De Romeinse keuken anno 2016 staat mijlenver af van de antieke Romeinse keuken. De tomaat kenden de Romeinen nog niet en waar nu basilicum wordt gebruikt was dat tweeduizend jaar geleden koriander. Toch zijn er parallellen die de tand des tijds hebben doorstaan, zoals een voorliefde voor stoofgerechten in de koudere maanden. foto: Jeroen Savelkouls Manon Henzen dook voor Ciao tutti in de Romeinse kooktradities. Manon is historica en richtte in 2012 historisch kookatelier eet!verleden op: een kenniscentrum, winkel én kookruimte ineen. Haar voornaamste doel is oude smaken en smaakcombinaties opnieuw tot leven te wekken. Hiervoor stoft Manon receptenboeken af, struint …

Ondanks het feit dat Italianen meestal de tijd nemen voor hun eten, is street food niet meer weg te denken uit Italië. Er zijn tal van zaakjes waar je even binnenloopt voor bijvoorbeeld pizza al taglio (stuk pizza), gefrituurde visjes in een puntzak of een panzerotto. Maar hoewel de pizza inmiddels helemaal bij ons ingeburgerd is, is de panzerotto nog niet alom bekend. Een panzerotto is een maanvormige lekkernij die bestaat uit gefrituurd deeg met verschillende hartige of zoete vullingen. Luigi Incalza van Panzerò wil dit type street food de faam geven die het verdient. Het is zijn doel om de panzerotti in …

Soms zijn er adresjes waar je vreemd genoeg na een eerste bezoek nooit meer bent terug geweest, terwijl ze bij wijze van spreken om de hoek liggen. Zo’n adresje is Gio’s Cucina Casalinga – verscholen in de schaduw van de Sint Servaas op het Vrijthof in hartje Maastricht. Gezien onze eerste ervaring én de jarenlange uitstekende reputatie van Gio’s gingen Saskia, Paul en Lianne op smaakexpeditie in de Limburgse hoofdstad. Gio zelf heeft, volgens eigen zeggen, geen verstand van internet en computers. Zijn restaurant heeft dan ook geen website en geen mailadres. Reserveren is zo goed als onmogelijk maar – …

Alsof de hel is losgebroken, zo klinkt het als we ‘s ochtends onze bed & breakfast in hartje Catania uitlopen. Een paar meter verderop schreeuwen de marktkooplui tegen elkaar op. De vissoorten vliegen ons om de oren als we naar ons inmiddels vaste koffiebarretje wandelen. Ook de complimenten zijn niet van de lucht – de marktlui hebben er zin in vandaag… We beloven na een extra kopje koffie terug te komen. Maar we struinen eerst langs de Via Cardinale Dusmet, met kraampjes vol groente en fruit. Aan de stoeprand staat hier en daar een Ape, met net geoogste groente, slakjes …

In sommige steden aan de Siciliaanse oostkust kun je na het bewonderen van kerken en kathedralen en na het slenteren door smalle steegjes heerlijk zonnen op een fijn strand en een duik in zee nemen zonder dat je daarvoor in de auto hoeft te stappen. We tipten eerder bijvoorbeeld al Isola Bella voor de kust van Taormina. De meeste mooie stranden liggen echter in the middle of nowhere, omgeven door prachtige natuur. Daarom tippen we in deze blog een aantal prachtige plekjes die je aan de oostkust van Sicilië kunt vinden – dan kun je voorbereid op pad. We beginnen ten zuiden …

Vanuit Trapani zie je het al liggen, hoog boven op de Monte San Giuliano: Erice. Het is een van de sfeervolste dorpjes in het westen van Sicilië, met smalle, middeleeuwse straatjes, tal van kerken en kerkjes, kloosters, een kasteel, bijzondere doorkijkjes en natuurlijk een werkelijk adembenemend uitzicht over Sicilië ver beneden je. Je zit immers op zevenhonderdvijftig meter hoogte! Vanuit de Giardini del Balio heb je wellicht het mooiste uitzicht over het westen van Sicilië, met de saline, zoutvlaktes, de zee en de Egadische eilanden die zich aftekenen tegen de horizon. Op heel heldere dagen kun je zelfs de eilanden …

