Enigma Dante – Raphel mai amech zabi almi

Dit jaar viert Italië 700 jaar Dante. Op 14 september 1321 blies de grote dichter zijn laatste adem uit. Veel van zijn verhalen blijken onsterfelijk en worden zevenhonderd jaar na zijn dood nog altijd door veel mensen gelezen.

Met name zijn Divina Commedia is bekend, het gedicht waarin hij als in een droom een reis door het hiernamaals beschrijft. Je kunt deze Goddelijke Komedie op verschillende manieren kunt lezen: als gedicht, louter om de vorm, door je laten meeslepen door de aangename klanken en prachtig gevonden beeldspraken.

Je kunt het ook zien als een boeiend verhaal, waarbij je aandacht gaat naar de vele mythische, bijbelse en historische figuren die Dante op zijn reis ontmoet.

Tot slot kun je op zoek gaan naar de betekenis áchter de woorden, naar de onderliggende boodschap. Aangezien het geheel gehuld is in metaforen en dubbelzinnige teksten is er geen eenduidige uitleg.

Met de regelmaat van de klok laten mensen zich verleiden de ultieme verklaring voor het gedicht te geven. Voor de een is het een voorbeeld van het ware christelijke geloof, voor de ander de aankondiging van het protestantisme, weer een ander ziet er de voorspelling in van de eenmaking van Europa en nog anderen menen dat met dit boek de basis is gelegd voor de vrijmetselarij.

Een van de sleutels naar de betekenis van het boek zou kunnen zitten in de onbegrijpelijke zin die Dante in zijn gedicht verwerkt: Raphel mai amech zabi almi. Het klinkt totaal onsamenhangend, maar tegelijk heeft het iets van een orakel. Zou de kern van het verhaal achter deze woorden schuilgaan?

Inger Camps deed een poging om de zin te ontrafelen, dook in geschiedenisboeken, speelde met de letters en komt met een originele interpretatie in Enigma Dante. We delen een kort fragment:

‘Beste lezer,
Het zal u misschien raar in de oren klinken, maar sinds enige tijd heb ik dagelijks een gesprek met de grote filosoof Erasmus. Hoe dat gekomen is, is een lang verhaal en eigenlijk ook niet van belang vandaag.

Elke dag om twee uur breng ik Erasmus een bezoek in het klooster waar hij sinds honderden jaren verblijft en buigen we ons over een welbepaald onderwerp. Zo kwam onlangs het schilderij Toren van Babel van Pieter Bruegel ter sprake.

U kent het schilderij ongetwijfeld: een gigantische toren aan een rivier, op het punt – of net niet – van instorten. Op het voorplan zien we een koning, dat is ongetwijfeld koning Nimrod, hij die opdracht gaf tot het bouwen van de toren van Babel. We zien hem met een totaal verdwaasde blik.

Enkele dagen lang hebben Erasmus en ik deze erbarmelijke figuur onder de loep gehouden, hebben we gekeken naar wie hij precies is, wat er in hem omgaat, waarom hij zo kijkt.

Hetgeen we die dagen ontdekt hebben, is uitzonderlijk: een eeuwenoud geheim dat zich ineens aan ons openbaarde. Ik kan het niet langer voor mij alleen houden.’

Inger onthult het geheim in Enigma Dante, waarbij je de tekst zowel in het Nederlands als in het Italiaans, Frans en Engels kunt lezen. Kan zij de volledig onsamenhangende zin ontrafelen en het raadsel dat daarmee verbonden is oplossen?

Je ontdekt het in Enigma Dante (ISBN 9789082457315 – € 12,70), dat is verschenen bij Uitgeverij albaIN. Je kunt het boek via deze link bij de uitgeverij bestellen.