Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Rome kent veel prachtige plekken: het Pantheon in de vroege ochtend, de zonsondergang vanaf de Aventijn, de kleine stille straatjes rondom het Campo de’ Fiori waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan, het uitzicht op de Engelenbrug vanaf Castel Sant’Angelo…
Een van de mooiste plekken ligt echter verborgen in een uithoek van de stad, in de bij toeristen nog niet zo bekende wijk Testaccio. Hier vind je, aan de voet van de Piramide van Caius Cestius, Campo Cestio, een bijzondere begraafplaats, waar sinds 1738 de niet-katholieke Romeinen worden begraven. Een indrukwekkende plek!
Campo Cestio – een begraafplaats in Testaccio
Tot het einde van de achttiende eeuw mochten niet-katholieken niet op een katholieke begraafplaats worden begraven. Het gevolg hiervan was dat de doden ‘s nachts onder bewaking van de Romeinse politie ter aarde moesten worden besteld.
De pauselijke autoriteiten hadden het gebied dat buiten de Porta San Paolo, net buiten de Aureliaanse Muur, ter beschikking gesteld om niet-katholieken een laatste rustplaats te gunnen. In 1748 stond deze plek voor het eerst op de stadsplattegrond van Rome, met de aanduiding ‘plaats waar men protestanten begraaft’.
In 1803 stierf de oudste zoon van de protestant Wilhelm von Humboldt, die in Rome woonde en als Pruisisch gezant werkzaam was aan het pauselijk hof. Toen ook zijn vier jaar jongere zoon overleed, gaf paus Pius VII hem een stuk land bij de Piramide van Cestius, zodat hij zijn beide zonen in alle rust kon laten begraven. Volgens de overlevering heeft Von Humboldt rond de twee grafzerken een hek laten zetten, waardoor het ontstaan van het protestantse kerkhof een feit was.
Onder streng toezicht van de paus
Ook al was het kerkhof voor protestanten, het stond tot 1870 onder streng toezicht van de paus. Alle grafschriften moesten ter goedkeuring aan een pauselijke commissie worden voorgelegd en kruistekens op de graven waren ten strengste verboden. Pas met de opheffing van de Kerkelijke Staat kwam er ook een einde aan deze strenge voorschriften.
In 1921 werden er officiële richtlijnen voor de protestantse begraafplaats opgericht. Toen werd onder andere bepaald dat deze plek ‘ter beschikking wordt gesteld aan alle buitenlandse staten met protestantse en orthodox-katholieke staatsburgers’, hetgeen in 1953 werd veranderd in ‘niet-katholieke staatsburgers’.
Een diepbedroefde engel
Meer dan vierduizend mensen hebben op het Campo Cestio hun laatste rustplaats gevonden. Het mooiste graf is dat van Emelyn Story: een diepbedroefde engel die waakt over Emelyn en haar man William, die het graf voor haar maakte en er later ook zelf werd begraven.
Het graf van Keats en Shelley
Als je tussen de graven wandelt, zie je veel beroemde namen voorbijkomen: Keats, Shelley, Julius Goethe (de enige zoon van Johann Wolfgang Goethe), Gramsci (de oprichter van de Italiaanse communistische partij) en Andrea Camilleri (de auteur van de Montalbano-reeks).
Een bezoek aan het Campo Cestio is een wandeling langs artistieke graven, met schitterende inscripties, illustraties en zelfs heuse beelden. Zo blijf je ook bij graven van onbekenden stilstaan. De beelden op de graven maken een overweldigende indruk. Kijk maar mee:
Aan de voet van de Piramide di Cestio
Een heel ander Rome dan de meeste bezoekers zien, maar minstens zo mooi… Hier en daar duikt op de achtergrond nog een ander graf op, de Piramide di Cestio. Onder deze piramide bevindt zich het graf van Caio Cestio, een edelman die zo rijk was dat hij van gekkigheid niet meer wist wat hij met zijn geld moest doen.
Hij was, net als veel Romeinen in zijn tijd, gefascineerd door de Egyptische cultuur en voordat hij stierf liet hij een piramide van zesendertig meter hoog en dertig meter breed ontwerpen, die zijn graf moest sieren. En zo geschiedde…
Praktische informatie voor een bezoek aan Campo Cestio
Wil je zelf het kerkhof in de wijk Testaccio bezoeken? De ingang vind je aan de Via Caio Cestio 6. Het kerkhof is van maandag tot en met zaterdag geopend van 9.00 tot 17.00 uur (laatste toegang om 16.30 uur), op zondag van 9.00 tot 13.00 uur (laatste toegang om 12.30 uur). Metrohalte Piramide (linea B) ligt dichtbij, net als de bushaltes van de lijnen 3, 23, 60, 83 en 95.
