Naar hoofdinhoud Naar navigatie
22 juni 2018

Bella figura – waarom de Italianen zo Italiaans zijn

Il paradiso è un poliziotto inglese, un cuoco francese, un tecnico tedesco, un amante italiano e il tutto organizzato dagli svizzeri. Het paradijs is waar de Britten de politieagenten zijn, de Fransen de koks, de Duitsers de mecaniciens, de Italianen de minnaars en alles door de Zwitsers wordt georganiseerd.

En de hel? L’ inferno è un cuoco inglese, un tecnico francese, un poliziotto tedesco, un amante svizzero e l’organizzazione affidata agli italiani. De hel is waar de kok Engels is, de Fransen de reparaties doen, de politiemacht Duits; je voor de liefde aangewezen bent op de Zwitsers en alles door de Italianen wordt georganiseerd. Een heerlijk hoopje hopeloze clichés; of zit er toch wat waarheid in?’

Met deze woorden maken Joost Houtman en Philip Roose wat je in hun boek Bella figura kunt verwachten: een zoektocht naar de identiteit van de Italianen, naar het antwoord op de vraag waarom de Italianen zo Italiaans zijn.

We delen in deze blog een vijftal fragmenten uit deze zoektocht. We zijn benieuwd hoe herkenbaar elk fragment is…

Heerlijke koosnaampjes
‘Heerlijk, zo’n taal. Letterlijk heerlijk zelfs. Neem nu de koosnaampjes, bijvoorbeeld. Welke niet-Italiaanse dame zou zich bijzonder gecharmeerd voelen als ze ‘gehaktballetje’, polpettina, wordt genoemd? Of ‘brokje kaas’, formaggina?

[…] Italianen zijn een stuk creatiever dan de gemiddelde Noord-Europeaan als het op koosnaampjes aankomt. Zo vinden we zelf gioia (vreugde) een heel leuke omdat die zo ongegeneerd opgewekt is. Een greep uit het meer dierlijke scala van i nomi dell’amore: bestiaccia (beest), cerbiatto (hertje), coccinella (lieveheersbeestje), farfallina (vlindertje), gattina (poesje), orsacchiotto (beertje), passerotto (musje), pulcina (kuikentje), scoiattolino (eekhoorntje), topino (muisje), tigrotto (tijgertje) en vergeet vooral ook niet maialina (varkentje)!

Inderdaad, soms gaat het er in Italië nogal ‘vlezig’ aan toe. Maar ja, in een land waarin de keuken het epicentrum van het leven is mag je zoiets wel verwachten. Meer nog, ook polpetta (gehaktballetje), formaggina (kaasje), patata (aardappeltje) kunnen perfect. Net als biscottino (koekje), zuccherino (suikertje) en cioccolatino (chocolaatje) natuurlijk. Persoonlijk zouden we er daarentegen iets minder hard mee gediend zijn als we met merendina (tussendoortje) werden aangesproken.’

75% zonnebril
‘Voor Italiaanse vrouwen geldt de regel dat zij voor 75% uit zonnebril moeten bestaan. Groot, groter, grootst. De zonnebril is dan ook geen bril, maar wel een juweel en dat moet lekker zichtbaar worden gedragen.’

Voorzichtig overspel
‘Italianen nemen je letterlijk van onder tot boven op. De grens tussen kijken en staren wordt daarbij vrolijk overstegen. Flirterig gedrag is in De Laars nooit een echt probleem geweest.

Ook overspel is lange tijd geen halszaak geweest. In ieder geval niet voor een man. Zo lang die maar ten eeuwigen dage zijn echtgenote en –vooral – moeder van zijn kinderen in de watten blijft leggen en haar niet al te openbaar te schande maakt. Si non caste tamen caute, ‘als je niet kuis kan zijn, wees dan ten minste voorzichtig’ gaven de Romeinen al als tip mee.’

Liegen zonder te liegen
‘Complimentjes zijn verplicht in Italië. Ze maken ieders leven mooi, la vita diventa più bella! Een nonno, opa, zal verteld worden dat hij waarschijnlijk de eeuwige jeugd heeft en zijn vrouw zal bijna ten huwelijk worden gevraagd. De complimenten vliegen in het rond. Het is liegen zonder te liegen.

Natuurlijk zal je auto tegen het weekend klaar zijn, zal de garagist zeggen. Vast omdat hij weet dat je je bij die uitspraak goed zal voelen en ondertussen hoopt hij dat die kleine kans misschien ook wel echt lukt en anders heeft hij tot dan de tijd om nog een goed excuus te verzinnen. Dat is trouwens ook de reden waarom de snelheidsmeter overdrijft, want zo voelt de chauffeur zich lekker sportief, en eveneens waarom de stationsklok een beetje voorloopt op de tijd. Zo valt het niet zo hard op dat de trein wat te laat is, wat in tegenstelling tot in België trouwens maar weinig gebeurt.

Bijna iedereen kan bij de Italiaanse spoorwegen daarbij rekenen op een reductietarief, enkel naïeve Italianen en toeristen niet. Een verkeersdeskundige berekende ooit dat, als iedereen gewoon zou betalen, alle tarieven gehalveerd zouden kunnen worden! Maar dat is echt niet hetzelfde als te kunnen profiteren van een kortingstarief, geef nu zelf toe! Dan zou je la bella figura om zeep helpen!’

De enige echte heilige
‘Een Italiaan vindt het trouwens perfect logisch dat men, ter nagedachtenis aan een gemartelde heilige, haar eert door witte ‘negerzoenen’ met daarop een kersje te eten, le minne (of tette) di Sant’Agata. Inderdaad, je hoeft geen Italiaans te spreken om te weten wat tette betekent.

Een Italiaan vindt het ook perfect logisch dat hij tot ver voorbij zijn houdbaarheidsdatum bij zijn Mamma blijft wonen. La Mamma is dan ook de enige echte heilige in De Laars. Mocht Mamma haar zoon beu zijn, dan moet ze een job voor hem zoeken. Dat heet in het Italiaans sistemare il figlio. Nepotisme is een wijdverspreid fenomeen in Italië dat er werd geïntroduceerd door de pausen.

Nepotisme werkt (en de meeste jonge Italianen niet). Je echtgenote die op een lagere school lesgeeft promoveren tot professor medische geschiedenis, je dochter zonder medisch diploma tot professor juridische geneeskunde en je zoon lanceren als de jongste hoofddocent cardiologie ooit? De rector van de medische faculteit aan de gerenommeerde universiteit La Sapienza, ja, die kon dat!’

Nog veel en veel meer redenen waarom de Italianen zo Italiaans zijn lees je in

Bella figura | Joost Houtman & Philip Roose | ISBN 9789460016660 | € 22,50 | uitgeverij Vrijdag | bestel Bella figura via deze link bij bol.com

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ciao tutti is hét startpunt voor je vakantie naar Italië, bomvol persoonlijke tips. Buon viaggio!

autohuur italië
Bol AlgemeenBol Algemeen