Palazzo Valentini – een Romeinse domus onder de grond

Vanmiddag nemen we jullie mee naar een bijzonder gebouw in Rome: Palazzo Valentini. Op het eerste gezicht is er weinig bijzonders te ontdekken aan dit palazzo, de thuisbasis van de Provincia di Roma. Dat komt omdat je voor de echte schatten van deze plek moet afdalen naar de kelders…

In Palazzo Valentini vond men, onder de grond, een onwaarschijnlijke schat: de archeologische resten van een paar fraaie woonhuizen uit het oude Rome. Vanaf de dag van de vondst zette een team van kunsthistorici, archeologen en architecten alles op alles om die huizen in kaart te brengen, te restaureren en klaar te maken voor openstelling voor het publiek.

Multimediaal museum
Wij nemen tijdens onze tour door Rome graag zelf een kijkje in Palazzo Valentini, niet alleen omdat het een interessante nieuwe opgraving betreft in het hart van Rome, maar ook vanwege de opvallende manier waarop die opgraving aan het publiek wordt getoond: in een multimediaal museum.

Wat dat precies inhoudt, ontdekken we als we de trappen naar beneden aflopen, samen met een klein groepje – in verband met veiligheid bezoek je de opgraving altijd in groepen en op vooraf bepaalde tijden. Eenmaal beneden, wanneer de rondleiding begonnen is, zien we met eigen ogen wat er gebeurt als je eeuwenoude Romeinse resten combineert met de moderne technieken van nu.

In het donker
Het is een tour zonder gids. Dat wil zeggen, zonder fysieke gids, want er is wel degelijk iemand die ons door de kamers en gangen begeleidt, terwijl hij ondertussen vertelt waar we ons bevinden en wat we zoal zien. Diegene is echter niets meer dan een stem uit speakers. Als we allemaal in de eerste kamer staan – waar op het eerste gezicht nog weinig te zien is – sluiten de deuren achter ons en wordt het pikkedonker. De stem begint te vertellen.

We blijken ons recht boven een Romeins badhuis te vinden. Terwijl de stem vertelt lichten onder onze voeten, en onder de doorzichtige vloer van de ruimte, de verschillende delen van het oude badhuis op. Stuk voor stuk passeren de bijzondere vondsten de revue, terwijl wij het licht volgen en steeds maar onder ons kijken naar wat er nog meer te ontdekken valt. Dan zien we ineens de hele ruimte oplichten: met behulp van laserprojecties wordt het oude badhuis in een klap om ons heen gereconstrueerd. Er gaat een klein gilletje van opwinding door de groep wanneer de volle potentie van deze nieuwe techniek wordt gedemonstreerd.

De rondleiding door de Romeinse huizen onder Palazzo Valentini gaat op deze manier verder: door kamers, gangen, elk voorzien van dezelfde doorzichtige vloer, en elk met een eigen verhaal.

Het laatste stukje: de bunker
Een vondst die ook onder Palazzo Valentini werd gedaan, maar niet direct thuisgebracht kon worden als onderdeel van de Romeinse huizen, is een zuil van gigantische afmetingen. Onderweg kom je de zuil tegen (hij ligt uiteraard horizontaal): hij is nooit verplaatst. Het deel waar je nu loopt ziet er een beetje uit als een bunkerachtige ruimte, en dat klopt.

Hier bevindt zich een bunker uit de Tweede Wereldoorlog. Een gang leidt je naar een andere gigantische zuil, die nog fier overeind staat: vanaf het uiteinde van de bunker heb je uitzicht op de markten en de zuil van Trajanus. Het is direct een goede manier om je te realiseren dat dit inderdaad ongeveer het grondniveau moet zijn geweest in de Romeinse oudheid.

Wil jij ook een uniek kijkje onder de grond van Rome? Bezoek Palazzo Valentini dan zelf en ga terug in de tijd!

Praktische informatie
Je vindt Palazzo Valentini aan de Via IV Novembre 119 in Rome (bij de Zuil van Trajanus). Het is dagelijks (behalve op dinsdag) geopend van 09.30 tot 18.30 uur. Een kaartje reserveren voor de Engelstalige rondleiding kan via deze link.