De jonge, vrijgevochten Luciana, die als prostituee en als schildersmodel werkt, wordt door een van haar voornaamste klanten gevraagd om te poseren voor een bevriende schilder. Deze schilder blijkt niemand minder te zijn dan Sandro Botticelli, die graag wil dat Luciana poseert als de centrale figuur Flora op zijn beroemde schilderij La Primavera. Wanneer de kunstenaar haar echter wegstuurt zonder haar te betalen, steelt Luciana in haar woede een niet-afgemaakte miniatuur, cartone genaamd, van het schilderij. Hiermee zet ze een reeks van gebeurtenissen in gang en binnen een paar uur nadat Luciana de miniatuur heeft meegesmokkeld zijn er drie moorden …

In het zuiden van Italië ligt een onherbergzaam gebied, waarvan de inwoners zich in barre omstandigheden door het leven moeten zien te slaan. In 1935 werd arts, auteur en schilder Carlo Levi naar het Siberië van Italië verbannen wegens antifascistische activiteiten. Hij genoot er een beperkte bewegingsvrijheid, maar werd vanwege zijn beroep door de notabelen als een der hunnen gezien. De gewone dorpelingen hoopten vooral dat Levi hun medische zorg zou kunnen bieden. Op basis van zijn dagboek beschrijft Carlo Levi op aangrijpende en ook geestige wijze de beslommeringen in een verarmd, achtergebleven, maar desondanks herkenbaar Italiaans dorp. Het boek …

In het kook/leesboek De Siciliaanse keuken van Mary Taylor Simeti staat het paasmenu van jonge aristocraten die in het klooster van San Michele Arcangelo in Troina werden opgeleid: Antipasto del monastero en biancomangiare Pasta di sostanza Timbalen Gebraden kip Varkenskarbonaden Farsumagru (rollade) Wild (haas, konijn, houtduif) Gevulde cantharellen Sfinci (oliebollen) Schiumone (ijsbombe) Gebak Likeuren Koffie De auteur vertelt: ‘Dit menu is interessant, zowel omdat het betrekkelijk modern is (het dateert van rond 1800) alsook omdat het uit een klooster komt dat hoog in de bergen lag. Het huisvestte waarschijnlijk geen leerlingen van de grote adellijke families in Catania en Palermo, …

In het zuiden van Italië bevindt zich het grootste museum ter wereld, althans volgens de Franse archeoloog Salomon Reinach. Toen een paar vissers in 1928 in de zee bij Marathon in plaats van vissen originele Griekse beelden opvisten, schreef hij: ‘Het rijkste museum van oudheden in de hele wereld ligt op een voor ons ontoegankelijke plek; op de bodem van de Middellandse Zee.’ Ook voor de kust van Calabrië zijn belangrijke ontdekkingen gedaan. Zo zijn er vlak bij het plaatsje Riace twee bronzen mannen uit zee opgehaald. In zijn boek De Middellandse Zee – Een persoonlijke geschiedenis vertelt Fik Meijer …

Het rijke, soms krankzinnige leven van Martin Šimek was nooit bedoeld om erover te schrijven, daar had hij niet eens de tijd voor. Het enige waar het hem om ging, was zijn zoektocht naar vrijheid. In Bloedsinaasappels beschrijft hij zijn tweede emigratie, van het welvarende Nederland naar de armste streek van Europa, Calabrië, in het zuiden van Italië. Na jarenlange omzwervingen vol tennis, vrouwen en bijzondere ontmoetingen met Italianen, vond hij eindelijk zijn ideale plek. foto: Andries de la Lande Cremer Hij schreef Bloedsinaasappels in een verbouwd varkenshok. Om hem heen bergen en een sterrenhemel die je aan kunt raken, …

Op Sicilië zijn ze dol op de combinatie van sinaasappels en vis. Deze combinatie zie je bijvoorbeeld terug in het gerecht sarde a beccafico, een gerecht dat vooral in Palermo en omgeving graag bereid en gegeten wordt. Het gerecht dankt zijn naam aan een beccafico, een kleine zangvogel die zijn buikje graag vult met vijgen en dan net zo dik wordt als de goedgevulde sardines. De vulling bestaat uit een mengsel van broodkruim, krenten en pijnboompitten. De sardines worden overgoten met sinaasappelsap, gekruid met laurier en vervolgens zachtjes gaar gestoofd in de oven. Vroeger werden deze sardines vooral geserveerd als …

‘De goudbruine korst en de geur van suiker en kaneel die deze verspreidde, waren slechts voorboden van de heerlijkheden die van binnenuit tevoorschijn kwamen, toen het mes de korst doorstak: eerst kwam er een naar specerijen geurende damp van af, daarna kwamen kuikenlevers, hardgekookte eieren, plakken ham, kip en truffel in een overvloed van gloeiend hete, glinsterende maccheroni, waaraan het braadvocht van het vlees de geraffineerde kleur van gemzenbont gaf.’ Zo omschreef  Giuseppe Tomasi di Lampedusa het ritueel van het aansnijden van de zogenaamde timballo tijdens een banket bij de Siciliaanse prins van Salina in zijn meesterwerk Il Gattopardo (in het Nederlands …

Sicilië is een dankbaar onderwerp voor films en verhalen. Il Gattopardo, in het Nederlands vertaald als De tijgerkat, van Giuseppe Tomasi di Lampedusa, is misschien wel het bekendste verhaal dat zich op het eiland afspeelt. Het verhaal speelt zich af in 1860, vlak voor de Italiaanse eenwording dus. Die staat op het punt te ‘ontstaan’: Garibaldi is net bij Marsala aan land gekomen om het eiland bij de nieuwe, liberale eenheidsstaat Italië in te lijven. Het is gedaan met de feodaliteit: de platte, berekenende burgerij neemt de macht over. Don Fabrizio, prins van Salina, ziet deze ontwikkeling met lede ogen …