Venetiëkenner Joost trakteert ons vandaag op een verhaal over het lekkerste drankje van Venetië, dat je ook steeds vaker in Nederlandse cafés en restaurants vindt. De kleur van het drankje past dan ook goed bij ons land. Het ziet er een beetje uit als oranjebitter. Maar het smaakt veel beter. Het is Aperol Spritz!
Aangelengde wijn
Veel plaatsen in Noord-Italië claimen dat Aperol Spritz bij hen is ontstaan. Maar voor mij is het puur Venetiaans. Voor de kookboeken met Venetiaanse recepten trouwens ook. Al geven deze receptenboeken wel aan dat de Venetianen niet de uitvinders van deze drank zijn. Dat zijn de Oostenrijkers.
Toen Oostenrijkse soldaten eind achttiende eeuw Noord-Italië bezetten, vonden ze de lokale wijnen veel te sterk. Dus vroegen ze de obers de wijn aan te lengen met sodawater. Al hadden de soldaten het niet over ‘aanlengen’ maar over ‘injecteren’.
In het Duits: ‘spritzen’. Dus eigenlijk is Spritz gewoon aangelengde wijn. Niet echt een drankje voor stoere soldaten, zou je zeggen. Meer een drankje voor watjes.
Standaard met Aperol
In de periode daarna is de drank – gelukkig – weer wat sterker geworden. De drank evolueerde zich. De witte wijn werd prosecco. En er werd een likeur bij gedaan. En dat gebeurt nog steeds. Soms Campari. Soms Select. Maar meestal Aperol, dat het drankje zijn specifieke oranje kleur geeft. En zijn unieke bitterzoete smaak.
Het recept voor Aperol Spritz
Maar hoeveel Aperol moet er dan in? En hoeveel prosecco? En hoeveel bruisend water? Tja, daar is niets over vastgelegd. ‘Het is een beetje als met koffie,’ schrijft Tessa Kiros in haar receptenboek Ciao Bella.
‘Het ligt nogal persoonlijk en gevoelig.’ Vervolgens komt ze met haar favoriete recept: eerst vier ijsblokjes, dan 60 milliliter Aperol, 60 milliliter witte wijn en ‘een flinke scheut sodawater om alles in beweging te krijgen.’ En dan nog een flink stuk sinaasappel met schil en ‘een olijf op pekelwater, uitgelekt’.
Ook in Polpo – een culinaire reis naar de achterafstraatjes van Venetië is de olijf uitgelekt. Al is ze dit keer niet in pekelwater gedrenkt. In dit prachtig boek wordt Spritz verder gemaakt met 75 milliliter witte wijn (‘een simpele wijn uit de Veneto’), 50 milliliter Campari of Aperol en een scheutje koolzuurhoudend water. Het stukje sinaasappel is vervangen door een schijfje citroen.
In Recepten uit Venetië is Laura Zavan kort maar krachtig over de ijsblokjes, het spuitwater (één deel), de sinaasappel en de olijf. Of die gepekeld of uitgelekt moet zijn, staat er niet bij.
Maar vervolgens wordt ze wel heel onpersoonlijk en laat ze het aan de lezer wat deze er verder allemaal bij doet. Er mogen twee delen Aperol, Campari, Select of Ramazzotti Aperitivo bij. En drie delen witte wijn of prosecco. Ofwel, doe er maar wat bij.
Recept van het medicijndoosje
Dan heb ik toch meer met het Spritz-shirt dat ik een paar jaar geleden heb gekocht in Venetië. Op dit shirt staat Spritz afgebeeld als een medicijn. Antidepressivo staat er op het doosje.
Hoewel ik me niet aan de voorgestelde dosering houd (drie keer per dag op een lege maag) en van de bijwerkingen (wazig zien, verwardheid, duizeligheid, abnormaal gedrag, braakverschijnselen, hoofdpijn) nog weinig last heb gehad, ben ik het met de voorgestelde verhouding wel eens: 100 milliliter prosecco, 100 milliliter Aperol en 100 milliliter Selz (wat een soort van Spa Rood is). En dan nog wat bevroren H2O (ijsblokjes dus), een schijfje sinaasappel en een olijf.
Ofwel een derde prosecco, een derde Aperol en een derde bruiswater. Ongeveer dan. Want voor Spritz gebruik ik geen maatbeker. Ik schenk de inhoud van de drie flessen zo in het glas, er vanuit gaand dat de dranken eerlijk verdeeld zijn. Maar ja, de ene keer zit er net iets meer prosecco in. De andere keer net wat meer Aperol. En soms helaas wat meer bruiswater. De smaak van de Spritz varieert hierdoor altijd. Maar het is altijd erg lekker.
De lekkerste bij Santa Maria Formosa
Maar nooit zo lekker als in Venetië natuurlijk. Daar is het altijd tongstrelend. Zo heb ik erg genoten van dit oranje drankje bij Ristorante Al Profeta (Dorsoduro 2671), tijdens ons huwelijksdiner.
En bij ristorante Al Bagolo op het Campo San Giacomo dell’Orio. Of op Burano, bij Ristorante Riva Rosa, een felgekleurd pandje aan een rustige gracht.
Maar de allerallerlekkerste Spritz heb ik gedronken op het Campo Santa Maria Formosa, in de schaduw van de witte toren van de kerk waar het plein zijn naam aan dankt. Als je daar Spritz bestelt, krijg je een heel groot, vol glas. Het is zeer aangenaam drinken daar, naast die witte kerk, naast de gondels en andere bootjes die voorbij varen, naast dat sierlijke bruggetje waar je overrompelde toeristen stil ziet staan.
En terwijl je intens gelukkig aan de Spritz nipt, hoor je op de achtergrond het geroezemoes van het levendige plein. Echt een geweldige plek. Zo geweldig dat – eerlijk gezegd – elke Spritz hier heerlijk zou smaken. Zelfs die van de Oostenrijkse watjes.
ik vind het jammer, dat ik als diabetes patiënt, nergens vind hoeveel suiker een flesje “aperol spritz” van 17.5 cl bevat, enkel het alcohol gehalte 9 % is vermeld. Verder kaan ik alleen bevestigen dat ik het lekker vind en het lage alcohol gehalte aprecieer.
Ciao Godfried, we zijn natuurlijk geen website voor diabetespatiënten maar voor Italiëliefhebbers. We vermelden nergens hoeveel suiker/calorieën/vet etc iets bevat, behalve wanneer het voor het verhaal belangrijk is (zoals in dit geval het lage alcoholpercentage). Er zijn vast veel andere websites van speciale verenigingen / overheidsinstellingen waar je van alle producten kunt vinden hoe veel suiker etc erin zit. Dat is niet onze expertise.