Ciao tutti! Een terugblik in november lijkt misschien raar, maar aangezien het deze maand precies negen maanden geleden is dat de eerste gitzwarte krantenkoppen in Italië verschenen, vond ik het tijd om eens terug te blikken op deze bizarre maar toch ook bijzondere periode. Zodat we daarna hopelijk ook weer langzaam vooruit kunnen kijken, naar een nieuw jaar en naar alle moois dat er voor 2021 op de planning staat…
Ons jubileumjaar – we vieren in 2020 tien jaar Ciao tutti – had niet beter van start kunnen gaan. Ik nodigde alle freelancers en hun partners uit voor een weekendje Rome, waar we samen aten, dronken en plannen maakten. Waar nieuwe vriendschappen ontstonden tussen collega’s die elkaar voorheen slechts virtueel kenden en waar ik drie dagen lang met een grote glimlach rondliep – blij en dankbaar dat ik met Ciao tutti zo’n fantastische mensen samen heb kunnen brengen.
Dankbaar ook dat het idee van mijn broer om een blog over Italië te beginnen (dat ik in eerste instantie meteen van tafel veegde) zo goed heeft uitgepakt. Wie had tien jaar geleden gedacht dat elke maand opnieuw honderdduizenden mensen van Ciao tutti zouden genieten?
Met de kennis van nu ben ik meer dan dankbaar dat we dit nog zo hebben kunnen vieren. Want wat een zinderend jubileumjaar moest worden, veranderde al snel in een gitzwarte nachtmerrie. Ik was in februari in Siena, mijn tweede thuis, toen de eerste berichten binnenstroomden.
Mensen in beschermende kleding, afgesloten dorpjes op het platteland. Het eerste slachtoffer dat op de intensive care belandde kreeg een naam, een gezicht. Corona verspreidde zich als een bloedrode olievlek over het noorden van Italië.
Mijn Toscaanse vrienden waren bezorgd. Gesprekken gingen nergens anders meer over. Ik zag het nog niet zo somber in, eerlijk gezegd, maar dat veranderde toen ik – eenmaal terug in Nederland – de snelheid van de ontwikkelingen zag.
Het was pijnlijk om te zien. Italië werd als eerste Europese land geraakt, onevenredig hard geraakt. De beelden van Bergamo staan in mijn geheugen gegrift. Wat een leed, wat een peilloos persoonlijk verdriet ging er achter al die shockerende beelden schuil.
Een vriendin verloor haar vader; ik verloor de hoop. Want hoe positief ik ook ben ingesteld, dit raakte me harder dan ik voor mogelijk had gehouden. Niet alleen vanwege Ciao tutti – waar ik elke dag opnieuw mijn ziel en zaligheid in stop – maar vooral vanwege mijn zo ongenadig hard getroffen grote liefde. Het deed pijn Italië zo stuurloos, zo wanhopig, zo geraakt te zien.
Twee dagen zat ik met mijn hoofd in m’n handen. Wat nu? Wat moest ik doen, wat kon ik doen? Wilden jullie nog wel iets over Italië horen, met dag na dag slechter nieuws?
Gelukkig lieten de Italianen al snel zien waarom ik zo van ze houd. Ze bleken zo veerkrachtig, zo flexibel, zo sterk dat de hoop terugkeerde. Er werd gezongen op balkons, er werden moka’s vol verse koffie naar de buren gebracht, er verschenen regenbogen met de tekst andrà tutto bene – alles komt goed.
foto: Costanzo d’Angelo
Er was een enorm gevoel van saamhorigheid, ook online. Ik heb me ondanks de afstand nog nooit zo dicht bij mijn Italiaanse vrienden gevoeld, maar ook nooit zo dicht bij jullie, lezers. Jullie reageerden fantastisch, met fijne mails, donaties, opbeurende woorden, bedankjes…
Ontzettend fijn, want we hadden een lange adem nodig. Het duurde lang, heel lang – en lange tijd leek er geen vooruitzicht te zijn. Langzaam verloor men de veerkracht, de hoop. Ik probeerde me niet te veel te laten beïnvloeden door al het negatieve, door steen en been klagende reisbloggers, door het ontbreken van perspectief.
Ik focuste op wat we wél konden doen, op hoe we al dat moois in Italië wel met jullie konden blijven delen – om in die oceaan van slecht nieuws een glimlach op jullie gezicht te toveren. Na negen maanden mag ik denk ik wel zeggen dat dat is gelukt.
Er ontstonden mooie verhalen, die herinneringen opriepen aan voorbije vakanties. Er was genoeg Italiaanse inspiratie om thuis van te kunnen genieten, zodat Italië nooit ver weg voelde. Of in elk geval niet langer onbereikbaar.
Er waren mooie samenwerkingen, er was nieuwe energie, er kwamen nieuwe lezers. En er was bij mij grote dankbaarheid, om Ciao tutti niet op te hoeven geven. Wat een zinderend jubileumjaar had moeten worden, werd zo wel minder zinderend, maar zeker niet minder mooi.
Ik wist wel dat de verbinding met jullie, lezers, sterk was, maar ik had nooit kunnen vermoeden wat een warm hart jullie Ciao tutti toedragen. Dat is een meer dan waardevolle conclusie die ik koester, elke dag opnieuw.
Op 15 juni kreeg Italië dan eindelijk code geel. Er mocht weer gereisd worden – zij het met wat regels – en jullie vertrokken massaal. Ik krijg elke dag wel veel mail van jullie, maar vanaf half juni stroomde Ciao tutti’s mailbox over met vragen over mondkapjes, regels, testen en formulieren. Gelukkig werd er ook nog veel naar mooie dorpjes, musea, restaurants, wandelroutes etc. gevraagd, want dat is toch uiteindelijk wat ik het liefste met jullie wil delen.
