Archief op tag: geschiedenis

Hoewel we de stamboom van de De’ Medici-familie bijna uit ons hoofd kennen en ook de Borgia’s en Sforza’s weinig geheimen voor ons hebben, zijn we lang niet zo vertrouwd met de familie Gonzaga, die als hertogen van Mantova toch ook aanzienlijke invloed uitoefenden op het politieke bestel in het land dat we nu kennen als Italië. De pracht van de Gonzaga’s Om onze kennis een beetje bij te spijkeren volgen we geen ‘saaie’ geschiedenislessen, maar lezen we de roman De pracht van de Gonzaga’s, waarin het verhaal van de hertogen van Mantova op een aanstekelijke manier wordt verteld, vol …

Een bezoek aan Mantova laat je vroeg of laat kennismaken met Isabella d’Este. Deze dame werd geboren in Ferrara, als dochter van hertog Ercole I d’Este en Leonora van Napels. Reeds op zesjarige leeftijd was Isabella klaar voor haar verloving. Alle Italiaanse edellieden wilden haar hand – niet zozeer vanwege het meisje zelf, maar vooral vanwege haar invloedrijke afkomst. Toen bekend werd dat er een verlovingsring om haar vinger geschoven mocht worden, kwamen vooraanstaande mannen van heinde en verre naar Ferrara om zich als verlovingskandidaat voor te stellen. De ambassadeur van de markies van Mantova arriveerde als een van de …

Terwijl wij in Friuli-Venezia Giulia en Toscane verblijven, attendeerden Ciao tutti-lezers Anne Coen en Paul Grimmon van bere.bene in het Belgische Lier ons op het wijnhuis Podere29. We vroegen Anne om ons iets meer te vertellen over dit wijnhuis, waarmee een bijzondere geschiedenis verbonden bleek te zijn. Anne: ‘Podere29 was de naam die het Opera Nazionale Combattenti gaf aan het perceel waar het huidige wijnhuis van Giuseppe Marrano staat. In 2004 kocht Marrano in de località Borgo Tressanti nabij Cerignola, op 10 kilometer van de Adriatische kust, het terrein waar tot dan graan geteeld werd. Hij begon met de aanplant …

Het is Kinderboekenweek in Nederland! Tot en met 13 oktober staan kinderboeken extra in het zonnetje. Ook op Ciao tutti besteden we tijdens deze periode geregeld aandacht aan een kinderboek – uiteraard altijd met een Italiaans tintje. Vandaag gaan we aan tafel met Die rare Romeinen, een boek vol waanzinnige feiten over een stoer volk dat zo’n 2000 jaar geleden in het grootste deel van Europa de baas was: de Romeinen. Maak kennis met hun krankzinnige keizers, strenge straffen en vreemde (vr)eetgewoontes. Lees het antwoord op de volgende vragen: *wat droegen Romeinse soldaten onder hun uniform? *hoe zorgden de rijke …

Al die uitgestrekte wijngaarden die we afgelopen dagen bezochten, doen ons wel eens dromen van een eigen landgoed vol met wijnranken. Zelf wijn maken, je eigen wijn drinken… we zouden er wel iets voor voelen! Voor iedereen die ook zelf druiven wil verbouwen en wijn wil maken, ook in eigen land, is er nu Het nieuwe handboek druiven. Er komt van alles aan bod: de enorme verscheidenheid aan druivenrassen, hoe je een wijngaard begint, hoe je hem in stand houdt en natuurlijk ook hoe je wijn moet maken. De handige overzichten met geschikte rassen, de opkweekfase, de latere verzorging en …

Welke historische familie is oogverblindender, gevaarlijker en beruchter dan de Borgia’s? We hebben genoten van de televisieserie waarin schoonheid en creativiteit gepaard gaan met machtswellust, wreedheid en corruptie. Maar nog beter dan de serie is Sarah Dunants nieuwe boek over de Borgia’s, Schoonheid en schande, dat op 24 september a.s. verschijnt. Wanneer kardinaal Rodrigo Borgia door middel van omkoping benoemd wordt tot paus Alexander VI, gebruikt deze charismatische en doortrapte politicus zijn familie om aan de macht te blijven. Zijn oudste zoon, Cesare, een man met een duizelingwekkend ijzig brein en een nog koudere ziel, is zijn grootste wapen. Zijn …

