Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Zover het oog reikt, zie je in de Chianti wijngaarden, met tussendoor af en toe een grote cantina of een lieflijk dorpje. De groene trosjes druiven die we van de zomer zagen, zijn inmiddels uitgegroeid tot dikke, blauwpaarse trossen, die een prachtige vino rosso opleveren.
Fiasco tussen Florence en Siena
In het gebied tussen Florence en Siena dat de Chianti grofweg bestrijkt, wordt al eeuwenlang wijn gemaakt. Er zijn bronnen uit de dertiende eeuw die al vermelden dat de inwoners van de dorpjes die in dit gebied liggen zich bezighouden met de productie van wijn.
Toch was het niveau van de Chianti tot grofweg de jaren zeventig niet bepaald hoog te noemen. Denk aan mandflessen met slobberwijn die eerder bedoeld waren ter decoratie dan voor consumptie en jullie weten precies wat we bedoelen. De Italiaanse naam voor zo’n fles in een mandje is niet voor niets fiasco…
Sangiovese – bloed van Jupiter
Gelukkig is dat voor het merendeel verleden tijd. De productie is niet alleen gemoderniseerd, maar ook naar beneden gebracht, wat de kwaliteit erg ten goede is gekomen. Wie het echte goud wil proeven, neemt een DOCG Chianti of – nog beter – een DOCG Chianti Classico, beide gemaakt van minstens tachtig procent Sangiovese.
Letterlijk betekent de naam van deze druif ‘bloed van Jupiter’; de Romeinse oppergod houdt zo nog een oogje op Toscanes trots die voor de inwoners van de streek onmisbaar is bij een traditionele maaltijd.
Een gewoonte die zeker het overnemen waard is, zoals ook Hannibal Lecter in de film Silence of the Lambs doet: ‘I ate his liver with some fava beans and a nice Chianti’. Wie niet van ingewanden houdt, een glas Chianti smaakt ook prima bij een paar borrelhapjes of een stevig bord pasta.
Een genie met een moeilijk en bizar karakter
Giacomo Tachis, een van de mensen die Italië op de kaart heeft gezet als wijnland waar men rekening mee moet houden, vindt de Sangiovese weliswaar een geniale druif, maar wel een ‘met een moeilijk, bizar karakter’. ‘Sangiovese is veel gevoeliger voor bodemverschillen en de wisselvalligheid van de weersomstandigheden dan andere druiven,’ aldus Tachis.
‘Daarom hebben verstandige producenten hun wijngaarden niet met één enkele soort Sangiovese beplant, maar verbouwen ze verschillende soorten Sangiovese naast en door elkaar.’ Zo is er meer kans op een redelijke oogst, en dus op meer van dat heerlijke rode goud waar Toscane zo beroemd om is en waar wij zo van gaan proeven…
De meest voorkomende druif in Italië
‘De meest voorkomende druif in Italië, met ongeveer tien procent van het totale wijnoppervlak, is Sangiovese. Het is dé blauwe druif van onder meer de beroemde Chianti-wijnen, Brunello di Montalcino en Vino Nobile di Montepulciano,’ zo schrijft Kristel Balcaen in haar Wijnboek voor foodies.
‘Ze wordt het meest geassocieerd met Toscane maar is vrij flexibel qua groeicondities en we vinden ze daardoor in grote delen van Italië. Zelfs op het Franse eiland Corsica, waar de druif Nielluccio genetisch identiek blijkt te zijn aan Sangiovese.
Sangiovese heeft een zonnige standplaats en een lang groeiseizoen nodig om goed te rijpen, waardoor ze het vaak beter doet in warme klimaten. Buiten Italië staat ze onder meer aangeplant in zonnige delen van Zwitserland, in Griekenland, Turkije, Malta en Israël.
Sangiovese-wijnen komen in alle mogelijke prijs- en kwaliteitsniveaus op de markt. Enerzijds heb je betaalbare vlotte wijntjes voor bij de lunch in de Italiaans getinte trattoria’s wereldwijd. Aan de andere kant van het spectrum staan de dure topwijnen van de beroemde producenten uit de Chianti, Montalcino en Montepulciano.
En daartussen een hele reeks wijnen van grote en kleine domeinen: gemaakt van druiven uit de ruimere regio of uit specifiek afgelijnde subzones, van wijngaarden in de zonovergoten vlaktes of op koelere hoogtes, al dan niet gerijpt op houten vaten.
Erg divers dus, maar met een reeks gemeenschappelijke kenmerken: behoorlijk hoge zuren, best wat droogtrekkende tannine en veel rood fruit. Onder de sappige kersen en rode primen vinden we een hartig, kruidig laagje in de vorm van zongedroogde tomaten, thee, tabak en sandelhout.
Het verschil tussen de kwaliteitsniveaus herken je aan de zuiverheid en intensiteit van deze aroma’s en aan de algehele complexiteit, de hoeveelheid aroma- en smaakcomponenten die je erin kunt terugvinden.’
Wijnboek voor foodies
In Wijnboek voor foodies brengt Kristel Balcaen je stap voor stap essentiële kennis over wijn bij. Daarnaast gidst ze je langs de meest food-friendly druiven en klassieke combinaties van wijnen en gerechten. Natuurlijk kom je ook te weten waaróm die zo goed werken!
Foodies die nog een stapje verder willen gaan, kunnen het rijk van de aroma’s ontdekken en de smaakcomponenten van zowel wijn als gerecht leren ontleden. Want je kunt de perfecte wijn zoeken bij een bestaand gerecht, maar je kunt ook een bepaalde fles als uitgangspunt nemen en je gerecht aanpassen om het perfect bij die wijn te laten passen.
Wijnboek voor foodies | Kristel Balcaen | ISBN 9789028979871 | € 29,50 | uitgeverij Pelckmans | bestel Wijnboek voor foodies bij je lokale boekhandel of via deze link bij bol.com
