Naar hoofdinhoud Naar navigatie
18 juni 2018

Grammatica van de fantasie – Gianni Rodari

‘Wat zou er gebeuren als iedereen in Sicilië zijn knopen zou verliezen? Wat zou er gebeuren als een krokodil op je deur zou kloppen en je om een beetje rozemarijn zou vragen?’

Zomaar twee vragen uit Grammatica van de fantasie, waarin Gianni Rodari tips en tricks deelt om verhalen te verzinnen. Rodari is in Nederland en Vlaanderen wellicht minder bekend, maar hij was misschien wel de belangrijkste en meest geliefde Italiaanse kinderboekenschrijver van de vorige eeuw. Met zijn verhalen, rijmpjes en woordgrapjes heeft hij heel wat kinderen én volwassenen laten kennismaken met andere werelden en de oneindige mogelijkheden van de fantasie.

Grammatica della fantasia verscheen in Italië al in 1973, maar pas nu is er ook een Nederlandse vertaling, met dank aan Irma van Welzen van uitgeverij Tutti.

Spitsvondige stukjes
Tijdens een bijna vier uur durende treinreis dwars door Italië genieten we van Rodari’s spitsvondigheid. Soms moeten we zelfs hardop grinniken, zoals bij het hoofdstuk De opa van Lenin:

Ik ga gewoon verder met het vorige hoofdstuk. Maar ik wilde zo graag De opa van Lenin als titel dat ik mijzelf de volgende kleine onderbreking veroorloof.
Het huis van de opa van Lenin, gelegen op het platteland niet ver van Kazan, de autonome republiek van de Tartaren, staat op een heuveltje waaronder tot plezier van de rondspattende eenden een riviertje stroomt door de kolchoz. Het is een mooie plek waar ik een goede wijn heb gedronken met mijn Tartaarse vrienden.
Een kant van de woonkamer geeft met drie grote ramen uitzicht op de tuin. De jongens, onder wie Volodja Oeljanov, de toekomstige Lenin, gebruikten de ramen om het huis in en uit te gaan, en niet de deur. De wijze dokter Blank (de grootvader van moederskant) was zo verstandig dit onschuldige vermaak niet te verbieden en liet onder de ramen stevige banken maken, zodat de jongelui niet hun nek braken bij dit in en uit springen. Dit vind ik een fantastisch voorbeeld van hoe iemand zich in dienst kan stellen van de fantasie van kinderen.

Toeristen van de fantasie
Even verderop noemt Rodari creatieve vergissingen als basis voor een nieuw verhaal:

Uit een verspreking of een schrijffout kan een verhaal ontstaan, dat is geen nieuwtje. Als ik bijvoorbeeld een artikel aan het tikken ben en ik in plaats van Lapland, Lamland zou schrijven, heb ik zo een nieuw land ontdekt dat misschien bevolkt wordt door mensen die hinkend, met een slepend been door het leven gaan. Het zou jammer zijn dat land uit de wereldkaart te gummen, het is veel leuker het te gaan ontdekken als toeristen van de fantasie.

Fantastische tips
Al lezend word je overrompeld door de rijkdom en het enthousiasme van Rodari’s denkbeelden over fantasie en verhalen. Hij laat zien hoe vanuit een woord of beeld of ogenschijnlijk niet verwante woorden, verhalen kunnen ontstaan. Hoe je kunt variëren op bekende verhalen en hoe je de ‘wat zou er gebeuren als…’-vraag kunt uitbuiten.

Zijn aanpak is erop gericht de creativiteit van kinderen te voeden en hun zelfstandigheid en vrijheid in denken te bevorderen. In een levendige stijl beschrijft hij vele voorbeelden uit de (school)praktijk die hij koppelt aan zijn grote belezenheid op een veelheid van terreinen in wetenschap en kunst.

Hij toont hoe de kinderfantasie ons helpt de werkelijkheid met nieuwe ogen te bekijken. Het grote respect voor de verbeelding van kinderen en het plezier om deze te stimuleren werken zo aanstekelijk dat je als lezer meteen aan de slag wil om nieuwe verhalen te schrijven.

Lees alle tips & tricks van Gianni Rodari in

Grammatica van de fantasie – introductie in de kunst van het verhalen verzinnen | Gianni Rodari | vertaald door Irma van Welzen | met illustraties van Gemma Plum | ISBN 9789490139308 | € 19,95 | bestel Grammatica van de fantasie via deze link bij uitgeverij Tutti of via deze link bij bol.com

Leuk voor wie vakantie viert in Piemonte: in Rodari’s geboorteplaats Omegna is er een speciaal themapark, het Parco della Fantasia Gianni Rodari. De openbare bibliotheek in het plaatsje werd in 1972 nog door Rodari zelf geopend. Omegna bezit sinds het najaar van 2017 tevens de enige strip-bibliotheek van heel Italië.

2 reacties

  1. Monic Verschoor schreef:

    Lijkt mij een heel grappig boek, als ik de stukjes uit jullie artikel lees. Graag!

  2. Ton schreef:

    Mooi boek voor mij, ik kom elk jaar in piemonte

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ciao tutti is hét startpunt voor je vakantie naar Italië, bomvol persoonlijke tips. Buon viaggio!

autohuur italië
Bol AlgemeenBol Algemeen