Mangiafagioli, boneneters, zo worden de inwoners van Toscane in de rest van Italië wel genoemd. De oorsprong van de bijnaam mag duidelijk zijn: in Toscane staan er vaak bonen op het menu.
De witte fagioli all’uccelletto zijn het allerlekkerste bonengerecht dat we ooit kregen voorgeschoteld, al gaan we ook door de knieën voor eenvoudige cannelliniboontjes met alleen een scheutje goede olijfolie en wat rozemarijn.
Een paar goede ingrediënten, een beetje geduld en je likt je vingers erbij af, zoals het Florentijnse spreekwoord ‘Fiorentin mangia fagioli, lecca i piatti e i romaioli’ al voorspelt.
Mochten de bonen onverhoopt niet in de smaak vallen, dan geldt de uitdrukking: si lamenta come una pentola di fagioli, men klaagt als een pan bonen. Het wordt vooral gebruikt als iemand luidruchtig moppert en openlijk gehoor geeft aan zijn ongenoegen.
Waar komt de naam van deze bonen vandaan?
De naam van het gerecht zou volgens Artusi zijn afgeleid van de bijzondere aroma’s die worden gebruikt om de bonen nog lekkerder te maken. Precies dezelfde toevoegingen zouden gebruikt worden voor het bereiden van geroosterde vogeltjes, uccellini. Vandaar de naam Uccelletto-bonen, aldus Artusi.
Hoe maak je deze bijzondere boontjes?
Belangrijker dan de herkomst is natuurlijk het recept. Voor vier personen heb je nodig: 300 gram verse fagioli (witte bonen), 2 teentjes knoflook, extra vergine olijfolie, 200 gram gepelde tomaten, een paar blaadjes salie, peper en zout.
Het belangrijkst is het zorgvuldig koken van de witte bonen. Dit lukt het best in een terracotta schaal. Doe de bonen in deze schaal en schenk er water bij totdat de boontjes allemaal onder water staan. Breng de bonen dan op hoog vuur zo snel mogelijk aan de kook. Draai het vuur dan laag en laat de bonen zachtjes koken, tot ze zacht genoeg zijn.
Giet de bonen dan af. Fruit in een koekenpan met een beetje olijfolie de fijngesneden knoflook en de fijngesneden salie. Voeg na twee tot drie minuten de gepelde tomaten toe en warm even goed door, zodat de saus mooi indikt. Breng de bonen op smaak met zout en peper en roer ze door de tomatensaus. Laat ze op laag vuur nog vijftien minuten meewarmen. Serveer de Uccelletto-bonen als ze nog goed warm zijn, met lekker veel brood om geen enkel restje tomatensaus over te laten. Buon appetito!
De wereldgeschiedenis in twaalf bonen
De Italiaanse schrijver Umberto Eco stelde zelfs dat bonen onze beschaving gered hebben, zo lezen we in het boek De wereldgeschiedenis in twaalf bonen van culinair schrijver en historicus Joël Broekaert.
Een heel sexy reputatie hebben ze niet, toch zijn er over de bescheiden boon talloze verhalen te vertellen. Joël Broekaert dook diep in deze geschiedenissen en brengt in dit boek zijn mooiste verhalen bijeen.
Bonen hebben de mens vanaf diens vroegste bestaan gevoed, bonen waren de motor achter de vroegste landbouwrevolutie, de tuinboon hielp Europa door de donkerste dagen van de Middeleeuwen en de zwarte-ogenboon werd meegenomen door tot slaaf gemaakte Afrikanen, en groeide daardoor uit tot het symbool van de Zwarte Amerikaanse emancipatie.
Lees meer in
De wereldgeschiedenis in twaalf bonen | Joël Broekaert | ISBN 9789045046556 | € 20,- | uitgeverij AtlasContact | bestel De wereldgeschiedenis in twaalf bonen bij je lokale boekhandel of via deze link bij bol.com (ook beschikbaar als e-book)