Zelf heb ik ook een maand mogen genieten, van onder meer Salerno, Napels, Ravello, Procida en Villa Ketty (zie deze blog) en van Rome. Het was meer dan heerlijk om na zes lange maanden weer voet op Italiaanse bodem te zetten, om een caffè aan de bar te drinken, door steegjes te slenteren, op te gaan in Italiaanse gesprekken, zeelucht in te ademen, om me dag in dag uit te laven aan die heerlijke mix die Italië voor mij zo bijzonder maakt.
Helaas herhaalde zich na terugkomst het scenario van mijn terugkeer in februari. De cijfers lopen op, de kleurcodes zijn weer aangepast en van reizen kunnen we voorlopig alleen dromen. Op Ciao tutti deel ik weer vooral inspiratie om het Italiëgevoel in huis te halen, zeker met de feestdagen in het vooruitzicht.
Hopelijk kunnen we in het nieuwe jaar weer plannen maken, voor een reis naar dat mooie, veerkrachtige Italië. Er staat veel reisinspiratie voor jullie klaar, voor als het straks weer kan en mag. Maar eerst genieten we thuis, om dit enerverende, verdrietige, ongekende maar ook bijzondere jaar met warmte af te kunnen sluiten, al is het in kleine kring.
Geniet van de kleine dingen in aanloop naar december, sta stil bij kleine geluksmomentjes en blijf dromen van betere tijden!
Con affetto,
Saskia
Hallo Saskia,
Voor jou en de jouwen wens ik een fijne decembermaamd en heel veel goede moed voor het volgend jaar.
Ik geniet van Ciao Tutti, elke keer, van de informatie die je geeft, de tips, en vooral van de toon van wat je schrijft.
Er komen vast betere tijden!
Een groot dankjewel aan jou en je positieve instelling!!!
Groet,
Janine Oonk
Heel opbeurend geschreven. Doe zo verder. Grazie.
Ciao Saskia,
Wat een mooie reflectie en wat ben ik blij dat je niet bij de pakken neer bent gaan zitten en dat Ciao Tutti nog in de lucht is. Je bent al lange tijd een inspiratie voor mij en voor velen. Ik hoop dan ook dat je nog heel lang door kunt gaan en dat we over een aantal jaar terug kunnen kijken op deze periode en ons dan vooral de veerkracht kunnen herinneren.
Un’abbraccio! Janine
Dikke knuffel vanuit België merci voor alles wat ons blij maakt ☺️
Hoi Saskia,
Wat heerlijk om je blogs elke keer te lezen. Ik kijk altijd reikhalzend uit naar de Ciao Tutti nieuwsbrieven. Vooral ook toen je tijdens de eerste blog foto’s en info deelde met hoe de Italianen met elkaar omgaan in moeilijke tijden. Wij kunnen daar nog wel eens een voorbeeld aannemen. Ik ben dol op de reistips en heb er al vele omgezet in daden. Via de nieuwsbrief heb ik ook een Italiaanse cursus in Lecce gedaan. Ga zeker nog een keer terug. Vol vertrouwen ga ik met Ciao Tutti 2021 tegemoet en kunnen we hopelijk onze voorgenomen Vespa tocht gaan realiseren. Elk jaar ga ik zeker 1x naar Italië, dat ook voor mij mijn 2e thuis is. Buon fortuna per il anno 2021 e tanti cari saluti.
Wilma
Wat heb je dit weer heerlijk positief geschreven Saskia. De wijze waarop je Ciao tutti zo snel hebt aangepast aan deze nieuwe situatie was en is werkelijk ontroerend. Binnen de kortste keren had je verschillende alternatieve activiteiten. Je verlegde af en toe de focus naar andere gebieden zoals de Italiaanse wandelroute in het mooie Maastricht. Ook het receptenboek van Artusi heb ik met graagte gelezen en ik ga daar beslist de komende koude maanden intesnief mee aan de slag. Saskia, bedankt voor de vele zonnige Italiaanse uren die je op onze beeldschermen brengt.
Ik ben ook heel blij om uiteindelijk nog 2 maanden in Italië te hebben kunnen rondbrengen dit jaar. Wat was het weer genieten en ik hoop met heel mn hart dat het volgend jaar wel weer kan. <3
Mijn wens voor iedereen voor 2021: andrà tutto bene.
Doe zo voort!
Dit geeft een positieve boost en scherpt alleen maar het verlangen naar méér Italië aan.
Fantastische weetjes en echte tips !
Cara Saskia, een welgemeend GRAZIE voor al je mooie en passievolle blogs, met foto’s die prachtig illustreren wat je met woorden beschrijft. Complimenti ! Hopende op een veiliger, schitterend 2021, met eerst nog een gloedvolle decembermaand. AUGURI, andrà tutto bene !!
Un caro saluto da Marcello
Hallo Saskia
Heel hartelijk bedankt voor je leuke informatie en verhalen over bella italia!
Nu we zo’n lange tijd er niet naar toe konden heb jij ons er toch op n Italiaanse manier door heen gesleept( in ieder geval mij)!
Leuk zou ik het vinden dat je ook meer de Italiaanse taal zou gebruiken dan blijven wij ook hiermee een beetje bij!
Hierbij ‘n warm hart toegewenst uit Hoek van Holland maar vooral hele fijne feestdagen voor jou en je team!
Con affetto ,Conny Reijling.
Ik hoop met jou snel op betere tijden. Ik mis Italië! Mooi dat je niet bij de pakken neer bent gaan zitten. Succes met alles.