La Settimana Santa, de Heilige Week (ook wel Goede of Stille Week genoemd in onze contreien), is in Trapani iets waar lang naar wordt uitgekeken. Het is een van de belangrijkste katholieke gebeurtenissen van het jaar, waar de hele stad bij betrokken is. Op heel Sicilië herdenkt men tijdens de week voorafgaand aan Pasen de lijdensweg van Christus. Vaak gaat dit gepaard met een plechtige stoet waarbij het lijdensverhaal wordt uitgebeeld, soms door dorpelingen zelf, soms door levensgrote beelden die door zware mannen door het hele dorp worden getorst. Deze eeuwenoude traditie houdt nog altijd stand. Ook jongeren lopen vol …

Welkom in Trapani, aan de Siciliaanse westkust. Deze prachtige maar vrij onbekende stad strekt zich als een sikkel uit in de Middellandse Zee. Dat is volgens de inwoners van de stad geen toeval. De naam Trapani is namelijk afgeleid van het Griekse drepanon, dat sikkel betekent, als herinnering aan het eerste begin van Trapani. Van bovenaf gezien heeft Trapani inderdaad de vorm van een falce, sikkel. Het historische gedeelte ligt op de smalle landtong in zee. Nu loopt het door in het steeds breder wordende centrum van de stad, maar vroeger was dit stukje stad geheel omsloten door water. Dat …

Van 9 tot 16 februari vond het beroemde Festival di San Remo plaats. Sinds 1951 wordt dit fantastische muziekfestival jaarlijks gehouden aan de Italiaanse Bloemenrivièra. Het is dé plek voor bestaande en nieuwe artiesten om zich te laten zien. De winnaars dit jaar waren geen jonge honden: het was de band Stadio die sinds 1977 bestaat en destijds begon als begeleiding van de legendarische Lucio Dalla. Stadio doet het in Italië nog altijd heel goed en toert nog volop rond. Stadio won met het nummer Un giorno mi dirai, dat René Speetjens voor ons heeft vertaald. Het lied (van het …

Een verborgen juweeltje in de schaduw van de Santa Maria Maggiore, dat is de Santa Prassede. Van de buitenkant zie je eigenlijk niet eens welke schatten deze kerk verbergt, maar dankzij Elyssa van Romewise, die ons rondleidde in de kerk, weten we: het loont absoluut de moeite om de zware deuren open te duwen en een kijkje te nemen. Je zult verrast zijn door onder meer de prachtig ingelegde vloer en de schitterende mozaïeken. Wie was Santa Prassede? De kerk is gewijd aan Santa Prassede, de dochter van Pudens, de eerste volgeling van Petrus, in wiens huis Petrus ook regelmatig te …

De Amsterdamse antiquair Robert Schreuder stuitte twee jaar geleden op een bundel brieven, die ongeveer twee eeuwen eerder vanuit Italië waren gestuurd aan Edgell Wyat Edgell. Hij besloot de brieven te kopen – al wist hij nog niet direct wat hij er als antiquair mee zou kunnen doen. De brieven raakten enige tijd in de vergetelheid, maar toen Robert Schreuder ze weer ter hand nam en ze probeerde te ontcijferen, ontdekte hij dat de brieven afkomstig waren van de bekende reisgidsschrijfster Mariana Starke. Mariana Starke publiceerde in 1800 haar eerste reisgids over Italië, Letters from Italy geheten. In de daaropvolgende …

Als je het uiterlijk van de Santi Quattro Coronati bekijkt, denk je niet direct aan een kerk, maar eerder aan een verdedigingsbastion. Elyssa Bernard van Romewise onthulde ons wat er achter die middeleeuwse muren wacht: een prachtige kerk, een verstilde kloostergang en een ‘geheime’ kapel vol kleurrijke fresco’s. De vier heiligen van de Santi Quattro Coronati Eerst kort iets over de Santi Quattro Coronati naar wie de kerk is genoemd. Wie zijn deze Heilige Vier Gekroonden eigenlijk? In de kerk zie je diverse beeltenissen van telkens weer een groep van vier mannen – wat verwarrend kan zijn als je niet …

