Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Daar staan we dan, in een zonnige olijfboomgaard in de Salento, in het zuiden van Puglia. Bij een tafel die bijna doorzakt onder het gewicht van allerlei lekkernijen, flessen olijfolie en wijn. Midden in een reclame voor traditionele Italiaanse olijfolie, maar dan écht – en met echt goede olijfolie op tafel, gemaakt met passie en met de vruchten van de knoestige bomen om ons heen.
We laden ons bordje vol met allerlei verschillende hapjes, schenken een glas wijn in en zoeken een plekje in de zon. Even uitrusten van de hele ochtend wijn proeven… De rust duurt echter niet lang. Nog voor we goed en wel twee happen hebben genomen, klinkt er opzwepende muziek.
Onder een van de olijfbomen staan Daniela, Giacomo en Biagio, die ons met respectievelijk hun stem, fluit en accordeon betoveren. De opzwepende melodie blijkt de beroemde pizzica te zijn, een traditionele volksdans die hier in de Salento is ontstaan – en die door de bewoners van dit stukje Italië nog altijd met passie wordt gedanst. Zo ook door Roberto en Paola, die in het gras een wervelende show weggeven.
Passie is het enige dat je nodig hebt om de pizzica te kunnen dansen. Gelukkig maar, want nog voor we ons bord half leeg hebben kunnen eten, worden we door Roberto de ‘dansvloer’ opgetrokken. We moeten meteen meedansen, op een tapijt van gras, onder de olijfbomen, met een ritme dat al snel in ons hele lijf zit. En dat is maar goed ook, want Roberto gunt ons geen moment rust. Dansen moeten we, pizzica pizzica!
Spinnenbeet
De pizzica is niet alleen wat betreft de bewegingen, maar ook wat betreft de herkomst van de naam verwant aan de tarantella. Waar deze laatste verwijst naar de spinnensoort tarantula, betekent de naam pizzica zoveel als ‘spinnenbeet’.
Eens werd geloofd dat de tarantulabeet dodelijk is. Als iemand tijdens het werk op het land werd gebeten, moest hij of zij zich zo snel mogelijk van het gif ontdoen. Dit deed men door wild in de rondte te dansen, onder begeleiding van de opzwepende muziek van tamboerijnen, accordeons, mandolines en fluiten. Degene die danste was over het algemeen, als gevolg van de beet, zo koortsig dat hallucinaties de dans nog intensiveerden.
Zodra iemand begon te dansen, sloten familieleden en omwonenden uit solidariteit al snel aan. Gezamenlijk werd het gif de wereld uit gedanst. De dans had dan ook geen mooi einde; er werd gedanst totdat de danser van uitputting op de grond neerstortte. Vanaf dat moment hield men de vingers gekruist, hopend op genezing.
In de loop der eeuwen is de pizzica een eigen leven gaan leiden. In sommige gebieden is er een partner bijgekomen en wordt de dans in paren gedaan, maar voor de originele versie is nog altijd maar een enkele danser nodig. Maar in een groep kan ook, zoals we hebben gemerkt. Zelfs deze kat kwam even kijken, gelokt door het ritme van de spinnendans…
