Met Antoine Bodar door het land van Franciscus van Assisi

Voor een televisiedrieluik van de RKK reisde priester en kunsthistoricus Antoine Bodar in de voetsporen van Franciscus door Umbrië. Bodar volgde Franciscus’ leven van zijn jeugd in Assisi, zijn bekering en roeping, zijn ontmoetingen, de stichting van zijn orde van de minderbroeders tot de ontvangst van de stigmata op de berg La Verna en zijn vroege dood in Portuncula.

Bodar reisde naar stadjes als Gubbio, Foligno, Bevagna en Spoleto, door de ruige natuur waar Franciscus in de vogels en de andere dieren God ontdekte. Hij geeft een spirituele kijk op Umbrië, op de plaatsen en het landschap waarmee Franciscus zich verbonden voelde. Bovendien legt Bodar de verbinding met de huidige paus, die met zijn naam duidelijk richting geeft aan zijn functie: solidariteit en bestrijding van armoede.

Naast de driedelige televisieserie is er nu ook een boek (mét dvd van de serie), waarin Bodar je opnieuw meeneemt naar al die bijzondere plekken in Umbrië. We nemen een klein voorproefje aan de hand van de mooiste foto’s, tijdens de opnamen voor RKK gemaakt door Werry Crone.

In het eerste luik, met de titel ‘De rijke jongeling die zich bekeert’, krijg je als lezer een beeld van de jonge Franciscus. Bodar: ‘Voor zijn bekering was hij een vrolijke nietsnut die behoorlijk de bloemetjes buiten zette en geld over de balk gooide. Deze kant van hem is in de geschiedschrijving vaak weg gelaten. En dat is jammer want je kunt de grote heilige die hij later is geworden niet los zien van de vroegere Franciscus. Het was een mateloze man, voor en na zijn bekering.’

Bezocht worden plekken als zijn geboortehuis, zijn doopkerk, steden als Perugia en Spoleto en natuurlijk het kerkje van San Damiano waar het kruisbeeld tot Franciscus sprak: herstel mijn kerk. Franciscus vatte dat aanvankelijk letterlijk op en ging kerkjes in de buurt restaureren.

Assisi – plein voor de benedenkerk Franciscusbasiliek
schildering bij het doopvont waarin Franciscus werd gedoopt, in de Rufiniuskathedraal
Spoleto – achterzijde kathedraal Maria ten hemelopneming
Franciscus naast Maria met Kind en engelen, door Cimabue
een van de 28 taferelen uit Franciscus’ leven door Giotto in de bovenkerk van de Franciscusbasiliek in Assisi

 In het tweede luik, ‘Hoe Franciscus Gods schepping omhelst en ordestichter wordt’, beklimt Antoine Bodar de berg vlak bij Poggio Bustone. Franciscus deed hetzelfde en het was op deze plek van ‘eminente eenzaamheid’ dat hij zijn zonden overdacht en door de genade werd aangeraakt. Er is in dit deel volop aandacht voor Franciscus’ omgang met de dieren. Zo wist hij in Gubbio een woeste wolf tot bedaren te brengen en hingen in Bevagna de vogels aan zijn lippen.

Bodar vertelt ook over de pogingen van Franciscus om zijn beweging door de paus erkend te krijgen. Dat lukte uiteindelijk, maar het ging niet zonder slag of stoot. ‘Hij is in zekere zin onder curatele gesteld. Hij wilde een anarchistische beweging maar ook bij de kerk horen. Dat lag moeilijk.’

kruis op een berg nabij Poggio Bustone
Antoine Bodar in Franciscus’grot nabij Poggio Bustone
Franciscus spreekt voor de vogels, fresco van Giotto in de bovenkerk van de Franciscusbasiliek
souvenirwinkel in Assisi, vol beeldjes van Franciscus

In het derde en laatste luik, ‘Gestigmatiseerd en lijdend – al bij zijn leven heilig beschouwd’, staan de laatste vaak moeizame jaren van Franciscus centraal. Als eerste mens ooit ontving hij na tal van geestelijke en lichamelijke ontberingen de wondtekenen van Christus, de zogenoemde stigmata. Twee jaar later zou hij sterven in Portiuncula, het toenmalige hoofdkwartier van zijn beweging. Antoine Bodar: ‘Wat me het meest getroffen heeft, is zijn diepe Godsverbondenheid. Vanuit die verbondenheid kon hij zo veel voor mensen doen.’

La Verna, de berg waar Franciscus de stigmata ontvangt
fresco van Franciscus die de stigmata ontvangt
Clara neemt afscheid van de opgebaarde Franciscus, fresco in de bovenkerk van de Franciscusbasiliek

Nog veel meer foto’s en de bijbehorende inspirerende verhalen vind je in

Bodar door het land van Franciscus – een spirituele reisgids voor Umbrië (met dvd) | Antoine Bodar | foto’s: Werry Crone | ISBN 9789025904098 | € 19,99 | Uitgeverij Ten Have | bestel Bodar door het land van Franciscus via deze link bij bol.com