Vroegboekkorting bij hu openair villages & campings

Sicilië, maffia en antimaffia

De Italiaanse maffia is in Nederland en België geen onbekend verschijnsel. Boeken als Gomorra en films als The Godfather, respectievelijk over Napels en het Siciliaanse stadje Corleone, hebben de achtergronden van de maffia bij het grotere publiek geïntroduceerd.

Het groeiende verzet van de burgerbevolking in Zuid-Italië tegen de wurgende greep van de maffia is echter nauwelijks bekend. Vooral in Sicilië voeren de laatste jaren verscheidene organisaties acties om de bevolking wakker te schudden en tot opstand te bewegen tegen de Cosa Nostra, de Siciliaanse maffia.

Tineke de Wal is gefascineerd door dit verzet. Ze reisde zo vaak mogelijk naar Sicilië om meer te weten te komen over de anti-maffiamaatregelen. In het boek Sicilië, maffia en antimaffia doet ze verslag van haar ervaringen.

Sicilie-maffia-antimaffia

Een fragment, over Tinekes eerste kennismaking met Italië:

‘In Milaan waar ik lang geleden mijn achterneefje ging bewonderen, proefde ik voor de eerste keer iets van Italië. Ik moest lachen om de makkelijke manier waarop de kersverse vader een politieman ertoe wist te bewegen zijn fout geparkeerde auto niet te bekeuren.

‘Ziet u, de tante van mijn vrouw is helemaal uit Nederland gekomen om onze zoon te bewonderen, hier in de kliniek voor Moeder en Kind. ’s Avonds als er geen parkeerverbod is, kan ik hier niet naar toe want dan moet ik werken. Ik ben namelijk kok in restaurant X, kent u dat? U moet daar echt een keer komen eten want we hebben werkelijk heerlijke risotto…’ En die auto kon natuurlijk blijven staan.

Eigenlijk had ik helemaal geen affiniteit met Italië, in tegendeel, ik had een sterk vooroordeel: Italië, dat is geen leuk vakantieland, dat is maffia, oplichters en macho’s. Door toeval kwam ik toch in Italië terecht, eerst een paar dagen op bezoek bij een nichtje dat een baby had gekregen, daarna een paar weken bij vrienden in een stadje zo’n honderd kilometer van Rome. En dat alles was genoeg voor mijn langzame ommekeer.

Om te beginnen was er Milaan, een moderne en Noord-Europese stad, met veel industrie, mode en kunst. En vervolgens logeerde ik een paar weken in Amelia, een mooi stadje hoog op een berg, waar men zich erop beroemt dat het ouder is dan Rome. Ik trof daar vriendelijke eerlijke mensen.

Maffia was ik nog niet tegengekomen, oplichters ook niet, en macho’s, ach die heb je overal op de wereld, maar ja, wel veel in Italië. Echter, de manier waarop mannen dat aanpakten, dat kon ik wel weer waarderen. Italianen van het mannelijke geslacht boven de tien jaar vinden het leuk om een vrouw te versieren; als het mislukt, proberen ze het nog een keer en nog weer eens en als het dan nog niet lukt, tja jammer, even goeie vrienden niet waar?

Ook mijn volgende bezoeken versterkten mijn sympathie voor de Italianen.

Ik herinner mij de keer dat ik jaren later vanuit Rimini onverwachts voor een kort weekend naar Rome ging voor de wereldruiterspelen die daar plaats vonden. Mijn voorbereidingen voor een documentaire over San Patrignano liepen vertragingen op en ik had in Rome geen hotel geregeld. Op het station Termini vroeg ik een vriendelijke man in uniform met het opschrift Informazioni of hij een geschikt hotel wist. Hij verzocht mij even te wachten omdat hij een paar Duitse meisjes te woord moest staan en vroeg mij toen om een kopje koffie vlakbij te drinken. Daar had ik wel oren naar, ik had nog niet behoorlijk ontbeten.

Bij een cappuccino informeerde hij wat ik ging doen in Rome en hij vertelde dat hij heel goed was in het maken van pasta; in plaats van het kijken naar paarden, kon ik ook bij hem spaghetti komen eten. ‘Vindt uw vrouw dat wel goed?’ vroeg ik, hoewel ik van bin­nen het antwoord al wist. ‘Ik heb geen vrouw, ik woon alleen,’ zei hij, ‘maar we kunnen het samen wel heel gezellig maken.’ Beleefd sloeg ik zijn aanbod af, ik legde uit dat ik echt naar de springwedstrijden wilde gaan en stond op. ‘Ik wilde u niet beledigen, u bent toch niet boos hè, dat ik u dat vroeg?’ zei hij en schudde me hartelijk de hand.’

Bij toeval belandde Tineke later ook op Sicilië. Mede door haar interesse (ze studeerde criminologie) kwam ze in aanraking met de antimaffia. In Cefalù volgde ze cursussen Italiaans en een cursus over de maffia. Ze ging Siciliaanse kranten lezen, pakte de trein naar Palermo voor de herdenking van de moord op antimaffia-rechter Falcone, kreeg contact met de bekende antimaffia fotografe Letizia Battaglia uit Palermo en werd geraakt door de kracht van de verschillende antimaffia-organisaties en vooral door de Sicilianen die zich hierbij aansloten.

Enkele hoogtepunten tijdens haar vele bezoeken aan Palermo waren de rechtszittingen van een bedreigde restauranthouder, de arrestatie van een grote maffiabaas en het werk van de organisatie Addiopizzo (weg met de pizzo, het afpersingsgeld dat de maffia van grote en kleine ondernemers vraagt) die burgers oproept tot verzet tegen de maffia.

Van dit alles doet ze verslag in Sicilië, maffia en antimaffia, dat je voorafgaand aan een bezoek aan het eiland zeker gelezen moet hebben. Want hoe wurgend de greep van de maffia soms ook is, er is hoop – vooral dankzij de inzet van heel veel moedige eilandbewoners.

Sicilie-maffia-antimaffia

Sicilië, maffia en antimaffia
Tineke de Wal
ISBN 9789048430727
€ 17,95
Free Musketeers

Bestel Sicilië, maffia en antimaffia via deze link bij bol.com

Download de gratis Ciao tutti app voor nog meer tips

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *