijn hele volwassen leven is blijven verlangen. Zijn gevoelens zijn gecompliceerd: waar hij zich ook bevindt, hij wil altijd liever ergens anders zijn. Wij dwalen hier vanochtend met hem door Rome, met een fragment uit het verhaal ‘Uren in Rome’: ‘In deze stad met vele gedaanten is alles een kwestie van zwalken en dwalen, en de kortste afstand tussen twee punten is nooit een rechte lijn maar een …

In het zestiende-eeuwse Venetië is de jonge Gabriella Mondini een bijzondere vrouw: ze beoefent de geneeskunde. Op een dag blijkt haar vader spoorloos verdwenen. Zonder zijn bescherming kan ze niet langer als arts werken. Gabriella gaat op reis door Frankrijk, Duitsland en Nederland om haar vader zoeken, en ze probeert de geheimen rond zijn verdwijning te achterhalen. Onderweg ontdekt ze veel over ziekten, kruiden en kuren. Ze leert ook zichzelf kennen – maar vindt ze ooit haar vader terug? Een betoverend boek, dat je meevoert door bekende steden in de renaissance, vol details over de geneeskunde en het leven van …

Wanneer het lichaam van een man gevonden wordt in het kanaal, staat Brunetti voor een raadsel. Hij heeft weinig aanknopingspunten: het lichaam is dermate aangetast door de stroming dat de man onherkenbaar is geworden. Hij draagt niets bij zich en is niet als vermist opgegeven. Bovendien wijst de autopsie uit dat de man leed aan de ziekte van Madelung, die een misvorming van het lichaam veroorzaakt. De sporen van deze zeldzame ziekte wijzen de identiteit van de man uit; hij blijkt dierenarts te zijn, en werkzaam in een slachterij. Het onderzoek doet Brunetti belanden in de wereld van de bio-industrie, …

De Lijkwade van Turijn, waarvan tot eind deze maand een replica te zien is in Den Bosch, speelt ook een rol in de thriller In zijn naam, die van start gaat in Los Angeles. De stad wordt opgeschrikt door een reeks bizarre moorden, maar pas bij de moord op Tamara Jacobs, scenarioschrijver van een film over de Lijkwade van Turijn, vindt de politie een aanwijzing. Tamara hield haar onderzoek voor de blockbusterfilm angstvallig geheim. Niemand mocht weten hoe de film af zou lopen, niemand kende het hele script. En ze had uitstekende bronnen, tot diep in het Vaticaan. De ontknoping …

Op een zomerse dag in Rokford wordt Geronimo door Patty, Thea en Pandora meegesleurd naar een gi-ga-gantische vlooienmarkt… maar Geronimo haat winkelen! Als hij bij een van de kraampjes net iets te lang naar een oerlelijke kristallen gondel kijkt, denkt Patty hem een plezier te doen door het ding voor hem te kopen. Als de gondel in duizend stukjes valt, vindt Geronimo tot zijn verbazing een opgerold briefje tussen de scherven. Er staat een wanhopig verzoek om hulp op gekrabbeld. ‘Mijn oog viel op een klein kaartje, dat met een touwtje aan een scherf van de afstotelijke gondel vastgebonden zat. …

Vorige week verscheen het nieuwste boek van Margaret Mazzantini, Niemand overleeft alleen. Ik las het boek vorig jaar al in het Italiaans, omdat ik na het lezen van Mazzantini’s eerdere boeken niet kon wachten tot de Nederlandse vertaling zou verschijnen. Toen ik de Nederlandse versie vorige week in handen had, besloot ik het verhaal van Delia en Gaetano nogmaals te lezen, maar nu in mijn eigen taal, om nogmaals te genieten van Mazzantini’s schitterend opgetekende verhaal. Weer las ik het in één ruk uit, geraakt als ik was door beide hoofdpersonen en hun gesprekken en gedachten. Een compliment voor de …

Op het moment dat zijn vriendin haar koffers aan het pakken is om hem voorgoed te verlaten, krijgt Dani een telefoontje van een wanhopige vader die hem smeekt te helpen bij de zoektocht naar zijn zoontje. Dani reist voor deze zaak af naar het Italiaanse eiland Capri, een plek waar veel herinneringen aan zijn kindertijd naar boven komen. Als dertienjarige jongen besloot hij zelf weg te lopen van huis – van Barcelona naar Capri. Dani beseft nu dat twee personen toen een onuitwisbare indruk op hem hebben gemaakt: vuurtorenreparateur Martín en bokser George. Een fragment: ‘Ik heb nooit van luchthavens …

