Italianen drinken niet alleen graag een goed glas wijn, ze halen il vino ook regelmatig aan in een van hun uitdrukkingen.
Een aantal van deze uitdrukkingen is ook bij ons bekend, maar als altijd zijn de Italianen ook hier heerlijk creatief. De leukste proverbi del vino hebben we op een rijtje gezet:
Il buon vino non vuole frasca.
‘Goede wijn behoeft geen krans’
goede wijn (en andere goede producten) hebben geen aanbeveling / reclame nodig.
Nella botte piccola, c’è il vino buono.
‘In het kleine wijnvat vind je goede wijn.’
(de beste dingen komen in kleine hoeveelheden)
Non si può avere la botte piena, e la moglie ubriaca.
‘Men kan niet zowel een vol wijnvat als een dronken vrouw hebben.’
(je kunt in het leven niet alles hebben)
In vino veritas / La verita’ è nel vino.
‘De waarheid is in de wijn,’
(wijn zorgt ervoor dat men de waarheid vertelt;
vgl. ons gezegde: kinderen en dronken mensen spreken de waarheid)
Il vino è il latte dei vecchi.
‘Wijn is de melk van ouderen.’
(wijn is voor oudere mensen wat melk is voor baby’s)
Amico e vino vogliono essere vecchi.
‘Vriend en wijn willen oud zijn.’
(oude vrienden zijn, net als oude wijn, het best)
Un buon vino, un buon uomo e una bella donna dura poco.
‘Een goede wijn, een goede man en een mooie vrouw duren slechts kort.’
(goede dingen zijn niet voor altijd)
L’acqua fa male e il vino fa cantare.
‘Water doet pijn, wijn doet zingen.’
Voor deze uitdrukking zijn er verschillende verklaringen. Het zou kunnen verwijzen naar vroeger tijden, toen het drinken van water nog gevaarlijk was en men het mengde met wijn om de negatieve invloeden van het vervuilde water te verminderen. Het kan echter ook verwijzen naar het feit dat men met een glaasje wijn op nu eenmaal net wat losser en gezelliger is dan met alleen water.
Se il vino bevuto alla sera ti farà male,
ribevilo al mattino dopo e ti farà da medicina.
‘Als de wijn die je ‘s avonds hebt gedronken pijn doet,
drink dan de ochtend erna opnieuw wijn en het is als een medicijn.’
(heb je een kater van de vorige avond, drink ’s ochtends gewoon weer een glaasje wijn
en die kater verdwijnt als sneeuw voor de zon)
Mocht je deze blog lezen met een kater van gisteravond, neem dit laatste spreekwoord ter harte en schenk nog een klein glaasje in. Salute!
Nog meer Italiaanse uidrukkingen
Uitdrukkingen zijn la ciliegina sulla torta – de kers op de taart – als je Italiaans leert. Met behulp van verschillende uitdrukkingen kun je namelijk vlotter, treffender en natuurlijker meepraten. Maar het is nog niet zo makkelijk om ze onder de knie te krijgen, want ze zijn lang niet altijd een letterlijke vertaling van de uitdrukkingen die we in het Nederlands kennen.
Gelukkig is er Acqua in bocca van Van Dale, met vijfhonderd (!) uitdrukkingen in het Italiaans die veel worden gebruikt. Bij elke uitdrukking vind je naast de vertaling ook informatie over herkomst, stijlniveau, betekenisnuances en een voorbeeld, zodat je de uitdrukking beter begrijpt en makkelijker kunt onthouden en toepassen.
In deze blog lees je er meer over. Je vindt alle vijfhonderd Italiaanse uitdrukkingen in
Acqua in bocca | Roberto Bortoluzzi | vertaling & bewerking: Elisabeth Nijpels & María Camarasa | ISBN 9789460775987 | € 17,99 | Van Dale Uitgevers – VBK Media | bestel Acqua in bocca via deze link bij bol.com
ik zoek een verjaardagsgedicht voor een dame die 65 jaar is geworden in het italiaans.
Boekjes genoeg maar gedichten, ho maar !
Kunt U iets voor mij betekenen ?
Ciao Willem,
zo’n specifiek gedicht kan ik je niet aanraden, maar Gianni Rodari heeft prachtige gedichten gemaakt voor verschillende feestelijke gelegenheden, die ook online te vinden zijn.