Kerstmis gaat in Italië niet alleen gepaard met veel lichtjes en panettone, maar ook met een presepe, kerststal. De geboorte van Jezus is door veel Italiaanse kunstenaars prachtig verbeeld. We laten jullie tijdens een virtuele reis door Italië meegenieten van een aantal prachtige kerststallen, van de hand van onder anderen Botticelli, Caravaggio, Da Vinci en Giotto. Giotto’s kerststal in Assisi We beginnen onze kerststallentour in Assisi, waar ooit de eerste kerststal zou hebben gestaan. In de San Francesco di Assisi bewonder je een prachtig fresco van de hand van Giotto, met als onderwerp de geboorte van Christus: In deze blog …

We tippen de beste, mooiste, leukste, ontroerendste en spannendste Italiaanse films en series aller tijden. Met elke tip waan je je even heerlijk in Italië. Je reist van noord naar zuid, van Rome naar Sicilië, van Venetië via Toscane naar Sardinië. still uit A casa tutti bene  We hebben dit artikel op 18 december 2022 voorzien van een update, met alle films en series die tot nu toe zijn verschenen. In totaal tippen we meer dan honderd films en series, van bloedstollende thrillers tot detectives, van komische films tot prachtig geacteerd drama, van documentaires tot culinaire kijkhits, van Italiaanse, Nederlandse, Vlaamse, …

Hoera! Ciao tutti bestaat vandaag precies 12,5 jaar! Op 1 februari 2010 deelde Saskia haar eerste blog en sindsdien is er geen dag voorbijgegaan zónder een nieuw verhaal, recept of leesfragment op Ciao tutti. Inmiddels staan er ruim vijfduizend artikelen online, waar je gratis in kunt grasduinen om inspiratie op te doen voor je vakantie in Italië, maar ook om thuis te genieten van Italiaanse sferen, door middel van boeken- en filmtips, recepten, Italiaanse muziek en Italiaanse adresjes in de buurt. Maar wat zijn nu de favoriete artikelen van Saskia zelf, van de freelance journalisten, fotografen en gastbloggers van het …

Na de schitterende expositie in de Musei Capitolini in Rome kun je de Marmi di Torlonia van 25 mei tot 18 september 2022 bewonderen in de Gallerie d’Italia aan het Piazza della Scala in Milaan. Er zijn bijna honderd marmeren beelden, bas-reliëfs, bustes en sarcofagen te zien, die tientallen jaren in een stoffige kelder huisden. Ciao tutti’s Jesper bezocht de tentoonstelling in Rome en toont een aantal prachtige kunststukken uit de collectie van de familie Torlonia, die na al die tijd verborgen te zijn geweest nu eindelijk voluit mogen schitteren. Een collectie kopstukken Jesper: ‘Op een ietwat bewolkte oktoberochtend beklim …

In zijn nieuwe boek De poppenspeler van Lampedusa neemt Rindert Kromhout je mee naar het Rome van 1948, waar de achttienjarige Matteo acteur wil worden. Namens uitgeverij Leopold mogen we een fragment uit dit boek delen. Hij is regelmatig te vinden in het kunstenaarscafé Della Pace, waar hij mensen uit de filmwereld treft, zoals de innemende acteur Marcello Mastroianni en de jonge regisseur Federico Fellini. Van hun wereld wil Matteo dolgraag deel uitmaken. De felle politieke discussies thuis gaan grotendeels langs hem heen. Hij heeft andere dingen aan zijn hoofd: zijn ambities, zijn intieme en verwarrende vriendschap met de verleidelijke Davide. …

It’s that time of the year… Met het nieuwe jaar in aantocht blikken we terug op de best gelezen blogs van 2021. Het is voor ons altijd weer een verrassing te zien welke verhalen door jullie het vaakst worden gelezen. Dit jaar gaat het om heel diverse onderwerpen, van spectaculaire hangbruggen tot de leukste wijken van Rome, van de portici in Bologna die werden uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed tot de mooiste campings bij de Cinque Terre. We hebben de eenentwintig best gelezen verhalen die we dit jaar publiceerden op een rijtje gezet (in willekeurige volgorde), maar zijn ook erg benieuwd …

Het ene moment sta je nog in de gezellige drukte van de charmante straatjes van Trastevere, het volgende bevind je je in een groene oase van rust: de grote poort van Buonanotte Garibaldi is als een deur naar een andere wereld. Aan de andere kant van de poort bevindt zich namelijk het kleurrijke atelier van kunstenares Luisa Longo, maar er is ook een bed & breakfast met drie kamers waar je tussen haar werk kunt overnachten. foto Luisa Longo: Daniele Molajoli ‘Ik maak allerlei soorten kunst, maar mijn uitgangspunt is altijd schilderen op luxe stoffen als organza en zijde,’ vertelt …