Eigenlijk heet hij Enrico Fiorentini, maar iedereen in Rome kent hem als er marmoraro. De ‘marmeren-bordjesmaker’ in de Via Margutta – die de kunst van het verzinnen van mooie en grappige teksten van zijn vader en grootvader heeft geleerd – zet alles wat je maar wil op een mooi marmeren bordje – voor aan de muur, voor op je bureau of voor in de keuken. Voor wie geen inspiratie heeft om zelf iets te verzinnen, heeft hij altijd een passende tekst klaar. Wij lopen tijdens elk bezoek aan Rome wel even bij hem binnen, maar dit keer vragen we hem …

Een dansende muur van rosékleurig steen omringt de pistes van Val di Fassa, waar wintersport niet wordt gemeten in de beste après-ski of vetste tricks in het funpark, maar in scherpe carve-lijnen op de strakke pistes en gracieuze skiërs. Skiën in de Dolomieten is voor de echte liefhebbers én voor bewonderaars, gezien de prachtige omgeving die dit gebied wintersporters non-stop te bieden heeft. Val di Fassa – unieke uitzichten & pasta op de piste Val di Fassa is een imposant gebied waar het jonge steen van de bergmassieven het decor van een dagje skiën domineert. De moderne en goed onderhouden …

Roos Schellings woont in de Noord-Italiaanse regio Trentino-Alto Adige. Voor Ciao tutti doet ze regelmatig verslag van haar leven in de bergen, met dit keer een bijzonder mooie plek om te schaatsen. Roos: ‘Het is 1 januari 2016. In Trentino, in de Dolomieten, worden we omringd door skipistes maar sneeuw is er nog niet dit jaar. De herfst was heel mooi, droog en zonnig. We besluiten om te genieten van deze eerste dag van het nieuwe jaar en maken zoals gebruikelijk met mooi weer een uitje in de bergen. Dit keer kozen we voor het Lago di Tovel, puur uit …

Het is weer bijna Valentijnsdag! Tijd om je geliefde te verwennen – liefst natuurlijk met een romantisch weekendje weg, bijvoorbeeld naar Rome of Verona. Blijf je liever thuis, zorg dan voor romantische sferen door een toepasselijk Italiaans gerecht te maken of geniet van Italiaanse liefdesliedjes. Op een Italiaanse San Valentino! Romantiek in Rome Iedereen droomt graag weg bij liefde en romantiek. Of het nu in het echt is of in een film of een lied, we smelten ervoor, we laven ons eraan en we dromen erover. Er is geen ontkomen aan: wij mensen houden van de liefde. Boven alles spreekt de …

Voor veel Italiëgangers houdt Italië op bij Rome. Wie verder kijkt, komt terecht in het bruisende Napels, ontdekt de beroemde Amalfikust, reist door Puglia met barokstad Lecce of toert rond op Sicilië. Het echte authentieke zuiden begint ten zuiden van de drukke Amalfikust. Zo’n tachtig kilometer van de steile kustlijn ligt de Cilento, een goed bewaard geheim. Acht jaar geleden kwamen Marga en Hans Pilon hier voor het eerst en sindsdien komen ze er elk jaar terug. Hun ontdekkingen in de Cilento delen ze regelmatig met ons, met vandaag een bezoek aan Scario. Marga en Hans: ‘Zodra het voorjaar begint, komt Scario …

Sinds we de eerste pagina’s van De geniale vriendin lazen, waren we verkocht. De schrijfstijl van Elena Ferrante, haar intrigerende hoofdpersonen en het decor – Napels – zorgden ervoor dat we dit boek – net als de opvolger, De nieuwe achternaam, niet weg konden leggen tot de laatste pagina was gelezen. Voor het derde deel van deze trilogie verschijnt, brengt uitgeverij Wereldbibliotheek eerst Ferrantes debuut uit: Kwellende liefde, dat begin jaren negentig in het Italiaans verscheen. Elena Ferrante schrijft hierin over de thema’s die in haar latere romans terugkeren: het zoeken naar een eigen identiteit, het besef van het menselijk …