In 1946 werd Italië een democratie. Het land beleefde een economisch wonder en de Italiaanse industrie, de eetcultuur en de mode werden in heel Europa een lichtend voorbeeld. Maar tegelijk met de economie groeide de macht van de maffia. Waar Italië na de Tweede Wereldoorlog rijk werd met de productie van scooters, auto’s en tassen, verrijkte de maffia zich in de bouw en door tabakssmokkel, drugs en ontvoeringen. De confrontatie tussen de maffia en de overheid bereikte haar hoogtepunt in de jaren 1992-1993 met de moord op onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino. De nasleep van die strijd is in Italië …

‘In de hoofdstad van het Christendom wordt het christelijk geweten het best vertegenwoordigd door het beeld van een heidense keizer,’ schreef de Britse auteur Henry James begin vorige eeuw. Over welk beeld heeft hij het? James schrijft over het bronzen ruiterstandbeeld van de ‘heidense keizer’ Marcus Aurelius dat bovenop het Capitool prijkt, een van de weinige bronzen beelden die je nog in Rome kunt vinden. En het ‘christelijk geweten’? Daarmee doelt James op het feit dat er maar een reden is waarom juist dit beeld (als een van de weinige bronzen standbeelden) wel bewaard is gebleven: men dacht lange tijd …

Florence, 1528. Het is de tijd van de De’ Medici, overdadige luxe, verblindende kunst en seksuele uitspattingen. Maar ook de tijd van de hellepreken van de religieuze fanaticus Savonarola en de toenemende macht van de weelde- en nachtpolitie. De vader van de jonge Alessandra, een rijke stoffenhandelaar, besluit een schilder in huis te nemen om de familiekapel in het palazzo te beschilderen. Een belangrijk moment, dat bepalend zal zijn voor de toekomst van Alessandra, die in het geheim haar hart verpand heeft aan de schilderkunst. Volgens familiegewoonte wordt zij uitgehuwelijkt. Zij trouwt met Cristoforo, de beste vriend van haar broer …

Simon Scarrow (1962, Nigeria) verkocht alleen in Groot-Brittannië al meer dan 500.000 boeken. Hij werd wereldberoemd door de historische romans die hij schreef in de zogenaamde Adelaar-reeks en is ook succesvol als schrijver van young adult books (de Gladiator-serie). Het eerste deel van de Adelaar-serie is onlangs bij Athenaeum verschenen in Nederlandse vertaling. Willemijn sprak met Scarrow over nonchalant geparkeerde Vespa’s bij archeologische monumenten, en het belang van geschiedenis. Scarrow werd geboren in Nigeria, woonde op talloze plekken in de wereld en ging uiteindelijk studeren in Norwich, Engeland. Hij begon zijn carrière als leraar, eerst in geschiedenis en literatuur, later …

Bij thuiskomst uit Rome vonden we nog een stukje Eeuwige Stad op de deurmat. De postbode had in onze afwezigheid het nieuwe boek De canon van Rome bezorgd, dat we nog voor het uitpakken, boodschappen doen en opruimen opensloegen om ons te verliezen in de vijftig verhalen over deze geweldige stad. Rome is de stad van la dolce vita, scooters, espresso, lawaai, kerken en pleinen. Rome is de stad van dictators als Caesar en Mussolini, koningen als Tarquinius Superbus en Victor Emanuel, en keizers als Augustus en Claudius. Rome heeft een geschiedenis die ‘zo oud is als de weg naar …

Het is 376 na Christus. Uit de onmetelijke Aziatische steppen nadert groot onheil: tienduizenden Goten steken in paniek de Donau over en vragen asiel aan in het Romeinse Rijk. Een orakel wijst de wijnhandelaar Swintharik aan als degene die de crisis kan oplossen en velen gaan naar hem op zoek, ieder met een ander motief. In het ruïneveld buiten Damascus overdenkt Swintharik op een pilaar zijn leven. Als hij beseft dat hij gezocht wordt, slaat hij ijlings op de vlucht. Is hij het slachtoffer van een complot dat het hele Romeinse Rijk bedreigt? En wat was zijn rol bij de moord …