Pasta carbonara is een van de klassiekers uit de Romeinse keuken. Over de oorsprong van de naam (werd deze pasta eerst door kolenscheppers gemaakt of werd hij juist op een kolenvuurtje bereid) wordt nog wel eens gesteggeld, net als over de precieze ingrediënten. Voor een echte carbonara heb je niet meer nodig dan pasta (vaak spaghetti maar rigatoni of mezze maniche kan ook prima), langzaam geroosterd guanciale (wangspek), verse scharreleieren, pittige peper en de allerbeste pecorino romano. Geen room dus – en daar hoef je bij onderstaande restaurants ook niet bang voor te zijn. Zij maken hem allemaal naar traditioneel …

In een van de zalen van Villa Farnesina in Trastevere vind je een portret dat volgens de legende geschilderd zou zijn door niemand minder dan Michelangelo. Michelangelo’s vermeende hoofd is te zien in de Loggia di Galatea, waar Rafaël een schitterende schildering maakte van de nimf Galatea die de oceaan bevaart in een schelp, voortgetrokken door twee dolfijnen. Op het plafond van deze loggia zie je een wel heel bijzondere sterrenhemel: precies zo stonden de maan en de sterren toen Chigi, de opdrachtgever van al deze fresco’s en schilderingen, ter wereld kwam. Terwijl Rafaël in deze zaal aan het schilderen …

Ter ere van de 2774ste verjaardag van Rome heeft Saskia een heerlijke playlist vol Romeinse muziek gemaakt, met meer dan zeventig op en top Romeinse liedjes. Geniet van het beroemde Roma capoccia van Antonello Venditti maar ook van Ostia Lido van J-Ax. Droom weg bij het klassieke Roma nun fa’ la stupida stasera en dans op de klanken van Lucio Dalla’s La sera dei miracoli. Je geniet van Per le strade di Roma, Via Margutta, La Fontana di Trevi, Trastevere, Piazza del Popolo en dwaalt zo al luisterend door de stad, waarbij vast schitterende herinneringen op je netvlies zullen verschijnen. …

Ga je op stedentrip naar Rome? Zorg dan dat je deze tien leukste wijken van de stad niet mist. Met een paar bekende favorieten als Trastevere en de buurt rondom Campo de’ Fiori, maar ook met voor velen nog onbekende(re) wijken als Pigneto, Ostiense en San Lorenzo. Testaccio We beginnen met onze favoriete Romeinse wijk: Testaccio. Deze volksbuurt is het kloppend hart van de Romeinse keuken en dus een waar paradijs voor foodies. Dankzij de grote markt, de vele restaurants, delicatessenzaken (zoals Volpetti, op onderstaande foto) en de lange culinaire geschiedenis is Testaccio the place to be als je écht …

Er zijn in Italië prachtige films opgenomen. Met steden als Venetië, Milaan en Rome is dat natuurlijk ook niet vreemd. Ook het Comomeer is een veelgebruikte filmlocatie; bovendien biedt het meer een mooi vakantieadres voor verschillende grote filmsterren. We tippen vijf bekende films die in Italië opgenomen zijn en die je bij een vleug van heimwee komende weken zeker moet kijken. foto: Giancarolo Restuccia Quantum of Solace Deze welbekende James Bond-film speelt zich af in verschillende steden in Italië. De film begint bij het Comomeer, waar James Bond de gevangen Mr. White meeneemt naar Siena. Daar vertelt Mr. White aan …

Hoewel het warm kan zijn, is de zomer een prima periode om Rome te ontdekken. Het is een stuk rustiger in de stad, zeker qua verkeer, en er worden veel unieke evenementen georganiseerd. We hebben er een aantal voor je op een rijtje gezet, plus een aantal algemene zomerse tips, voor een onvergetelijke zomer in Rome! Luna sul Colosseo – het Colosseum bij het licht van de maan Het Colosseum is nóg indrukwekkender in het maanlicht. Normaal gesproken kun je het amfitheater na het vallen van de avond alleen nog van de buitenzijde bewonderen, maar deze zomer opent het Colosseum …

Houd je van Rome én van puzzelen? Dan geniet je dubbel van Ciao tutti’s puzzelboekje met la bella Roma in de hoofdrol! Zonder zware bagage of zere voeten geniet je van een aantal hoogtepunten van de Eeuwige Stad, met een lekker drankje binnen handbereik. Je kunt dit kleurrijke, papieren Romeinse puzzelboekje via deze link bestellen (80 pagina’s op A5- formaat) voor € 9,95 (excl. verzendkosten). Wil je liever een pdf om zelf thuis uit te printen? Dat kan ook; via deze link bestel je voor € 6,95 een pdf van het puzzelboekje, die je kunt printen op A4-formaat. Hints en …

