Het Vrijheidsbeeld is voor ons nu een van de bezienswaardigheden die je tijdens een bezoek aan New York gezien moet hebben. Voor de vele immigranten die tussen 1892 en 1924 naar Amerika reisden, was de Lady of Liberty het langverwachte eindpunt van een lange, barre reis – en het begin van een nieuw bestaan. Zij was het symbool voor de nieuwe mogelijkheden die in Amerika voor het oprapen zouden liggen. Vlak bij dit symbool van vrijheid, op Ellis Island, kwamen de circa twaalf miljoen immigranten uit Europa aan. Onder hen veel Italianen; volgens de officiële documenten kwamen er ruim vier …
Lees meer »Archief op tag: geschiedenis
Voor in de boekenkast: de luxe geïllustreerde editie van Inferno
Ooit tekende Sandro Botticelli alle kringen van de Hel zoals die door zijn stadsgenoot Dante waren opgetekend. Hij maakte talloze schetsen en gedetailleerde tekeningen van alle zondaars die de Hel bevolken. De meeste tekeningen zijn nu te bewonderen in de Staatlichen Museen in Berlijn, maar een aantal wordt bewaard in de Biblioteca Apostolica van het Vaticaan. Botticelli’s tekening van de Hel siert ook de schutbladen van de geïllustreerde editie van Dan Browns Inferno, die onlangs is verschenen en sinds kort ook in onze boekenkast prijkt. Aangezien Saskia een bijzondere (reis)gids schreef bij Inferno en zelfs met Dan Brown op pad …
Lees meer »Keizers van het Colosseum
Met het Colosseum bezorgden de drie Flavische keizers Vespasianus, Titus en Domitianus Rome een monument voor altijd. In het onlangs verschenen boek Keizers van het Colosseum beschrijft Anton van Hooff de woelige levens van deze drie keizers. Ook gaat hij in detail in op de bouw van dit grootse monument: ‘Het voordeel van de locatie was dat er niet eerst gesloopt hoefde te worden. Wel was het natuurlijk zaak Nero’s plas (de vijver bij Nero’s Domus Aurea, red.) te laten leeglopen en het gebied, vijf voetbalvelden groot, voorgoed te draineren. Daartoe werden ondergrondse kanalen naar de Tiber aangelegd, die tot …
Lees meer »Augustus – magnifico meesterwerk van John Williams
Caesar Augustus is nauwelijks achttien jaar oud als zijn oom Julius Caesar in 44 voor Christus wordt vermoord. Augustus wint de daaropvolgende machtsstrijd en wordt vier jaar later de princeps die de teugels van het Romeinse Rijk in handen houdt. Nu, 2000 jaar na Augustus’ dood, op 19 augustus in het jaar 14 na Christus, komt zijn verhaal op unieke wijze tot leven in de woorden van John Williams, auteur van Stoner en Butcher’s Crossing. In een vloeiende, fijn leesbare stijl vertelt Williams het verhaal van een man die ervan droomt het corrupte Rome te bevrijden van het juk van …
Lees meer »Brieven van Michelangelo
Michelangelo kennen we als beeldhouwer, schilder en dichter, maar veel minder als auteur. Toch schreef hij zo’n vijfhonderd brieven, die ons stuk voor stuk een blik gunnen achter de schermen van zijn gepassioneerd en vaak tumultueus bestaan. Uit zijn brieven spreekt een heel aparte persoonlijkheid, soms heel agressief, dan weer zwaarmoedig, creatief en bezorgd, uit op geld en toch vaak erg royaal. Patrick Lateur maakte een bijzondere selectie van 28 brieven, die mooi gebundeld zijn in een boek dat als een brief van Michelangelo zelf voelt. Met zowel de Italiaanse als de Nederlandse tekst van zij brieven krijg je een …
Lees meer »7x lezen over Rome
De stapel met boeken over Italië groeit sneller dan ooit. Naast bureau, bank en bed verschijnen steeds hogere stapels romans, kookboeken, dichtbundels, reisgidsen en thrillers – sommige gloednieuw, andere al wat ouder en op de kop getikt tijdens een van onze vele strooptochten. Nu is het geen straf om je gedurende de steeds vroeger intredende avond en de onaangekondigde regenbuien te verdiepen in het land van la dolce vita, dus we zullen komende tijd nog wat vaker dan anders ‘lekker leesvoer’ tippen. Vandaag trappen we af met maar zeven boeken – met Rome steeds op een andere manier in de …
