Montagnana – een ommuurd middeleeuws dorp tussen Verona en Padova

De regio Veneto is vooral bekend om de toeristentrekpleisters Venetië en Verona, maar wist je dat er ook tal van prachtige, verstilde borghi vindt? Montagnana staat op de lijst van de borghi più belli d’Italia (de mooiste dorpjes van Italië) en heeft een van de best bewaarde en oudste stadsmuren van Europa.

Liza ging met Visit Montagnana een weekend lang op ontdekking langs de mooiste, leukste én lekkerste plekken van dit middeleeuwse dorp.

Liza: ‘Het is al donker als ik in Montagnana aankom, maar als ik richting het historisch centrum rijd, zie ik al snel de omtrek van de stadsmuren voor me opdoemen, die er dankzij de schijnwerpers zelfs in het donker imposant uitzien. De auto lijkt maar net door de oude toegangspoort te passen.

De komende twee dagen zal ik kennismaken met het oude dorpscentrum van Montagnana, dat sfeervol en goed onderhouden is. Net als in bijvoorbeeld Bologna en Turijn worden de straten op veel plekken overkapt door portici, overkapte zuilengalerijen. Op de zuilen en plafonds van die overdekte wandelpaadjes vind je, als je je pas wat vertraagt, de prachtigste details: van middeleeuwse schilderingen tot felgekleurde versieringen.

Montagnana ligt strategisch in het hart van de regio Veneto, ongeveer tussen Padova en Verona (het is ongeveer een uur rijden vanaf beide steden), waardoor het een ideaal startpunt is voor een culturele en culinaire ontdekkingstocht door de regio.

Naast de prachtig bewaard gebleven stadsmuren, die een belangrijk onderdeel vormen van het cultureel erfgoed van de regio Veneto, staat Montagnana ook bekend om delicatessen als Prosciutto Veneto Berico-Euganeo en de wijn Merlara DOC. Je vindt er ook lekkere kazen en verse pasta’s. Dat maakt het een in alle opzichten heerlijke bestemming!

De middeleeuwse stadsmuren van Montagnana

Een bezoek aan Montagnana begint met een wandeling langs de grootste trots van Montagnana: de oude stadsmuren. De middeleeuwse muren zijn bijna twee kilometer lang en zijn vrijwel overal nog helemaal intact.

Het dorp behoort tot de best bewaarde ommuurde historische centra van Europa, iets waar de inwoners duidelijk trots op zijn. Het is dan ook het eerste wat onze gids vertelt. Zij maakt deel uit van de culturele organisatie Murabilia, die tours geeft en evenementen organiseert om Montagnana’s historisch erfgoed onder de aandacht te brengen.

De opdracht om de stadsmuren aan te leggen, kwam in de veertiende eeuw van de Carraresi, die het toen in dit gebied voor het zeggen hadden. Ze wilden Montagnana versterken en beschermen tegen vijandelijke aanvallen.

Door de centrale ligging, op een kruising tussen verschillende steden, was het dorp namelijk een geliefde nederzetting voor veroveraars. Rondom de muren lagen vroeger brede slotgrachten, die een steentje bijdroegen om de vijand buiten te houden.

Il Mastio di Ezzelino & Castel San Zeno

Na een wandeling langs de stadsmuren beklimmen we Il Mastio di Ezzelino, de toren van Castel San Zeno. Deze is met een hoogte van vierenveertig meter de hoogste van de vierentwintig torens langs de stadsmuur. Tegenwoordig vormt deze toren samen met het kasteel een museum, waar je meer leert over de geschiedenis van Montagnana (ook erg leuk voor kinderen die gek zijn op ridders en kastelen).

Van bovenaf heb je een prachtig uitzicht over het oude stadscentrum. Vooral de Duomo op Piazza Vittorio Emanuele is goed te zien. Vanaf hier valt eigenlijk pas op hoe immens groot de kerk is in vergelijking met omliggende gebouwen.

De indrukwekkende Duomo

Om de Duomo van dichtbij te bekijken, wandelen we naar Piazza Vittorio Emanuele, het belangrijkste plein van het dorp. Door de omvang van de Duomo di Santa Maria Assunta – en door de ondiepe fundamenten – was het een behoorlijke uitdaging om de kerk te bouwen. De constructie ervan duurde dan ook ruim zeventig jaar.

In de Duomo bewonderen we de fresco’s van David en Goliath (direct rechts naast de ingang) en het grote schilderij over de Slag om Lepanto, dat werd geschilderd als herinnering aan de overwinning van de Venetianen op de Turken, die te herkennen zijn aan hun rode vlaggen. Het is meer een historisch document dan een kunstwerk.

Echte kunst is er ook, want midden in de kerk vind je een prachtig schilderij van de Venetiaanse Paolo Veronese. In tegenstelling tot de statische figuren op de fresco’s in het koepeldak zijn de mensen die op dit werk zijn afgebeeld vervuld van emotie. Ook het spel van licht en kleur (let maar eens op de stof van de mantels, die je bijna kunt aanraken) is indrukwekkend.

Palazzo Pomello Chinaglia

We kregen ook een exclusief kijkje in Palazzo Pomello Chinaglia, dat normaal gesproken niet toegankelijk is voor publiek. Dit veertiende-eeuwse stadspaleis werd gebouwd als militaire vesting en later uitgebreid door de familie Carraresi. Binnen bewonderen we de originele fresco’s en prachtige terrazzo-vloer. Achter het palazzo is een sfeervolle binnentuin te vinden.