Houd je van Rome én van puzzelen? Dan geniet je dubbel van dit puzzelboekje, met la bella Roma in de hoofdrol. Zonder zware bagage of zere voeten geniet je van een aantal hoogtepunten van de Eeuwige Stad, met een lekker drankje binnen handbereik. In dit tachtig pagina's tellende puzzelboekje zie je Romes beroemde beelden en klaterende fonteinen, kijk je geconcentreerd naar een sfeervolle bar in Trastevere en bevrijd je bezige bijtjes. Je serveert als een volleerd barista verse cornetti bij de cappuccino, je parkeert een hele rits scooters netjes waar ze horen en speurt naar de mooiste monumenten. Test je Rome-kennis tijdens Ciao tutti’s Grote Rome Quiz in drie delen, die je alleen kunt spelen maar ook prima als basis kunt nemen voor een gezamenlijke (pub)quiz. Liever je voetbal- of filmkennis testen of kijken wat je weet van de Romeinse keuken? Ook dat kan! Voor liefhebbers van logische puzzels zijn er Romeinse sudoku’s in twee soorten en spannende zeeslagen onder toeziend oog van Neptunus. Je neemt een kijkje in Ciao tutti’s bibliotheek en speurt naar het geboortejaar van een belangrijke Romeinse beeldhouwer. Het enige dat je nodig hebt, is een potlood (met gum) of een pen – en misschien nog Mijn Rome of de Romeblogs op Ciao tutti, voor als je je Romekennis even wil opfrissen. Veel puzzelplezier, in bocca al lupo! Saskia P.S. Op zoek naar hints en oplossingen? Die vind je online! In de mail waarmee we je bestelling hebben bevestigd, vind je een downloadlink voor een pdf met een aantal hints en alle oplossingen.

Houd je van Rome én van puzzelen? Dan geniet je dubbel van dit puzzelboekje, met la bella Roma in de hoofdrol. Zonder zware bagage of zere voeten geniet je van een aantal hoogtepunten van de Eeuwige Stad, met een lekker drankje binnen handbereik. In dit tachtig pagina's tellende puzzelboekje zie je Romes beroemde beelden en klaterende fonteinen, kijk je geconcentreerd naar een sfeervolle bar in Trastevere en bevrijd je bezige bijtjes. Je serveert als een volleerd barista verse cornetti bij de cappuccino, je parkeert een hele rits scooters netjes waar ze horen en speurt naar de mooiste monumenten. Test je Rome-kennis tijdens Ciao tutti’s Grote Rome Quiz in drie delen, die je alleen kunt spelen maar ook prima als basis kunt nemen voor een gezamenlijke (pub)quiz. Liever je voetbal- of filmkennis testen of kijken wat je weet van de Romeinse keuken? Ook dat kan! Voor liefhebbers van logische puzzels zijn er Romeinse sudoku’s in twee soorten en spannende zeeslagen onder toeziend oog van Neptunus. Je neemt een kijkje in Ciao tutti’s bibliotheek en speurt naar het geboortejaar van een belangrijke Romeinse beeldhouwer. Het enige dat je nodig hebt, is een potlood (met gum) of een pen – en misschien nog Mijn Rome of de Romeblogs op Ciao tutti, voor als je je Romekennis even wil opfrissen. Veel puzzelplezier, in bocca al lupo! Saskia P.S. Op zoek naar hints en oplossingen? Die vind je online! In de mail waarmee we je bestelling hebben bevestigd, vind je een downloadlink voor een pdf met een aantal hints en alle oplossingen.

De markten op Campo de’ Fiori, de Mercato di Trionfale en de Mercato di Testaccio zijn slechts drie van de vele mercati in Rome. Allemaal even kleurrijk, met kraampjes vol verse groente en fruit, lokale lekkernijen en gevatte marktlieden. Voor een relatief laag bedrag haal je hier de lekkerste specialiteiten, van artisjokken en puntarelle tot porchetta en pecorino. Rome telt meer dan honderd zogenaamde mercati rionali, buurtmarkten, verspreid door de hele stad. De markt in Monti is er zo één, net als de markt op het Piazza di San Cosimato in Trastevere. Een van de kleinste is het marktje op …