Lees meer »Dwars over Rome
De volgende keer dat we naar Rome reizen, zullen we vergezeld worden door Rosita Steenbeek. Niet letterlijk, maar met haar Romeverhalen, die vanaf volgende week in handig dwarsligger®-formaat verkrijgbaar zijn, is ze er toch een beetje bij! ‘Voor mij is Rome het oude centrum, de smalle straatjes in de warme kleuren, alle schakeringen oranje, rood zelfs, geel van zand tot goud. Hier is Rome als een huis, de steegjes zijn gangen, en op drie minuten afstand liggen de twee mooiste pleinen van de stad, misschien wel van de wereld. Piazza della Rotonda met het best bewaarde monument, het Pantheon, Piazza Navona. …
Lees meer »Forse che si, forse che no – de Gonzaga’s in Mantova
Hoewel we de stamboom van de De’ Medici-familie bijna uit ons hoofd kennen en ook de Borgia’s en Sforza’s weinig geheimen voor ons hebben, zijn we lang niet zo vertrouwd met de familie Gonzaga, die als hertogen van Mantova toch ook aanzienlijke invloed uitoefenden op het politieke bestel in het land dat we nu kennen als Italië. De pracht van de Gonzaga’s Om onze kennis een beetje bij te spijkeren volgen we geen ‘saaie’ geschiedenislessen, maar lezen we de roman De pracht van de Gonzaga’s, waarin het verhaal van de hertogen van Mantova op een aanstekelijke manier wordt verteld, vol …
Lees meer »De stilte van Isabella d’Este in Mantova
Een bezoek aan Mantova laat je vroeg of laat kennismaken met Isabella d’Este. Deze dame werd geboren in Ferrara, als dochter van hertog Ercole I d’Este en Leonora van Napels. Reeds op zesjarige leeftijd was Isabella klaar voor haar verloving. Alle Italiaanse edellieden wilden haar hand – niet zozeer vanwege het meisje zelf, maar vooral vanwege haar invloedrijke afkomst. Toen bekend werd dat er een verlovingsring om haar vinger geschoven mocht worden, kwamen vooraanstaande mannen van heinde en verre naar Ferrara om zich als verlovingskandidaat voor te stellen. De ambassadeur van de markies van Mantova arriveerde als een van de …
Lees meer »Da bere: de wijnen van Podere29 uit Puglia
Terwijl wij in Friuli-Venezia Giulia en Toscane verblijven, attendeerden Ciao tutti-lezers Anne Coen en Paul Grimmon van bere.bene in het Belgische Lier ons op het wijnhuis Podere29. We vroegen Anne om ons iets meer te vertellen over dit wijnhuis, waarmee een bijzondere geschiedenis verbonden bleek te zijn. Anne: ‘Podere29 was de naam die het Opera Nazionale Combattenti gaf aan het perceel waar het huidige wijnhuis van Giuseppe Marrano staat. In 2004 kocht Marrano in de località Borgo Tressanti nabij Cerignola, op 10 kilometer van de Adriatische kust, het terrein waar tot dan graan geteeld werd. Hij begon met de aanplant …
Lees meer »Het rare Romeinse eten
Het is Kinderboekenweek in Nederland! Tot en met 13 oktober staan kinderboeken extra in het zonnetje. Ook op Ciao tutti besteden we tijdens deze periode geregeld aandacht aan een kinderboek – uiteraard altijd met een Italiaans tintje. Vandaag gaan we aan tafel met Die rare Romeinen, een boek vol waanzinnige feiten over een stoer volk dat zo’n 2000 jaar geleden in het grootste deel van Europa de baas was: de Romeinen. Maak kennis met hun krankzinnige keizers, strenge straffen en vreemde (vr)eetgewoontes. Lees het antwoord op de volgende vragen: *wat droegen Romeinse soldaten onder hun uniform? *hoe zorgden de rijke …
Lees meer »De allereerste wijn ter wereld
Al die uitgestrekte wijngaarden die we afgelopen dagen bezochten, doen ons wel eens dromen van een eigen landgoed vol met wijnranken. Zelf wijn maken, je eigen wijn drinken… we zouden er wel iets voor voelen! Voor iedereen die ook zelf druiven wil verbouwen en wijn wil maken, ook in eigen land, is er nu Het nieuwe handboek druiven. Er komt van alles aan bod: de enorme verscheidenheid aan druivenrassen, hoe je een wijngaard begint, hoe je hem in stand houdt en natuurlijk ook hoe je wijn moet maken. De handige overzichten met geschikte rassen, de opkweekfase, de latere verzorging en …