Tijdens de renaissance was de macht over Florence in handen van de familie De’ Medici. Hun rol als mecenassen voor de kunst is legendarisch. Minder bekend is dat de familie aan de wieg van het moderne geldwezen heeft gestaan. Hun macht was geworteld in hun rol als bankiers. In Het Medicigeld legt Tim Parks uit hoe de kunst van het bankieren verbonden was met de bloei van de Florentijnse kunst in het algemeen en de Medici-familie in het bijzonder. In de middeleeuwen werd geld tegen rente uitlenen gezien als immoreel, en de kerk verbood het. Toen de vijftiende eeuw aanbrak …

De Europese keuken kent vele klassiekers. Iedereen proefde wel eens een croissantje, risotto of goulash gegeten en we krijgen allemaal wel eens een hamburger voorgeschoteld. Waar we veel minder vertrouwd mee zijn, is hoe die gerechten ooit in onze keuken zijn terechtgekomen en hoe dat samenhangt met historische mijlpalen. Zo lezen we in Het soepblik van Napoleon dat we rijstepap in de lage landen kennen dankzij de Moorse overheersing in Zuid-Europa en dat hutspot een erfenis is van de Spaanse inmenging in de Tachtigjarige Oorlog. Een mooie anekdote is het verhaal van het ontstaan van kip Marengo. De immer gejaagde Napoleon zou …

Als liefhebber van zowel boeken als Italië keek ik al lange tijd uit naar het nieuwe boek De boekhandelaarster uit Orvieto, dat in Italië een groot succes is (de filmrechten zijn zelfs al verkocht). Het boek is dan ook geschreven door Valentina Pattavina, een ervaren redacteur, die bij uitgeverij Einaudi onder anderen Niccolò Ammaniti onder haar hoede had. De boekhandelaarster uit Orvieto speelt zich – uiteraard – af in het prachtige, idyllische stadje Orvieto in Umbrië, waar de inwoners zo op het eerste gezicht een rustig provinciaals leventje leiden. Het is het verhaal van Matilde, een eenzame vrouw van veertig …

Een heerlijk boek voor het weekend – met meer dan genoeg pagina’s om je urenlang in Toscane te wanen… Het verhaal gaat over de zusjes Caterina en Isabella Cammaccio, die tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen worden de moeilijkste beslissingen van hun leven te nemen. Beslissingen waarvan de consequenties nog jarenlang zullen doorwerken… Veertig jaar later moet Alessandro Pallioti een merkwaardige moordzaak op een oude man oplossen. De vermoorde man blijkt een held voor de verzetsleden van de Tweede Wereldoorlog te zijn geweest. Hij is doodgeschoten en er is zout in zijn mond gepropt. Hoe meer Pallioti zich in de zaak verdiept, des te meer komt …

Een goede raad voor iedereen die de komende weken op vakantie gaat: ga niet de hele dag in de zon liggen. Dat is, volgens Seneca althans, zonde van je tijd. Tenzij je in de zon gaat liggen met zijn door Vincent Hunink prachtig vertaalde adviezen, in een nieuwe, compacte uitgave die in elke koffer past. Druk, druk, druk. Dagen en jaren vliegen voorbij. Wat is het leven toch kort! Het zijn veel gehoorde uitspraken, maar de Romeinse filosoof Lucius Annaeus Seneca vindt ze absolute onzin. In De brevitate vitae (‘Over de kortheid van het leven’) verklaart hij zich nader. Het …

Wilfried de Jong, bekend van Sportpaleis de Jong en Holland Sport, fietst in Kop in de wind door Limburg, Frankrijk, New York en Italië. Hij fietst de fantasie tegemoet en laat voor zijn achtervolgers de prachtigste verhalen achter. In Kop in de wind rijdt een kale fietser over lopers van asfalt door wereldsteden, bergketens en Hollandse polders. De fiets leidt hem naar onverwachte situaties en wonderlijke ontmoetingen. Hij wordt gemasseerd door een Franse wielerweduwe, fietst tegen zijn zin met een invalide oorlogsveteraan, ontmoet mr Trouble en zoekt wanhopig naar een reserveonderdeel voor zijn Pegoretti. In Manhattan neemt hij plaats op een …

De liefde voor Italië doet iets vreemds met me afgelopen weken. Ik volgde ineens superfanatiek het EK Voetbal en kende de namen en bijzonderheden van het hele Italiaanse elftal (terwijl ik de wedstrijden van Oranje slechts aan de zijlijn volgde). En nu lees ik ook nog eens over wielrennen, met gisteren De leeuw van Toscane en vandaag, tijdens de tweede etappe in een reeks van drie Italiaanse verhalen waarin wielrennen een belangrijke rol speelt, Vissen voeren, een meer dan rake roman van een nieuw Italiaans schrijftalent, Fabio Genovesi. Fiorenzo komt uit Muglione, in het Toscaanse binnenland, een plek van werkloosheid en stilstaande …