Ter ere van het tienjarig jubileum van Ciao tutti blikt Saskia gedurende het hele jaar terug op een aantal van de meest populaire blogs van de afgelopen tien jaar. Saskia: ‘Dit is een van de veelgelezen blogs waar ik zelf ook nog steeds heel gelukkig van word. Ik vertel regelmatig over mijn liefde voor Rome en over de mooiste plekjes die ik in Rome heb ontdekt. Meteen bij de eerste aanblik wist ik: Rome is een stad om van te houden! Na al die jaren en talloze bezoeken weet de stad me nog altijd weer te betoveren en word ik …

‘Van wie heb je leren praten?’ was de eerste vraag die mensen aan Claudia Durastanti stelden wanneer ze hoorden dat haar ouders allebei doof waren. ‘In welke taal droom je?’ vroegen ze toen ze hoorden dat ze op haar zesde van Brooklyn naar het Italiaanse platteland was verhuisd. Claudia Durastanti | foto: Sara Lucas Agutoli De vreemdelinge is een unieke combinatie van autobiografie, reisverhaal, lyrische essayistiek en fictie, waarmee de zeer talentvolle auteur Claudia Durastanti haar naam vestigde in Italië. Ze beschrijft in deze roman haar eenzaamheid en haar zoektocht naar de gevolgen van klasse, seksualiteit, geestelijke gezondheid en kunst …

Een nieuwe boekentip: Wij zijn niet als hagedissen van Erika Bianchi, een prachtige, tedere en soms rauwe roman over liefde, verlies en ouderschap. De Bretonse kust, 1948. Het is eind juli, de Tour de France is in volle gang en de achttienjarige Zaro Checcacci, monteur van de Italiaanse ploeg, ontmoet de jonge Franse serveerster Lena. Negen maanden later wordt Isabelle geboren, maar Zaro wil niets van het kind weten. Tien jaar later besluit Lena dat het genoeg is en zoekt Zaro in Italië op. Die is inmiddels getrouwd en heeft een zoontje. Lena vestigt zich met Isabelle in het dorpje, …

Op 1 februari vierde Ciao tutti haar tiende verjaardag. We vierden het hier met onder meer een heerlijke taart. Live vierden we dit tweede lustrum in Rome, mét het hele Ciao tutti-team. We kijken graag nog even samen met jullie terug op een fantastisch feestweekend! Saskia: ‘Op 1 februari 2010 lanceerde ik Ciao tutti, vanuit hartje Rome. Hoewel het toen natuurlijk wel al het idee was om dit langere tijd te doen, had ik nooit kunnen vermoeden dat ik tien jaar later nog altijd dagelijks zou schrijven over Italië. En ik niet alleen, inmiddels is er een hele Ciao tutti-crew …

De meeste toeristen bezoeken Rome in het voorjaar, de zomer en de herfst. Van begin april tot eind oktober kent de stad enorme pieken aan bezoekersaantallen en moet je je op sommige plekken echt een weg banen tussen verliefde stelletjes met selfiesticks en enorme groepen Japanners of Amerikanen met een audioguide om hun nek die allemaal tegelijk het graf van Rafaël in het Pantheon willen bewonderen. In de winter schittert Rome als altijd, met vaak een warm winterzonnetje dat de gevels van de stad in een prachtig licht zet. Alle bezienswaardigheden zijn er gewoon – en vaak ook nog veel …

Elk jaar op 2 november herdenkt de Confraternita dei Sacconi Rossi, een broederschap op het Tibereiland in hartje Rome, de slachtoffers van de Tiber. Na een heilige mis lopen de broeders, gehuld in rode mantels, in een door flakkerende fakkels verlichte processie naar de rivier die dwars door Rome stroomt, waar ze een bloemenkrans in het water gooien, ter nagedachtenis aan alle doden die de Tiber in de loop der tijd heeft opgeëist. Saskia was er vorig jaar bij en vertelt je vlak voordat de processie weer plaatsvindt meer over deze eeuwenoude traditie. Saskia: ‘Als ik op een zonnige novemberdag …

Midden in de havenstad Ancona prijkt een gebouw met een Nederlands tintje: de Mole Vanvitelliana, vernoemd naar architect Luigi Vanvitelli, oftewel Lodewijk van Wittel, de zoon van Casper van Wittel, die vanuit Amersfoort naar Rome trok. Lodewijk van Wittel werd op 12 mei 1700 geboren in Napels. Voor zijn opleiding verhuisde hij naar Rome, waar hij in de leer ging bij Nicola Salvi, die onder meer aan de Trevifontein werkte. Van Wittel werkte mee aan de façade van het Palazzo Poli, het grootse gebouw waar de Trevifontein als het ware tegenaan leunt. Er volgen grootse projecten, van het stabiliseren van …