Deze schitterende dame is door Antonio Canova geschapen uit marmer, maar oogt zo levensecht dat ze als het ware zo op kan staan en weg kan wandelen. Pauline Bonaparte – zus van Napoleon Allereerst het model, Pauline Bonaparte, de zus van Napoleon. Zij trouwde in 1803 met Camillo Borghese, die Canova de opdracht gaf zijn vrouw in het marmer te vereeuwigen. Grote vraag is of Pauline zelf heeft geposeerd voor het beeld. In dat geval zou een keizerlijke hoogheid zich naakt voor een kunstenaar hebben vertoond, wat volgens de Romeinen in die tijd hoogst ongehoord was. Tel daarbij op dat …

Wees gerust, er is niets gruwelijks gebeurd tijdens de nachtmis eerder deze week. Bloed op het altaar is het waargebeurde verhaal van een zestienjarig meisje dat vermist raakt in een kerk in Potenza, in de regio Basilicata, in het zuiden van Italië. Het is opgetekend door Tobias Jones, die onder andere The Dark Heart of Italy (vertaald als Het andere Italië) en twee misdaadromans schreef. Jones maakte documentaires voor de BBC en voor de RAI en is columnist voor The Observer en Internazionale. In Bloed op het altaar vertelt hij het verhaal van Elisa Claps, die op een zondagmorgen in …

Vandaag is er alle tijd om bij te komen van Kerstmis, alle stukken panettone, glazen wijn en spumante, kerstkransjes en ander lekkers. Niks moet alles mag, een ideale dag om je heerlijk terug te trekken met een goed boek, zoals het intrigerende Van hier honderd jaar. Van hier honderd jaar vertelt het verhaal van de boerenfamilie Mele, een familie die in het binnenland van Sardinië woont, in het ondoordringbare berggebied Barbagia. Als Ninnìu geboren wordt, spreekt zijn oudere broer Graziano een wens uit: zelf verwacht hij niet oud te worden, maar Ninnìu wenst hij een leven toe van honderd jaar. Ninnìu …

Is koken een kunst? Al in de Romeinse tijd en de middeleeuwen bestonden receptenboeken, bijeengebracht door de koks van kloosters en van vorstelijke en adellijke families. Dus daar waar goed gegeten werd en grote huishoudens in goede banen geleid moesten worden. Dikwijls gingen deze teksten, gekopieerd en wel, van generatie op generatie over. Later werden ze gedrukt. Zo publiceerde Bartolomeo Sacchi (later Platina genaamd) in 1474 zijn De honesta voluptate et valitudine – ‘Over eerlijke genoegens en gezondheid’ – waarin hij de culinaire cultuur van het pauselijke Rome in kaart bracht, van recepten tot tafelmanieren. Er kwam ook een Italiaanse …

In deze spirituele gids voor de Eeuwige Stad neemt kunsthistoricus en priester Antoine Bodar ons mee langs de meest inspirerende, spirituele en muzikale plekken van Rome. Hij vertelt over monumenten als de Sint-Pieter en de Spaanse Trappen, maar ook over bijzondere kerken, begraafplaatsen en pleinen. Bodar: ‘Wie wandelt, haast zich niet. Hij kent even geen zorgen en verheugt zich. Hij laat bij voorkeur gebeuren wat gebeurt. Nu eens ontmoet hij deze dan weer gene. Vrijelijk richt hij de blik rond, omhoog en omlaag. Hij beschouwt nader waarin hij zin heeft maar ziet vooral af van moeite die vermoeidheid zou brengen. …

Afgelopen zomer was Saskia in Florence voor opnames van de Toscaanse afleveringen van het televisieprogramma Campinglife. De eerste opnames, met René Pluijm, de kok van Campinglife, vonden plaats op de Mercato di Sant’Ambrogio. We kochten heerlijke courgettebloemen, die we volgens de oude marktvrouw moesten vullen met mozzarella en broodkruim: René ontdekte een bijzonder soort courgette en cameraman Mark zag overal meer dan genoeg lekkers om op beeld vast te leggen: Op zoek naar paprika’s voor bij de risotto: Tja, tien uur ‘s ochtends en dan voor de camera trippa (pens) proeven… En net dit stukje moest dan wel vier keer …

Het Romeinse Rijk spreekt enorm tot de verbeelding, want het is het grootste rijk dat de wereld ooit gekend heeft en de bakermat van ons huidige Europa. Er is dan ook veel geschreven over de levens van beroemde Romeinse keizers als Augustus, Hadrianus en Marcus Aurelius en over de val van het Romeinse Rijk. Veel minder bekend is de geschiedenis van de opkomst van het rijk. In De geboorte van Rome vertelt Anthony Everitt hoe Rome uitgroeide van een kleine slaperige marktplaats tot het kloppend hart van een machtig rijk dat zich uitstrekte van Groot-Brittannië tot ver in het Midden-Oosten. …

