Italië dichtbij Paushuize – het droomhuis van paus Adrianus VI in Utrecht
Midden in Utrecht, op slechts een paar passen van de Domtoren, schittert het Paushuize, het huis dat Adriaan Florisz., beter bekend als paus Adrianus VI, had laten bouwen om rustig van zijn oude dag te genieten.
Helaas heeft Adrianus zijn droomhuis zelf nooit kunnen bewonderen. Tijdens de bouw werd hij vanuit Spanje naar Rome geroepen om de pauselijke troon te bestijgen. Een terugkeer naar zijn geboortestad Utrecht leek daarna verder weg dan ooit…
foto: Paushuize
Ciao tutti bezocht Paushuize en maakte kennis met de tastbare erfenis van de enige Nederlandse paus die het Vaticaan ooit heeft gekend en met zijn levensloop, die op de verschillende schilderijen in de Adrianussalon mooi wordt uitgebeeld.
Het is al bijna donker als we door de poort naar de entree van Paushuize wandelen. De regen komt met bakken uit de hemel, maar van achter de ramen schijnt warm licht. We worden verwelkomd door kunsthistoricus en conservator van Paushuize Froukje van der Meulen, die ons zal rondleiden door...
Boeken uit & over Italië Op een ochtend in Rome, oktober 1943
Wie tegenwoordig door het voormalige getto van Rome wandelt, met onder meer de schitterende Schildpaddenfontein en veel authentieke restaurantjes, kan zich bijna niet meer voorstellen wat hier tijdens de Tweede Wereldoorlog is voorgevallen.
Virginia Baily neemt je in haar nieuwe boek mee naar die tijd, in een meeslepend verhaal dat begint als de blikken van twee jonge vrouwen elkaar kruisen.
De drieëndertigjarige Chiara staat op het punt de stad te ontvluchten naar een veiligere plek. De andere vrouw is met haar man, zoon en dochtertje een vrachtwagen in gedreven om te worden afgevoerd, de duisternis in.
In dat ene, eindeloze moment nemen de vrouwen tijdens een kortstondige blik een beslissing die de rest van hun leven zal bepalen. We zullen niet te veel verklappen, maar delen wel alvast een kort fragment, dat vooraf gaat aan deze allesbepalende beslissing.
Lees een fragment uit dit boek
‘Het is donker op straat. Er geldt inmiddels een avondklok, en de straatlantaarns zijn niet...
Rome Via Roma – de vijf favoriete straten van Willemijn van Dijk in Rome
In een stad als Rome is het bijna onmogelijk om favorieten te kiezen. Er is zo ontzettend veel moois te vinden. En zelfs als het niet mooi is, zit er vaak wél een heel mooi verhaal achter.
Denk alleen al aan de sprekende beelden van de stad. Hetzelfde gaat op voor de vijftig straten die Willemijn selecteerde voor Via Roma – de geschiedenis van Rome in 50 straten.
Willemijn deelt in deze blog alvast haar vijf favoriete straten in Rome. Willemijn: ‘Op een bepaalde manier zijn ze me allemaal dierbaar, maar als ik zou moeten kiezen, dan zijn dit mijn vijf favoriete straten. Het zijn niet per se de mooiste straten of de straten met de meest interessante geschiedenis – achter vrijwel elke Romeinse straatnaam schuilt immers een bijzonder verhaal.
De straten die de top vijf hebben gehaald hebben wél met elkaar gemeen dat ze een geweldige combinatie in zich hebben: ze zijn elk op hun eigen manier beroemd, ze vertellen een bijzonder en onmisbaar stukje Romeinse geschiedenis en ze...
Boeken uit & over Italië Het Medici Mysterie – ontrafel de geheimen van de kunstenaars van de familie De’ Medici
De Maand van het Spannende Boek opent op Ciao tutti met Het Medici Mysterie, waarin de geheimen in en om de kunstwerken van de kunstenaars die door de familie De’ Medici werden begunstigd worden ontrafeld.
Na de controversiële publicatie van haar zoektocht naar het evangelie van Jezus Christus, Het Boek der Liefde, duikt journaliste Maureen Paschal opnieuw de geschiedenis in, omdat haar geliefde Berenger Sinclair een link blijkt te hebben met Lorenzo De’ Medici. In hun zoektocht ontrafelt Maureen de kunstwerken van de grote meesters en vrienden van de De’ Medici: Donatello, Botticelli en Michelangelo.
Ze vindt aanwijzingen die verwijzen naar de legende van Longinus Gaius, de Romeinse soldaat die Jezus met zijn speer stak. Zou deze Romein, gedoemd om eeuwig te leven, iemand kunnen zijn die ze kent? Zou zijn beruchte Speer van het Lot, zelfs door Hitler gezocht, de sleutel kunnen zijn voor Berengers lot? Terwijl Maureen en Berenger haastig op zoek gaan naar antwoorden, worden ze...