In hartje Londen ligt, net als in willekeurig welke Italiaanse stad, de geschiedenis voor het oprapen. Op Cannon Street 111 bijvoorbeeld, waar in een kleine nis, afgeschermd door een gietijzeren hekwerkje, een grote steen wordt bewaard. Het is de zogenaamde London Stone, die de stad volgens een legende beschermt. Zolang deze steen veilig is, zal Londen bloeien. De steen zou een overblijfsel zijn van het Romeinse stadscentrum dat hier ooit, in een ver verleden, gelegen was. Om precies te zijn, men vermoedt dat de steen deel uit heeft gemaakt van een groot altaar dat hier door Brutus van Brittannië gebouwd …

Het mithraeum onder de Thermen van Caracalla is niet de enige plek in de Eeuwige Stad waar de oude Romeinen bijeenkwamen om Mithras, de zonnegod, te eren. Voor zover bekend waren er alleen al in Rome ongeveer 50 plekken die gewijd waren aan Mithras. Het meest bekende mithraeum bevindt zich onder de huidige San Clemente, maar wij lichten vandaag drie onbekendere Mithrasaltaren uit. Mithras, god van de zon Maar eerst iets meer over Mithras zelf. Deze Perzische zonnegod vertoont opvallend veel overeenkomsten met Jezus. Niet alleen werd Mithras ook op 25 december geboren, in een grot en onder toeziend oog …

Pisa is verruild voor Prato, textielhoofdstad van Toscane. De regen kwam ook hier even met bakken uit de hemel, maar gelukkig vond ik een fijne koffiebar. Daar verdiepte ik me in een boek dat zich hier in Prato afspeelt: Storia della mia gente, dat vorig jaar de Premio Strega won, de meest prestigieuze literaire prijs in Italië – en dat nu ook in het Nederlands is verschenen, met als titel Velours uit Prato. Na zijn studie komt Edoardo Nesi, kleinzoon van een textielbaron, te werken in het familiebedrijf in Prato. De Toscaanse stad is hét centrum van de stoffenindustrie, met gespecialiseerde …

Vanmiddag duiken we nog even het verdwenen Rome in, met tien prachtige foto’s van de website Roma Sparita waarover ik vanochtend schreef. De foto’s zijn afkomstig uit het gedeelte Scene di vita, en genomen tussen 1960 en 1970. Ze geven stuk voor stuk een unieke kijk op Rome, net als de andere 14990 foto’s die op de website te zien zijn. Goed voor urenlang kijkplezier, herkenningspunten en nieuwe ontdekkingen!

Zoals Marcel Proust ooit zei: ‘Een echte ontdekkingsreis wordt niet gekenmerkt door het zoeken van nieuwe gebieden, maar door het kijken met andere ogen.’ Hoe waar dat is, blijkt vandaag in twee opzichten. Het eerste is duidelijk: het onderwerp van deze blog, de website Roma Sparita, biedt ons een heel andere, prachtige kijk op Rome. Hoewel ik deze website al tijden volg op Facebook, was het Tim de Zeeuw, een van de regelmatige Ciao tutti-lezers, die mijn ogen echt opende en me aanspoorde een stukje over deze geweldige website te schrijven. Want eh, tja… dat had ik dus nog niet …

Vandaag op Ciao tutti weer twee boekentips, met om te beginnen het eerste deel in de nieuwe reeks Strijder voor Rome. 255 na Christus. Het Romeinse rijk beleeft een van zijn roerigste periodes. De Barbaren staan voor de poorten, maar de grootste dreiging komt uit het oosten: in Perzië bereidt een immens leger zich voor op een gewelddadige aanval op de Romeinen. De stad Arete wacht een bloedig beleg. De verdediging van deze stad ligt in handen van Ballista, een Germaan die zijn hele leven niets anders heeft gekend dan oorlog en strijd. Ver van het decadente Rome gaat hij …