De schitterende zandsculpturen die samen het Piazza Marconi in Jesolo omtoveren tot een grote kerststal, zijn niet de enige kerstfiguren die van deze korrelige materie zijn gemaakt. In Rimini gaat elk jaar de Accademia della Sabbia, de Academie van Zand, aan de slag om eveneens een kerststal van zand te fabriceren. Op het strand in de buurt van het Terrazza a Mare in Lignano Sabbiadoro huizen van 8 december tot en met 6 januari Maria, Jozef, het kindje Jezus en alle andere hoofdrolspelers in het kerstverhaal. Albero di Yule Je kunt je in deze periode echter niet alleen scharen rond …

In de regio Abruzzo waan je je in deze periode bijna in Bethlehem. In het grottencomplex van Stiffe vind je namelijk een schitterende kerststal, die dankzij zijn behuizing wel heel echt aanvoelt. Alsof je ruim tweeduizend jaar terug in de tijd bent gereisd om getuige te mogen zijn van deze gebeurtenis… Nog tot en met 6 januari is deze bijzondere kerststal te zien, met op de achtergrond de enorme waterval die dankzij de hoogteverschillen in de grot te zien is. Als je bedenkt dat het water hier ondergronds een parcours van ruim drie kilometer aflegt, met een hoogteverschil van zo’n …

De pastamaker van Varese maakt elk jaar een kerststal van pasta, in Napels staan er voetballers en pizzabakkers in de kerststal en in Jesolo (bij Venetië) bouwen ze elk jaar een kerststal van zand. Van meer dan vijftienhonderd ton zand, om precies te zijn. Sinds 8 december wordt het Piazza Marconi in Jesolo bevolkt door engelen, kamelen, herders, Maria’s en andere kerststalfiguren van zand. De zandsculpturen worden gemaakt door artiesten van over de hele wereld, onder wie ook een aantal Nederlanders. Van speciaal zand maken zij naar een idee van artistiek leider Richard Varano de meest schitterende scènes uit het …

Dit kunstwerkje, een heuse kerststal in een panettone, is gemaakt door de ambachtelijke banketbakkers van het Siciliaanse Fiasconaro. Als je het voor de eerste keer ziet, valt je mond open van verbazing en verwondering. Dat je zoiets prachtigs – en smakelijks! – kunt maken! De figuren in de kerststal zijn gemaakt van witte chocolade en noga. De kerststal is een echte panettone, gemaakt met Siciliaanse ingrediënten als sinaasappel, rozijnen en Marsala. Helaas voor ons is het niet mogelijk om dit jaar van deze panettone te genieten. De panettones moeten namelijk al in het voorjaar besteld worden, omdat ze slechts in …

Eindelijk, weekend! Geen wekker,  lang ontbijten en bij een tweede cappuccino uitstippelen wat te doen en vooral wat te eten de rest van het weekend. Naar de markt, de delicatessenzaak of een duik in de voorraadkast om van de lunch een feestje te maken. Met wat zoets toe – want ook dát is weekend. Ben je net zo dol op risotto als wij? Verras jezelf en je gasten dan eens met deze winterse risotto met chocolade uit het nieuwe kookboek Weekendlunch. Ideaal om het overschot aan chocoladeletters op een heerlijk Italiaanse manier weg te werken – en de beste combinatie …

Afgelopen zondag ging Saskia in toepasselijk gezelschap – met haar broertje – naar de film Alles is familie. In de film (die verder niets met Italië van doen heeft maar die je deze decembermaand zeker moet gaan kijken) wordt verrukkelijk gekookt, dus dat was ook voor broerlief en mij een reden om de keuken in te duiken. We werden vooral geïnspireerd door een van de vermakelijkste scènes uit de film, waarin een wild zwijn, geschept door Charley, wordt geserveerd op de motorkap van Rutmers auto. Wij maakten er, naar een recept uit het Alles is familie-kookboek, een smakelijker gerecht van, …

Doof vanavond vroeg het licht, steek wat kaarsjes aan en laat je meevoeren door deze poëtische film zonder tekst, maar met indrukwekkende scènes van het Zuid-Italiaanse platteland. Regisseur Michelangelo Frammartino verfilmt in Le Quattro Volte de vier stadia van het leven. Een oude herder slijt in de heuvels van Calabrië zijn laatste dagen, in gezelschap van zijn geiten. Het lijkt idyllisch, met klingelende geitenbellen, een blaffende hond en een kerkklok die in de verte wordt geluid. Maar de herder is ernstig ziek en voelt zijn einde naderen. Hij denkt zichzelf te kunnen genezen met het stof dat zich verzamelt op …

Onlosmakelijk verbonden met Kerstmis: een kerststal met Maria en Jozef rond de kribbe, de os, de ezel, de herders en hun schaapjes, de engelen en, wat later, de drie wijzen uit het oosten met hun kamelen en geschenken. Wisten jullie dat we deze traditie te danken hebben aan Franciscus van Assisi? Hij was het die in 1223 voor het eerst een kerststal neerzette. Een levende welteverstaan, met echte dieren en mensen, en een pasgeboren kindje in de kribbe – in het Italiaanse dorp Greccio. Inmiddels heerst in elke kerk in Italië in december de kerststalkoorts. Vrijwilligers zijn uren, zo niet …