Op vakantie in Italië val je als Nederlander of Belg per definitie op. Je bent over het algemeen langer, bleker, hebt lichtere ogen en je loopt sneller dan de gemiddelde Italiaan. Nu is dat logisch; je hebt immers geen mediterraan bloed door je aderen stromen.
Desalniettemin kun je door de volgende tips and tricks voorkomen dat je compleet buiten de boot valt. Zo kom je net iets Italiaanser uit de bus dan de doorsnee-toerist, met alle voordelen van dien.
Sophie legt uit wat je wel en niet moet doen op vakantie in Italië. Eerst een paar dingen die je beter niet kunt doen:
Tussen de middag een stad of een dorpje bezoeken
Deze klassieke fout maken we allemaal. We gaan lekker uitgebreid ontbijten en tegen een uur of elf, twaalf eens een leuk dorpje bezoeken. Niet doen. De Italianen gaan dan namelijk allemaal lunchen en sluiten voor een aantal uren de deuren van kerken, musea en winkels.
Om te voorkomen dat je dus in een spookstadje terecht komt, kun je er beter of vóór de lunch (lees voor 12.00 uur) of na de lunch (lees na 15.30 uur) op uit gaan.
Verbaasd over deze royale middagpauze? Als je bedenkt dat veel Italianen tot 20.00 uur doorwerken (en veel winkels ook tot die tijd open blijven), snap je dat iedereen lekker lang van de pranzo en siësta geniet. Je kunt dus ook na een middagje strand nog gaan flaneren in de dorpsstraat. Een kwestie van simpelweg je ritme aanpassen!
Iets wat gratis wordt aangeboden wantrouwend afslaan
Zomaar gratis een fles wijn aangeboden krijgen? ‘Daar zit vast iets achter, die vinden we zeker later terug op de rekening. Laten we het aanbod maar voor de zekerheid afslaan.’ Herkenbaar?
Nou, als je een Italiaan wil beledigen, moet je zijn goed bedoelde kopje koffie, flesje olijfolie of glaasje grappa wegwuiven. Wat wij wantrouwend benaderen, is in Italië de olie die de machine laat draaien.
Elkaar presentjes geven, drankjes aanbieden of lekkernijen meegeven is een teken van affectie waar (meestal) niets voor terug verwacht wordt. Ja, dat je misschien nog eens komt eten in het restaurant of het hotel aanbeveelt bij vrienden en bekenden. Verder niks. Ze geven je wat, gewoon omdat ze je aardig vinden. Gek hè? Maar wel heel leuk!
Je spaghetti doormidden snijden
We weten hoe moeilijk het is, maar als je de prachtige, slanke slierten doormidden snijdt voor het oog van een Italiaan dan is het alsof je in zijn ziel snijdt. Probeer alleen je vork te gebruiken wanneer je een bord spaghetti voor je neus krijgt. Zet de vork in een hoopje pasta aan de zijkant, houd de vork bovenaan vast en draai de slierten er sierlijk omheen.
Je mond wat meer naar je bord brengen en wat slierten uit je mond laten bungelen is in Italië niet per se ongepast. Kijk desnoods de kunst af bij een Italiaan aan de tafel naast je of ga in je caravan zitten oefenen totdat je geen spaghetti meer kunt zien.
Je kunt eventueel een lepel als hulpstuk gebruiken, maar deze techniek wordt doorgaans alleen door kleine kinderen gebruikt. Sbagliando si impara – oefening baart kunst!
Ruim de tijd nemen voor je kopje koffie aan de bar
Misschien heb je tijdens een eerder bezoek aan Italië gezien dat koffiedrinken er in Italië heel anders aan toe gaat dan je thuis gewend bent. Het proces van eerst je koffie betalen bij de kassa, dan met je bonnetje naar de bar en vervolgens staand je koffie drinken heeft menig toerist al snel in de gaten.
Vooral als je na een keer veel te veel betalen op een terras je lesje wel geleerd hebt. Nu ben je al goed op weg, maar er komt nog meer bij kijken. Wat je namelijk niet moet doen, is ruim de tijd nemen en eens lekker van je koffie gaan genieten aan de bar. Er moeten namelijk nog meer mensen bij. Probeer dus niet te veel ruimte in te nemen, snel je koffie achterover te slaan en plaats te maken voor de volgende naar cafeïne snakkende medemens.
Bij het ontbijt mag je wel wat langer de tijd nemen voor je brioche met cappuccino, maar als je klaar bent moet je ook dan meteen weer plaats maken!
Italianen opjagen en haast hebben
Een campingeigenaar die wel erg veel tijd neemt? Restaurantpersoneel dat niet doorloopt? Een rustig waggelende mamma met kinderwagen voor je op de stoep? Zuchten, steunen en met je tong klikken werkt niet in Italië. Sterker nog, mensen merken het vaak niet eens op.