Lees meer »Schoonheid en schande – intriges rondom de Borgia’s
Welke historische familie is oogverblindender, gevaarlijker en beruchter dan de Borgia’s? We hebben genoten van de televisieserie waarin schoonheid en creativiteit gepaard gaan met machtswellust, wreedheid en corruptie. Maar nog beter dan de serie is Sarah Dunants nieuwe boek over de Borgia’s, Schoonheid en schande, dat op 24 september a.s. verschijnt. Wanneer kardinaal Rodrigo Borgia door middel van omkoping benoemd wordt tot paus Alexander VI, gebruikt deze charismatische en doortrapte politicus zijn familie om aan de macht te blijven. Zijn oudste zoon, Cesare, een man met een duizelingwekkend ijzig brein en een nog koudere ziel, is zijn grootste wapen. Zijn …
Lees meer »Maffiarepubliek – De vloek van Italië
In 1946 werd Italië een democratie. Het land beleefde een economisch wonder en de Italiaanse industrie, de eetcultuur en de mode werden in heel Europa een lichtend voorbeeld. Maar tegelijk met de economie groeide de macht van de maffia. Waar Italië na de Tweede Wereldoorlog rijk werd met de productie van scooters, auto’s en tassen, verrijkte de maffia zich in de bouw en door tabakssmokkel, drugs en ontvoeringen. De confrontatie tussen de maffia en de overheid bereikte haar hoogtepunt in de jaren 1992-1993 met de moord op onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino. De nasleep van die strijd is in Italië …
Lees meer »Overpeinzingen – het dagboek van de Romeinse filosoof-keizer Marcus Aurelius
‘In de hoofdstad van het Christendom wordt het christelijk geweten het best vertegenwoordigd door het beeld van een heidense keizer,’ schreef de Britse auteur Henry James begin vorige eeuw. Over welk beeld heeft hij het? James schrijft over het bronzen ruiterstandbeeld van de ‘heidense keizer’ Marcus Aurelius dat bovenop het Capitool prijkt, een van de weinige bronzen beelden die je nog in Rome kunt vinden. En het ‘christelijk geweten’? Daarmee doelt James op het feit dat er maar een reden is waarom juist dit beeld (als een van de weinige bronzen standbeelden) wel bewaard is gebleven: men dacht lange tijd …
Lees meer »De geboorte van Venus
Florence, 1528. Het is de tijd van de De’ Medici, overdadige luxe, verblindende kunst en seksuele uitspattingen. Maar ook de tijd van de hellepreken van de religieuze fanaticus Savonarola en de toenemende macht van de weelde- en nachtpolitie. De vader van de jonge Alessandra, een rijke stoffenhandelaar, besluit een schilder in huis te nemen om de familiekapel in het palazzo te beschilderen. Een belangrijk moment, dat bepalend zal zijn voor de toekomst van Alessandra, die in het geheim haar hart verpand heeft aan de schilderkunst. Volgens familiegewoonte wordt zij uitgehuwelijkt. Zij trouwt met Cristoforo, de beste vriend van haar broer …
Lees meer »De adelaars van Simon Scarrow
Simon Scarrow (1962, Nigeria) verkocht alleen in Groot-Brittannië al meer dan 500.000 boeken. Hij werd wereldberoemd door de historische romans die hij schreef in de zogenaamde Adelaar-reeks en is ook succesvol als schrijver van young adult books (de Gladiator-serie). Het eerste deel van de Adelaar-serie is onlangs bij Athenaeum verschenen in Nederlandse vertaling. Willemijn sprak met Scarrow over nonchalant geparkeerde Vespa’s bij archeologische monumenten, en het belang van geschiedenis. Scarrow werd geboren in Nigeria, woonde op talloze plekken in de wereld en ging uiteindelijk studeren in Norwich, Engeland. Hij begon zijn carrière als leraar, eerst in geschiedenis en literatuur, later …
Lees meer »De canon van Rome
Bij thuiskomst uit Rome vonden we nog een stukje Eeuwige Stad op de deurmat. De postbode had in onze afwezigheid het nieuwe boek De canon van Rome bezorgd, dat we nog voor het uitpakken, boodschappen doen en opruimen opensloegen om ons te verliezen in de vijftig verhalen over deze geweldige stad. Rome is de stad van la dolce vita, scooters, espresso, lawaai, kerken en pleinen. Rome is de stad van dictators als Caesar en Mussolini, koningen als Tarquinius Superbus en Victor Emanuel, en keizers als Augustus en Claudius. Rome heeft een geschiedenis die ‘zo oud is als de weg naar …