Twintig auteurs, sommigen heel bekend, schrijven over hun stad. Rome, Florence, Napels, Milaan, Bari… Verhalen van mensen die liefhebben, die de dag doorbrengen, die ruzie maken. In de straten, op de pleinen, in de huizen, in de cafés van de stad. De meeste verhalen zijn voor deze bundel geschreven en werden niet eerder gepubliceerd. Een uniek boek dus, en een unieke reis door la bella Italia. Zoals het verhaal van Ciro, een jonge kelner die tegen een hongerloontje bedient in de Bar della Cecata in Napels. Hij bestudeert zijn gasten en droomt ervan over hun levens te schrijven. Maar voor …

Donderdag gaat ‘ie dan van start, de zomer. Hopelijk worden het een paar zinderende maanden. Mocht het weer niet meezitten, dan zorgen onderstaande titels in elk geval voor zinderende uurtjes. Of je nu in een hangmat schommelt in de schaduw of lekker een boek openslaat onder de Italiaanse zon, met deze spannende titels krijg je vanzelf kippenvel. Allemaal mee in de koffer dus! Schaduwrivier Het regent onophoudelijk in de vallei van de Po en de rivier treedt buiten zijn oevers als een enorm schip zijn ligplaats verlaat en een onverwachte koers stroomafwaarts kiest, de mistige nacht in. Als het uiteindelijk uren later kilometers …

Italië bood Ernest van der Kwast inspiratie voor een nieuw verhaal, dat verwachtingsvol wordt ontvangen. Na het succesvolle Mama Tandoori zijn de verwachtingen van dit boek namelijk net zo hoog gespannen als aan de bar van de beste koffiebar in Rome. De synopsis klinkt alvast veelbelovend: ‘Het is de eerste zomer na de Tweede Wereldoorlog, een jaar voordat de Franse automonteur Louis Réard de bikini uitvindt. Giovanna Berlucchi loopt in een tweedelig badpak op het strand van San Cataldo en betovert de jonge Ezio. Hij ziet voor het eerst van zijn leven de navel van een vrouw, een beeld dat zich …

Driemaal fietste Art Khachatrian, de geliefde van Rosita Steenbeek, van Amsterdam naar Rosita’s huis in Rome. Telkens vroeg hij of ze meeging. Ten slotte besloot ze samen met hem op de pedalen te stappen. Niet met Rome als einddoel, maar met het orakel van Delphi als bestemming. Vrienden en familie probeerden Rosita tegen te houden. ‘Je fietst nooit,’ was haar moeders voornaamste argument. Maar op een warme namiddag in Amsterdam toetste Art op zijn iPhone de kortste weg naar Delphi in en vertrokken ze op hun Cannondale mountainbikes. Ze reden langs de Rijn, over de Duitse Autobahn, door Oostenrijk, Liechtenstein, …

Niet iedereen gaat, zoals ik, slechts voor zijn plezier naar Italië. In de nieuwe roman De duivel van Vico bijvoorbeeld wordt de Nederlandse sterrenkundestudent Tomaso door zijn familie voor straf naar het Zuid-Italiaanse dorp Vico del Gargano gestuurd. Als boetedoening moet hij een muur bouwen om de sinaasappelboomgaard van de familie Mastromatteo. Al snel raakt hij in de ban van de dochter des huizes, de mysterieuze Carmela, die door haar familie verborgen wordt gehouden op hun boerderij. Terwijl het dorp zich voorbereidt op de jaarlijkse processie van San Valentino, ontdekt Tomaso dat Carmela uitdrijvingsrituelen ondergaat in de dorpskerk. Ze zou …

Vandaag duiken we drie jaar terug in de tijd, naar het moment waarop het eerste idee voor Ciao tutti ontstond. Afgelopen donderdag vertelde ik de aanwezigen op mijn boekpresentatie hier al kort over, vandaag de extended version voor alle lezers! Na 836 Ciao tutti-blogs kon ik vorige week donderdag een deel van mijn lezers eindelijk live begroeten met de woorden Ciao tutti! Op 1 februari 2010 schreef ik deze welkomstwoorden voor het eerst hier op mijn blog, als introductie op de dagelijkse schrijfsels waarmee ik vanaf 1 februari 2010 een stukje Italië naar Nederland en België brengen. In die introductie …

Leestip: het hartverscheurende debuut van Pamela Schoenewaldt, De couturière. Het verhaal staat garant voor heel wat uurtjes leesplezier. De twintigjarige Irma Vitale is niet rijk en ook niet mooi genoeg om te trouwen en wanneer haar moeder sterft en haar vader zijn verlies wegdrinkt in de kroeg, wordt de situatie thuis al snel onhoudbaar, en ziet ze geen andere mogelijkheid dan haar geboortedorp Opi, in de Italiaanse Abruzzen, te ontvluchten. Na een zware en lange boottocht over de Atlantische Oceaan komt Irma in Amerika aan. Daar tracht ze, weer op zichzelf aangewezen, de gevaren voor een ongetrouwde vrouw in een …