De Lijkwade van Turijn, waarvan tot eind deze maand een replica te zien is in Den Bosch, speelt ook een rol in de thriller In zijn naam, die van start gaat in Los Angeles. De stad wordt opgeschrikt door een reeks bizarre moorden, maar pas bij de moord op Tamara Jacobs, scenarioschrijver van een film over de Lijkwade van Turijn, vindt de politie een aanwijzing. Tamara hield haar onderzoek voor de blockbusterfilm angstvallig geheim. Niemand mocht weten hoe de film af zou lopen, niemand kende het hele script. En ze had uitstekende bronnen, tot diep in het Vaticaan. De ontknoping …

Vandaag gaat Woody Allens nieuwe film To Rome with Love in Nederland in première, een ode aan de Eeuwige Stad en aan de talloze films die hier zijn opgenomen. Allen treedt in de voetsporen van de grote namen uit de filmgeschiedenis. Fellini, Coppola, Scorsese: allemaal zagen ze Rome als het ultieme decor – niet alleen de stad zelf, maar ook de magische Romeinse filmstudio’s binnen de muren van Cinecittà. Terwijl de bioscoopzalen vol zullen stromen en To Rome with Love de meest romantische beelden van Rome zal laten zien, wordt in Rome gevreesd voor de dood van de Italiaanse cinema. …

Tijdens de renaissance was de macht over Florence in handen van de familie De’ Medici. Hun rol als mecenassen voor de kunst is legendarisch. Minder bekend is dat de familie aan de wieg van het moderne geldwezen heeft gestaan. Hun macht was geworteld in hun rol als bankiers. In Het Medicigeld legt Tim Parks uit hoe de kunst van het bankieren verbonden was met de bloei van de Florentijnse kunst in het algemeen en de Medici-familie in het bijzonder. In de middeleeuwen werd geld tegen rente uitlenen gezien als immoreel, en de kerk verbood het. Toen de vijftiende eeuw aanbrak …

Een heerlijk boek voor het weekend – met meer dan genoeg pagina’s om je urenlang in Toscane te wanen… Het verhaal gaat over de zusjes Caterina en Isabella Cammaccio, die tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen worden de moeilijkste beslissingen van hun leven te nemen. Beslissingen waarvan de consequenties nog jarenlang zullen doorwerken… Veertig jaar later moet Alessandro Pallioti een merkwaardige moordzaak op een oude man oplossen. De vermoorde man blijkt een held voor de verzetsleden van de Tweede Wereldoorlog te zijn geweest. Hij is doodgeschoten en er is zout in zijn mond gepropt. Hoe meer Pallioti zich in de zaak verdiept, des te meer komt …

We duiken vandaag meer dan 2000 jaar terug in de tijd, naar 7 maart 44 voor Christus. Gaius Julius Caesar staat op het toppunt van zijn macht. Maar de jaren van oorlogen en machtspolitiek hebben hem oud gemaakt – het gewicht van zijn alleenheerschappij wordt een steeds zwaardere last op zijn vermoeide schouders. Hoewel Caesar nog altijd geldt als onoverwinnelijke generaal, kost het hem steeds meer moeite de corruptie, complotten en conflicten die de Romeinse politiek beheersen in te dammen. Zijn macht begint af te nemen, en hij stevent onherroepelijk af op het moment dat de Romeinse geschiedenis voor altijd …

We gebruiken het dagelijks zonder erbij na te denken, het @-teken op onze computer, oftewel het apenstaartje. Dat in Italië trouwens geen apenstaartje heet, maar chiocciola – slakkenhuisje. Sinds we e-mail hebben geïntegreerd in ons dagelijks bestaan, word je tientallen, zo niet honderden keren per dag geconfronteerd met dit teken, zeker op een werkdag. En sinds de introductie van twitter zien we het apenstaartje nog vaker voorbijkomen. Nu vragen jullie je waarschijnlijk af waarom ik het over apenstaartjes heb op een blog over Italië. Welnu, het @-teken zou al in het zestiende-eeuwse Venetië gebruikt zijn. In documenten van Venetiaanse kooplieden …