Tijdens interviews is een van de meest gestelde vragen welke regio in Italië we nog niet zo goed kennen. Eigenlijk is dat er maar één: Molise. We zijn er wel een keer doorheen gereisd, van Puglia op weg naar het noorden, maar echt de tijd om de regio te verkennen hadden we nog niet. Gelukkig hebben we begin dit jaar kennis gemaakt met Christel van Molise Promotions, die al jaren in Ripabottoni, een dorpje in Molise, woont. Ze zal regelmatig een blog schrijven over al het moois dat deze kleinste regio van Italië te bieden heeft. Christel: ‘Al jaren ben …

Tijdens de blog tour A Taste of Venice maakten we kennis met Venetiaanse artigiani, kregen we alvast een voorproefje van het Venetiaanse carnaval en dwaalden we door het stilste – en daardoor misschien wel mooiste – stukje Venetië. De naam van de blog tour maakt echter al duidelijk dat het daar niet bij kon blijven: we mochten tijdens een kookworkshop van Cook in Venice ook kennismaken met – en proeven van – de Venetiaanse keuken. Cook in Venice is een initiatief van Monica Cesarato en Arianna Patron. Samen staan ze al jaren in de keuken om de allerlekkerste Venetiaanse recepten …

Er bestaan honderden, zo niet duizenden reisgidsen en fotoboeken over Venetië. Ook wij maakten een digitale reisgids, maar voor wie liever een heel bijzonder boek in zijn koffer stopt, tippen we vandaag Venezia van Serge Simonart. Een stad als Venetië is als geen andere stad ter wereld bedoeld om zo’n prachtig boek te maken. Venezia is een schatkist waarin je steeds nieuwe ontdekkingen doet: van negentiende-eeuwse foto’s van Ongania, gravures, handgekleurde dia’s van de magische lantaarn, antieke prentkaarten en brieven, oude bagagelabels op verweerde koffers, gouden dukaten, maskers en uitnodigingen voor carnavalbals… De illustraties, authentieke foto’s en documenten worden vergezeld van bezielde teksten van de hand van Serge Simonart, …

Castello is de grootste wijk van Venetië. Dit stukje stad dankt zijn naam aan het kasteel dat ooit op het eiland San Pietro stond. De sestiere strekt zich uit van de Riva degli Schiavoni, de oever die vanaf het Piazzetta San Marco langs het water loopt, tot de eilandjes San Pietro di Castello en Sant’Elena. Dwaal je met ons mee door het uitgestrekte Castello? We starten op het eilandje San Pietro di Castello, waar we een nachtje sliepen in het heerlijk ruime Biennale Apartments Venice. Collega-blogger Gillian logeerde hier al even en nam ons mee naar de meest perfecte fotogenieke plekjes van …

Joost Mangnus trakteert ons elke maand op een verhaal over Venetië. Dit keer neemt hij ons mee naar Molino Stucky. Joost: ‘Elke keer dat ik in Venetië ben, fascineert dat immense gebouw me. Eerst als bouwval, later als bouwplaats en toen als groots hotel. Helemaal geweldig was het toen we er onze huwelijksnacht doorbrachten. Van bouwval tot hotelcomplex Het grote voordeel van vaak naar dezelfde stad gaan, is dat je ziet wat er allemaal verandert. Sommige gebouwen zie je door restauratie helemaal tot wasdom komen. Ze veranderen van een bouwval tot iets groots. Dat laatste is het geval bij Molino …

Afgelopen weekend schoof een groot deel van het Ciao tutti-team aan bij Jamie’s Italian in Rotterdam (inmiddels gesloten, red.) om Ciao tutti’s zesde verjaardag te vieren. Vandaag blikken we met een kleurrijk fotoverslag terug op deze onvergetelijke lunch. We startten natuurlijk met een toost op onze verjaardag, op alle reizen die we hebben gemaakt en die we in 2016 nog mogen maken, op alle Italiaanse belevenissen en ervaringen én op een mooie vriendschap die mede dankzij Ciao tutti tussen ons is ontstaan. Saskia, Joke & MariskaNadine & Willemijnv.l.n.r. met de klok mee Elena,Djoni, Merle, Nadine, Saskia, Joke en Mariska (Willemijn maakte …