Lees meer »Zuilzitter – fragment uit ‘De afvallige’
Het is 376 na Christus. Uit de onmetelijke Aziatische steppen nadert groot onheil: tienduizenden Goten steken in paniek de Donau over en vragen asiel aan in het Romeinse Rijk. Een orakel wijst de wijnhandelaar Swintharik aan als degene die de crisis kan oplossen en velen gaan naar hem op zoek, ieder met een ander motief. In het ruïneveld buiten Damascus overdenkt Swintharik op een pilaar zijn leven. Als hij beseft dat hij gezocht wordt, slaat hij ijlings op de vlucht. Is hij het slachtoffer van een complot dat het hele Romeinse Rijk bedreigt? En wat was zijn rol bij de moord …
Lees meer »Het stenen hart van Londen
In hartje Londen ligt, net als in willekeurig welke Italiaanse stad, de geschiedenis voor het oprapen. Op Cannon Street 111 bijvoorbeeld, waar in een kleine nis, afgeschermd door een gietijzeren hekwerkje, een grote steen wordt bewaard. Het is de zogenaamde London Stone, die de stad volgens een legende beschermt. Zolang deze steen veilig is, zal Londen bloeien. De steen zou een overblijfsel zijn van het Romeinse stadscentrum dat hier ooit, in een ver verleden, gelegen was. Om precies te zijn, men vermoedt dat de steen deel uit heeft gemaakt van een groot altaar dat hier door Brutus van Brittannië gebouwd …
Lees meer »Drie keer op bezoek bij een oude zonnegod
Het mithraeum onder de Thermen van Caracalla is niet de enige plek in de Eeuwige Stad waar de oude Romeinen bijeenkwamen om Mithras, de zonnegod, te eren. Voor zover bekend waren er alleen al in Rome ongeveer 50 plekken die gewijd waren aan Mithras. Het meest bekende mithraeum bevindt zich onder de huidige San Clemente, maar wij lichten vandaag drie onbekendere Mithrasaltaren uit. Mithras, god van de zon Maar eerst iets meer over Mithras zelf. Deze Perzische zonnegod vertoont opvallend veel overeenkomsten met Jezus. Niet alleen werd Mithras ook op 25 december geboren, in een grot en onder toeziend oog …
Lees meer »Velours uit Prato
Pisa is verruild voor Prato, textielhoofdstad van Toscane. De regen kwam ook hier even met bakken uit de hemel, maar gelukkig vond ik een fijne koffiebar. Daar verdiepte ik me in een boek dat zich hier in Prato afspeelt: Storia della mia gente, dat vorig jaar de Premio Strega won, de meest prestigieuze literaire prijs in Italië – en dat nu ook in het Nederlands is verschenen, met als titel Velours uit Prato. Na zijn studie komt Edoardo Nesi, kleinzoon van een textielbaron, te werken in het familiebedrijf in Prato. De Toscaanse stad is hét centrum van de stoffenindustrie, met gespecialiseerde …
Lees meer »10x verdwenen Rome
Vanmiddag duiken we nog even het verdwenen Rome in, met tien prachtige foto’s van de website Roma Sparita waarover ik vanochtend schreef. De foto’s zijn afkomstig uit het gedeelte Scene di vita, en genomen tussen 1960 en 1970. Ze geven stuk voor stuk een unieke kijk op Rome, net als de andere 14990 foto’s die op de website te zien zijn. Goed voor urenlang kijkplezier, herkenningspunten en nieuwe ontdekkingen!
Lees meer »Meer dan 15000 oude foto’s van Rome
Zoals Marcel Proust ooit zei: ‘Een echte ontdekkingsreis wordt niet gekenmerkt door het zoeken van nieuwe gebieden, maar door het kijken met andere ogen.’ Hoe waar dat is, blijkt vandaag in twee opzichten. Het eerste is duidelijk: het onderwerp van deze blog, de website Roma Sparita, biedt ons een heel andere, prachtige kijk op Rome. Hoewel ik deze website al tijden volg op Facebook, was het Tim de Zeeuw, een van de regelmatige Ciao tutti-lezers, die mijn ogen echt opende en me aanspoorde een stukje over deze geweldige website te schrijven. Want eh, tja… dat had ik dus nog niet …
Lees meer »