Boeken uit & over Italië Alessandro’s Baricco’s poëtische roman De jonge bruid
De Italiaanse auteur Alessandro Baricco neemt je in zijn nieuwe roman De jonge bruid mee naar het begin van de vorige eeuw, naar het Italiaanse platteland.
In een villa begint een familie – vader, moeder, dochter en oom – elke dag met een overvloedig ontbijt. Het is niet zomaar een ontbijt, maar een maaltijd die tot ver in de middag duurt en wordt aangegrepen om samen de opluchting te vieren over het feit dat de hele familie weer een nacht overleefd heeft.
Al generaties lang vinden alle sterfgevallen in de familie namelijk plaats tijdens de nachtelijke uren. Levend aan een nieuwe dag beginnen, is voor de familie een zegen die een feestje verdient.
Op een dag wordt het ontbijtritueel onderbroken door de plotselinge verschijning van de Jonge Bruid. Ze is gekomen om met de zoon te trouwen, maar die is in Groot-Brittannië om de zaken van het bloeiende textielbedrijf van de familie te behartigen.
Samen wachten ze op zijn terugkeer. Terwijl maanden voorbijgaan zonder enig teken van...
Italië dichtbij DomUnder – neem een kijkje in het Romeinse Trajectum onder de Dom van Utrecht
Saskia en Annerike planden een dagje Utrecht voor een bezoek aan het Romeinse castellum Trajectum, het ‘Utrecht’ van tweeduizend jaar geleden. Een indrukwekkende tijdreis, waarbij de geschiedenis van het huidige Domplein van Utrecht op een unieke manier tot leven wordt gewekt.
Een Romeinse grens
Voor het bezoek blijven we weliswaar in eigen land, maar toch gaan we daadwerkelijk een grens over. Het Domplein wordt namelijk aan drie kanten omgeven door moderne, roestvrijstalen grensmarkeringen die in het plaveisel zijn aangebracht en waar elk kwartier een lichte nevel uit opstijgt.
De markeringen geven aan waar vroeger de muren van het Romeinse castellum lagen. Op de markeringen zijn bovendien de grenzen van het Romeinse Rijk weergegeven; een dubbele grensovergang dus.
Aan de zuidkant van het Domplein stappen we letterlijk over deze grens heen. In één tel wandelen we zo het Romeinse fort binnen dat hier ooit het landschap domineerde. Naast de grensmarkering staat ook nog een...
Italië dichtbij Botticelli’s Judith met het hoofd van Holofernes uit het depot van het Rijksmuseum onder de loep
Vorige week namen we jullie mee naar het depot van het Rijksmuseum in Lelystad. Mariska, Saskia en Willemijn vergaapten zich aan de schoonheid van de enige Botticelli in Nederland.
Na een uur was het moeilijk om afscheid te nemen, wetende dat Judith met het hoofd van Holofernes weer zou verdwijnen in een van de vele depotrekken en het wederom zou moeten stellen zonder bewonderende blikken.
Het werk riep bij ons een heleboel vragen op. Waarom maakt deze Botticelli bijvoorbeeld geen deel uit van de permanente collectie van het Rijksmuseum? Waarom is aan de rechterzijde van het schilderij een lelijke, onuitgewerkte vlek te zien, die we met enige inspanning nog kunnen identificeren als een vrouwenfiguur?
Voor wie maakte Botticelli dit werk? Hing het aan de muur bij een van zijn patronen, misschien wel bij Lorenzo de’ Medici? En hoe kwam het eeuwen later uiteindelijk in Amsterdam terecht? Een uur lang pijnigden we onze hersens met deze vragen, terwijl Judith geen woord losliet.
Mariska...
Boeken uit & over Italië Het raadsel van Botticelli – Marina Fiorato
De jonge, vrijgevochten Luciana, die als prostituee en als schildersmodel werkt, wordt door een van haar voornaamste klanten gevraagd om te poseren voor een bevriende schilder.
Deze schilder blijkt niemand minder te zijn dan Sandro Botticelli, die graag wil dat Luciana poseert als de centrale figuur Flora op zijn beroemde schilderij La Primavera.
Wanneer de kunstenaar haar echter wegstuurt zonder haar te betalen, steelt Luciana in haar woede een niet-afgemaakte miniatuur, cartone genaamd, van het schilderij. Hiermee zet ze een reeks van gebeurtenissen in gang en binnen een paar uur nadat Luciana de miniatuur heeft meegesmokkeld zijn er drie moorden gepleegd. Wat kan er zo bijzonder zijn aan dit schilderij? Welk geheim gaat er achter het doek schuil?
Luciana richt zich tot een monnik die in het klooster van Sante Croce verblijft, en samen ontvluchten ze Florence. Om het raadsel van Botticelli’s La Primavera te ontcijferen, doen ze negen verschillende Italiaanse steden aan, elk met...