Een ieder neemt graag zijn ruimte in en voelt ook niet per se direct dat de ruimte van een ander daardoor ingeperkt wordt. Op de weg zie je dat voortdurend. Even flink toeteren, een obsceen handgebaar en een verwensing doen een slome slak vaak pas aan de kant gaan.
Aangezien je dit zelf beter niet kunt uitproberen (Ciao tutti is niet verantwoordelijk voor eventueel letsel dat hierdoor wordt opgelopen), heb je geen andere keus dan gewoon geduldig wachten en met het ritme mee te gaan. Zo zul je wellicht ook nog wat bijzondere details opmerken die anders in de haast aan je voorbij waren gegaan.
Maar wat moet je vooral wel doen op vakantie in Italië? Do as the Italians do!
Je netjes kleden
Het is erg verleidelijk om op vakantie alles lekker te laten gaan, inclusief je kledingstijl. Italianen staan echter bekend om hun goede smaak en ze lopen er dan in de regel ook erg verzorgd bij – zeker als ze bijvoorbeeld een kerk bezoeken.
Nu hoef je geen driedelig pak in je koffer te proppen, maar gewoon een tikkeltje aandacht voor het uiterlijke plaatje levert wel direct Italiaanse punten op. ’s Avonds bijvoorbeeld een net overhemd, mooi gelakte teennagels in een leuk slippertje, of aan zee een strandjurkje met bijpassende strandtas kunnen absoluut geen kwaad.
In kerken word je trouwens simpelweg geweigerd of wordt er een deken of sjaal over je schouders heen gegooid, als je te bloot gekleed naar binnen loopt. Schouders bedekt en broeken en rokken tot de knie worden uiterst gewaardeerd.
Eens iets anders proberen dan pizza quattro stagioni
‘La cucina Italiana è quella più buona del mondo,’ roept bijna elke Italiaan als je vraagt wat zijn favoriete eten is. Natuurlijk kunnen wij van Ciao tutti alleen maar beamen dat de Italiaanse keuken de allerlekkerste van de hele wereld is en we raden je dan ook van harte aan alle facetten ervan te ontdekken.
Kies eens blind van het menu, instrueer de chef stoutmoedig zijn specialiteit voor je klaar te maken of vraag de Italiaan in het huisje naast je naar zijn favoriete gerecht. Wedden dat je diezelfde avond nog bij hem en zijn familie aan tafel zit en dat spaghetti allo scoglio vanaf dat moment ook jouw lievelingsgerecht is? Buon appetito!
Wat Italiaanse zinnetjes en de plaatsnaam waar je verblijft goed leren uitspreken
Italianen houden van contact maken en ze waarderen daardoor je stuntelpogingen om wat Italiaans te praten enorm. In de grote steden, waar ze constant het gebrekkige Italiaans van toeristen moeten ontcijferen, zijn ze misschien wat minder coulant, maar over het algemeen is een ‘Buonasera, tutto bene?’ een ijsbreker die soms tot bijzondere momenten van samenzijn kan leiden.
Als je in, zeg, Figline Valdarno in Toscane zit, probeer dan de venijnige nj-klank die in Figline (fieljiene) zit onder de knie te krijgen. Mocht je een keer op je wandeling door de heuvels van de Chianti verdwalen en een taxi nodig hebben, dan is het toch wel handig als je de plaatsnaam waar je zit kunt uitspreken.
Een ‘praatje’ maken en je onder de Italianen begeven
‘Maar ik spreek helemaal geen Italiaans!’ denk je misschien. Dat is soms ook helemaal niet nodig. Als jij aan de bar staat en je duim opsteekt omdat je de caffè heerlijk vond, dan is de intense glimlach van de uitbater gevolgd door een gemeende grazie mille eigenlijk al een gesprekje.
Gebruik handen en voeten, laat gezichtsuitdrukkingen voor zichzelf spreken en sla desnoods de beste man op z’n schouder om je waardering te uiten; menselijker contact bestaat er niet!
Zonder doel rondwandelen
Een beetje doelloos rondwandelen? Wie doet dat in Godsnaam? Italianen natuurlijk! ’s Avonds doen ze niets liever dan eindeloos de dorpsstraat op en neer lopen tijdens la passeggiata. Dit schijnbaar nutteloos gebruik heet ook wel fare le vasche (‘baantjes trekken’) en voor een Italiaan is dit misschien wel het belangrijkste moment van de dag.
Het tergend langzame tempo, het gezelschap, de schoonheid rondom; het is een moment voor contact en reflectie. Probeer het eens uit; fai due passi (zet symbolisch ‘twee stappen’) en je zult versteld staan van de ontspannende werking die het zal hebben. Net zoals de bekende uitspraak dat ‘niet de bestemming, maar de reis het doel is’. Neem daarna een aperitivo en de vakantie wordt ontspannener dan ooit tevoren…