Een paar wilde perziken, een doosje aardbeien, blauwe bessen… Heerlijk als er weer volop zomerfruit is. Hoewel een bezoek aan de supermarkt in eigen land het meestal aflegt tegen een rondje over de Italiaanse markt, wanen we ons met een overvloedige zomeroogst in elk geval even heerlijk in Italië.
Op zoek naar een meloen zagen we bij de Jumbo afgelopen week een onbekende Italiaanse vrucht: de cumelo. Deze nieuwkomer bleek rechtstreeks geïmporteerd uit Puglia. Reden genoeg voor een reis naar de hak van de laars om te achterhalen waar deze vrucht vandaan komt.
Gelukkig hoeven we niet ver te zoeken naar de oorsprong van de cumelo. Het blijkt dat Gerard van Masseria Cesarina de vrucht heeft ‘ontdekt’. Via zijn werk voor The Greenery proefde hij een stuk cumelo en hij was meteen verkocht.
Hij serveerde de cumelo elke ochtend bij het ontbijt, naast de hartige lekkernijen die zijn vrouw Anja elke ochtend bereidt. Het was meteen een succes: de gasten smullen elke ochtend opnieuw van een paar plakjes cumelo, die zorgt voor een lekker frisse bite naast een hartige muffin, een stukje quiche of frittata.
Omdat de gasten unaniem enthousiast waren, polste Gerard eens of er geen interesse zou zijn om de cumelo ook in Nederland te verkopen. Daar was men meteen enthousiast en via The Greenery is de cumelo nu exclusief verkrijgbaar bij de Nederlandse Jumbo-supermarkten.
Een bezoek aan Miss Freschezza
Nadat we bij het ontbijt hebben genoten van een paar stukjes cumelo, neemt Gerard ons mee naar de teler van deze zomerse dorstlesser: Miss Freschezza, tussen Monopoli en Fasano. In het lokale dialect heet hij daar barattiera. Volgens Angelo Leggiero, die ons met alle plezier een rondleiding geeft, komt de vrucht daar al honderden jaren voor. Hij groeit tussen de eeuwenoude olijfbomen waar Puglia zo beroemd om is, in een perfecte harmonie die hier en daar alleen wordt onderbroken door een vijgenboom.
Terwijl de bijen af en aan vliegen om de bloemen van de cumelo-planten te bevruchten, mogen we onder toeziend oog van Angelo een cumelo plukken. Het ziet eruit als een soort meloen, maar dat is het niet. Of althans, niet alleen: het is een soort combi van een komkommer en een meloen.
Eeuwen geleden ontdekten de Pugliesi dat deze kruising een lekker frisse vrucht opleverde. Ze plantten ze rijen dik, dicht bij de kust, zodat de vruchten profiteren van de zilte zeewind.
Ze bleken het goed te doen aan de voet van de olijfbomen, maar gek genoeg alleen in dit deel van Puglia. In het noorden en zuiden van de laars, in de Gargano en de Salento, zul je geen cumelo tegenkomen. Alleen aan de Riviera dei Trulli, zoals het gebied ten zuiden van Monopoli ook wel wordt genoemd, groeit deze bijzondere vrucht.
Voor Miss Freschezza is het een eer om een van hun lokale topproducten nu ook in Nederland te mogen verkopen. Zeker omdat het om zo’n eeuwenoude vrucht gaat die alleen in Pugliese bodem groeit.
Van klein zaadje tot bolronde cumelo
In het prille voorjaar, zo eind maart, worden de eerste zaadjes geplant. Als het weer meezit en het lekker zonnig is, kunnen de eerste vruchten dan in mei worden geoogst. Een zaadje heeft namelijk ongeveer een maand nodig om uit te groeien tot een stevige vrucht.
De cumelo is dan de hele zomer door verkrijgbaar, tot eind september. Het rijpingsproces gaat onder de zinderende zomerzon wel wat vlugger dan in het voorjaar. Oogsten moet dan sneller gebeuren, want de cumelo wordt geplukt als ‘ie nog nét niet rijp is. Dan is de smaak op zijn best, natuurlijk zoet en fris tegelijk.
Dat oogsten gebeurt in de vroege ochtend, wanneer het nog koel is. Dan worden ze in kratjes verzameld en gaan ze naar de lokale markt in Puglia – en nu dus ook naar alle Jumbo’s in Nederland.
Come si mangia il cumelo?
Eenmaal binnen bij Miss Freschezza doet Angelo voor hoe je de cumelo eet. Je schilt hem zoals je een meloen schilt, haalt de pitjes eruit en snijd ‘m in schijfjes.
Het is het lekkerst als je de cumelo ijskoud serveert. Je kunt hem zo uit de hand eten, als een gezond en verfrissend tussendoortje, maar hij is ook lekker in een salade of simpelweg met wat goede olijfolie uit Puglia. Ook na de pluk blijft dat een goede match.
De smaak van de cumelo neigt iets meer naar komkommer dan naar meloen, maar dan wel wat zoeter en vooral ook wat steviger qua bite.
Gaat ‘ie niet in één keer op? Dan kun je de cumelo het beste bewaren in de groentela van je koelkast. Hier kun je hem makkelijk een week op smaak houden.
Nog meer lekkers van Miss Freschezza
Na de cumelo-proeverij krijgen we nog een rondleiding door de hallen van Miss Freschezza, waar allerlei soorten groente met de hand worden gesorteerd, gewassen en verpakt: groene asperges, broccoli, venkel, de beroemde aardappels uit Polignano a Mare, cime di rape…
Dat mag wat ons betreft allemaal wel mee richting Jumbo, maar vooralsnog kun je bij deze supermarkt in elk geval alvast terecht voor de knisperend frisse cumelo…
Miss Freschezza in Monopoli
Wil je ter plekke, in Puglia, van de lekkernijen van Miss Freschezza genieten, dan kun je terecht in hun winkel in Monopoli (aan de Via Cialdini 36).