Italië dichtbij Bewonder Judith met het hoofd van Holofernes van Sandro Botticelli in het depot van het Rijksmuseum in Lelystad
Het werk van Sandro Botticelli, een van de meest gevierde Florentijnse schilders van het Quattrocento, bevindt zich over de hele wereld. Van de Galleria degli Uffizi in zijn thuisstad Florence tot aan het Metropolitan Museum of Art in New York: overal ter wereld vind je het schitterende werk van Botticelli.
Botticelli’s De Geboorte van Venus in de Galleria degli Uffizi in Florence
Maar wist je dat in het depot van het Rijksmuseum in Lelystad ook een Botticelli hangt? Julian (de man van Mariska) ontdekte dit en ging samen met Mariska, Saskia en Willemijn een kijkje nemen. Alle vier stonden ze oog in oog met de Bijbelse heldin Judith en een lugubere onthoofding.
Schatkamer
Mariska: ‘Depots zijn ware schatkamers. Bijna ieder museum in Nederland heeft een eigen depot: een plek waar kunstwerken worden bewaard die niet tentoongesteld kunnen worden in het museum, meestal vanwege ruimtegebrek. Maar liefst vijfenzestig miljoen (!) kunstobjecten zijn in Nederland niet te zien voor de...
Italië dichtbij De ‘vergeten’ obelisk van Maarten van Heemskerck op het kerkhof van Heemskerk
De schilderijen van Maarten van Heemskerck zijn in musea over de hele wereld te bewonderen, maar bijna niemand weet dat de schilder ook in zijn geboortedorp een kunstwerk naliet.
Mariska Doesburg, kunsthistorica en journaliste, ging voor Ciao tutti naar Heemskerk, op zoek naar de ‘vergeten obelisk’.
Carel van Mander noemt de obelisk al in zijn Schilderboeck, in de levensbeschrijving van Maarten van Heemskerck. ‘Te Heemskerck op ´t kerckhof liet hij op zijn vaders graf richten een blauw steene piramide, oft graf-spits.’ Van Mander noemt het monument een piramide, wat gebruikelijk was in zijn tijd.
Maar liefst vier eeuwen stond de obelisk buiten, trotseerde hij de felste zon en de koudste winters. De obelisk was altijd zichtbaar voor wie langs de Dorpskerk fietste of liep. Als het kerkhofje rondom de kerk open was, kon je hem zelfs aanraken.
Het monument had echter zwaar te lijden onder de weersomstandigheden. In 1990 werd de obelisk dan ook naar het portaal van de...
Boeken uit & over Italië Pompeii – Robert Harris neemt je mee naar augustus 79
Voor in de koffer: een nieuwe uitgave van Robert Harris’ boek Pompeii, dat al in 2003 voor het eerst verscheen. In dit spannende boek neemt Harris je mee naar een hete, broeierige week aan het eind van augustus 79.
De beste plaats om aan de hitte te ontsnappen is de prachtige baai van Napels. Langs de kust vertoeven de rijken van het Romeinse Rijk in hun pompeuze villa’s. Maar er zijn onheilspellende waarschuwingen die niet genegeerd kunnen worden. Bronnen en rivieren drogen op, mensen verdwijnen, en het grootste aquaduct ter wereld, het enorme Aqua Augusta, stroomt ineens niet meer.
Een fragment uit Pompeii
Robert Harris vertelt op unieke wijze het verhaal van de vooravond van de uitbarsting van de Vesuvius. Een fragment:
‘Ze verlieten het aquaduct twee uur voor zonsopgang. Bij maanlicht klommen ze de heuvels boven de haven in – zes mannen in ganzenpas, de ingenieur voorop. Hij had ze zelf uit hun bed getrommeld – een en al stijve ledematen en gemelijke, onuitgeslapen...
Italië dichtbij Pinokkio aan Zee in Scheveningen
Pinokkio, geboren en getogen in Collodi, in de heuvels van Toscane, heeft nu ook een plekje aan de Nederlandse kust. Op de boulevard van Scheveningen is, ter hoogte van museum Beelden aan Zee, een groot buitenterras aangelegd.
Op een balkon, trappen en eilandjes zie je drieëntwintig sprookjesachtige beelden, met onder meer een heuse Pinokkio, in handen van Geppetto, die nog de laatste hand moet leggen aan de marionet.
SprookjesBeelden aan Zee, zoals de gratis toegankelijke beeldentuin op de boulevard heet, bestaat uit drie grote en twintig kleinere beelden. De enorme Haringeter, die qua uiterlijk ook wel wat weg heeft van de Italiaanse Pinokkio, is dankzij zijn hoogte van twaalf meter al van veraf te zien.
Maar ook bij de andere beelden denken we soms de invloed van Pinokkio te herkennen. Bij Horen, zien en zwijgen bijvoorbeeld, maar ook bij het poppetje bij het rechteroor van het sprookje De leeuw en de muis.
De bronzen beelden, met een huid van glanzend patina, zijn een creatie...