Sprookjeskasteel Castello Bevilacqua

Het is ongetwijfeld de meest sprookjesachtige locatie van Montagnana: het stijlvolle, veertiende-eeuwse Castello Bevilacqua, dat gebruikt wordt voor huwelijken en andere feesten en partijen. Zo’n vijfentwintig jaar geleden was het behoorlijk vervallen, maar een familie uit de buurt was zo gecharmeerd van de plek dat ze het kasteel besloten op te knappen en nieuw leven in te blazen.

Je kunt er een rondleiding krijgen, dineren, een wandeling maken door de prachtige tuin en zelfs een ritje maken in een vintage auto (de uitbater verhuurt namelijk ook oldtimers). En als je je echt een nachtje een koning of koningin wil wanen, kun je er ook blijven slapen.

Het kasteel beschikt over zeven prachtige kamers die met oog voor historie zijn ingericht. Hemelbedden, fresco’s, antieke meubels en kroonluchters zorgen ervoor dat je je echt een hoogheid voelt.

Tijdens de rondleiding kom je van alles te weten over de oude bewoners (zoals Alessandro Bevilacqua, wiens as in de verhoogde tuin werd uitgestrooid en wiens geest er daarom nog steeds schijnt rond te waren) en de authentieke ruimtes. Zo zijn de oude keuken (inclusief de lift waarmee de gerechten naar de eetzaal op de verdieping erboven werden gebracht) en de opslagkelder nog steeds te bewonderen. Ook dit is weer een aanrader met kinderen: er is genoeg te zien en te doen voor alle leeftijden.

De lekkerste adresjes van Montagnana

Benieuwd waar ik tijdens mijn ontdekkingstocht gegeten heb? Er zijn te veel leuke restaurants, pasticceria’s en delicatessenwinkels om ze allemaal op te noemen. Het allerleukste is om gewoon op stap te gaan – het historische centrum is niet al te groot – en zelf op ontdekkingstocht langs de verschillende locali te gaan.

Mijn persoonlijke favoriet is Hostaria San Benedetto (Via Andronalecca 15), een uiterst charmant familierestaurant waar je kunt genieten van de lokale keuken. Eigenaren Giovanni, Laura en Federico koken al ruim twintig jaar met liefde voor hun gasten, wat ze een vermelding in de Michelingids opleverde.

Ik smulde vooral van de pompoenravioli. Daar mag je me ’s nachts echt voor wakker maken. Ook heel fijn: het was absoluut geen probleem rekening te houden met mijn vegetarische wensen (volgens mij waren de vleeseters aan tafel zelfs stiekem jaloers op de gerechten die ik voorgeschoteld kreeg).

Ook een absolute aanrader is La Loggia dei Ceriali (Piazza Grani), een recent geopend modern restaurant in het centrum van het dorp, net achter Piazza Vittorio Emanuele. De kok werkt uitsluitend met natuurlijke ingrediënten.

De inrichting verdient ook een vermelding: helemaal passend bij het thema is gebruikgemaakt van natuurlijke tinten en vormen, met als uitzondering de prachtige, kleurrijke, abstracte schildering op de grote muur direct als je binnenkomt.

Wil je wat lekkernijen van je bezoek aan Montagnana mee naar huis nemen? Ga dan zeker langs bij Gastronomia Zanini, een delicatessenwinkel onder de portici van Via Giacomo Matteotti. Naast een uitgebreide wijnafdeling vind je hier prosciutti, kazen, verse pasta en meer.

Wil je de lokale kazen en prosciutto proeven? Bij Zanini bedachten ze daar een bijzondere cornetto voor: een kartonnen hoorntje gevuld met kaas en vleeswaren om te proeven.

Een aantal van de ambachtelijke bedrijven waar de typische producten die bij Zanini te koop zijn vandaan komen kun je ook bezoeken. Wij gingen naar familiebedrijf Salumificio Brianza, bestaande uit een vader, moeder en hun vier zoons, waar regelmatig tours, aperitivi en andere evenementen worden georganiseerd.

Logeren bij Casa da Stefy

Slapen deed ik tijdens mijn verblijf in Montagnana in de bed & breakfast Casa da Stefy (Via Alberi 34). Stefania heeft een deel van haar woonhuis omgetoverd tot een sfeervolle, huiselijke B&B. Het feit dat ze er zelf naast woont voel je; je hebt echt het idee gezellig bij iemand thuis te blijven slapen.

Casa da Stefy biedt drie slaapkamers, waarvan er één een eigen badkamer heeft en de andere twee een ruime badkamer delen. De kamers zijn ook een aanrader als je met kleine kinderen komt, aangezien ze lekker ruim zijn en er makkelijk een extra bed of een babybedje bijgeplaatst kan worden. Bij het ontbijt zijn er Italiaanse zoetigheden, aangevuld met vers fruit en sapjes.

Stefania is erg gastvrij en altijd in voor een praatje, zodat je je echt welkom voelt. In de zomer kun je ook gebruikmaken van de tuin achter het huis, inclusief zwembad. Casa da Stefy ligt dicht bij het historische centrum van Montagnana, net buiten de oude stadsmuren (zo’n twee minuten lopen). Het is daarmee ook een ideale uitvalsbasis voor wie de regio Veneto per fiets wil verkennen.’