Piazza della Repubblica – de navel van Florence

Aan schitterende pleinen is er in Florence geen gebrek. Neem bijvoorbeeld het Piazza del Duomo, met de prachtig versierde kathedraal, Giotto’s ranke campanile, de indrukwekkende koepel die de Duomo bekroont en de bescheiden doopkapel met het mooiste mozaïekplafond dat we ooit zagen.

Of het Piazza della Signoria, dat eigenlijk één groot openluchtmuseum is, met Michelangelo’s David, Giambologna’s Sabijnse Maagdenroof, Cellini’s Perseus en tal van andere beelden van bekende en minder bekende kunstenaars.

Hoog boven de stad schittert het Piazzale Michelangelo, dat sinds kort geheel autovrij is en vanwaar je een adembenemend uitzicht hebt op de daken, koepels en torens van Florence.

Bijna naast het Piazza del Duomo ligt het veel onbekendere Piazza della Repubblica. Dit plein onthult een stukje interessante geschiedenis en biedt bovendien een aantal fijne culinaire adresjes. Zorg dus dat je hier tijdens je bezoek aan Florence ook even een kijkje neemt.

De navel van Florence

Midden op het plein reikt de Colonna dell’Abbondanza, de ‘Zuil van de Overvloed’, hemelwaarts. De zuil staat symbool voor voorspoed en geluk. Boven op de zuil prijkt het beeld van een vrouw met de hoorn des overvloeds, een kopie naar een werk van Donatello.

De Colonna dell’Abbondanza markeert tevens het precieze middelpunt van de stad, op basis van de Romeinse stadsplattegrond. De zuil wordt dan ook wel ‘de navel van Florence’ genoemd.

Van het Romeinse forum tot de Mercato Vecchio

In de Romeinse tijd lag precies op deze plek het forum. Dit was het kloppende hart van de stad, met tempels, badhuizen, bestuursgebouwen en markten. Als je nu over het plein wandelt, kun je je dat bijna niet meer voorstellen.

Na het jaar 1000 begon het plein langzamerhand te veranderen. Eerst kwam er een markt, die na de bouw van de Loggia del Mercato Nuovo (die je iets verderop vindt, in de richting van de Ponte Vecchio) al snel de mercato vecchio, de oude markt werd genoemd. Halverwege de zestiende eeuw liet Cosimo I de’ Medici op de plek van het plein een getto bouwen, waarna hij alle joden dwong hier te gaan wonen.

De herinrichting van Florence

Wie om zich heen kijkt, ziet dat het Piazza della Repubblica qua uitstraling en sfeer eigenlijk helemaal niet past bij het historisch karakter van de rest van de stad. Niet gek als je weet dat het huidige plein pas is ontworpen toen Florence de hoofdstad van Italië was, tussen 1865 en 1871.

In het kader van Il Risanamento, de grote herinrichting van het stadscentrum, werd dit hele gedeelte van de stad met de grond gelijk gemaakt en herrees er een nieuw, rechthoekig plein van bijna vijfenzeventig bij honderd meter.

De triomfboog voor koning Vittorio Emanuele II

Op de grote triomfboog voor koning Vittorio Emanuele II, die één zijde van het plein domineert, en die door de inwoners van de stad ook wel Arcone (‘Grote Boog’) wordt genoemd, staat de reden voor de herinrichting van deze buurt: L’ANTICO CENTRO DELLA CITTÀ DA SECOLARE SQUALLORE A VITA NUOVA RESTITUITO, ‘Het oude centrum van de stad, sinds eeuwen troosteloos, tot nieuw leven gebracht’.

Nu was deze buurt voor de herinrichting inderdaad bepaald niet de prettigste buurt van de stad. Gelukkig is dat nu wel anders, met een draaimolen voor de kleintjes, chique winkels, hotels en historische koffiehuizen.

De historische koffiehuizen van Florence

De bekendste cafés bestaan al meer dan honderd jaar, zoals het Caffè delle Giubbe Rosse, dat is genoemd naar de rode jasjes die de obers er dragen. Onze favoriet is Caffè Gilli, dat al bestaat sinds 1733 en waar in 1951 de beroemde foto American Girl in Italy is geschoten.

Op de andere hoek ligt Caffè Paszkowski, dat ooit is ontstaan als een bierlokaal maar dat later internationale beroemdheid vergaarde als muziekcafé.

Geen van deze cafés is goedkoop als je op het terras neerstrijkt; dan betaal je al gauw zes euro voor een cappuccino, maar voor een ‘historische koffie’ is dat eigenlijk geen geld (al betaal je al banco, aan de bar, niet meer dan in een andere koffiebar). Zeker als je weet dat beroemde schrijvers (onder wie de Nederlandse Louis Couperus) elkaar hier regelmatig ontmoetten om inspiratie op te doen en ervaringen uit te wisselen, moet je in elk geval even een kijkje nemen in een van deze cafés.

Een bronzen maquette van Florence

Met kinderen in Florence? Bewonder dan voor Caffè Paszkowski de bronzen maquette van Florence. Leuk om te kijken hoe de stad eruitziet en wat je al herkent!

Aai het zwijntje over zijn snuit

Nog een bronzen bezienswaardigheid voor kinderen vind je naast het Piazza della Repubblica, aan de andere zijde van de Mercato Nuovo. Hier huist een bronzen zwijntje, dat ervoor zorgt dat je terugkeert naar Florence. Daarvoor moet je hem wel even over zijn snuit aaien!

Het dakterras van La Rinascente

De mooiste plek van het plein is echter de bovenste verdieping van La Rinascente. Dit warenhuis heeft namelijk een heerlijk dakterras met prachtig uitzicht op de koepel van de Duomo, de stad aan je voeten en de omliggende heuvels. Onbetaalbaar! Geen tijd voor een drankje? Je mag ook even heel snel alleen kijken en het beeld voor altijd op je netvlies (of met je camera) vastleggen!

Lunchen aan het Piazza della Repubblica

Voor lunch of diner is bistro Irene (op de hoek bij Hotel Savoy) een aanrader. Als je over de drempel stapt, ga je even terug in de tijd, naar de jaren vijftig – met een retro chic interieur, prachtige borden uit de collectie van Richard Ginori, verse bloemen op tafel en nog net geen Mad Men aan de bar.

Irene serveert klinkende cocktails in vintage glazen en authentieke Toscaanse gerechten met een eigen – lichte – twist, ontsproten aan het culinaire brein van chef Fulvio Pierangelini, met als extraatje vanaf het terras een heerlijk uitzicht op het Piazza della Repubblica…