Vroegboekkorting bij hu openair villages & campings

Grote reizen, kleine reizen – Sandro Veronesi

Vandaag maken we een bijzondere reis in het gezelschap van Sandro Veronesi, een van de bekendste schrijvers uit Italië. Hij neemt ons mee op grote én kleine reizen, in het net verschenen boek Grote reizen, kleine reizen.

Grote-reizen-kleine-reizen-Veronesi

Als Sandro Veronesi eindelijk tussen de ruïnes van Machu Picchu staat, een ervaring waar hij jarenlang naar heeft uitgekeken, komt de ‘blasfemische gedachte’ bij hem op dat in dezelfde periode dat hier gebouwd werd (rond 1450) in Italië de Renaissance op haar hoogtepunt was. De koepel van de Santa Maria del Fiore in Florence was al vijftien jaar af, stelt hij niet zonder trots vast.

Veronesi reist, kijkt en beleeft op een zeer persoonlijke manier de steden en landen die hij aandoet. Iedere reis, of hij nu Lissabon, Moskou, Parijs of Amsterdam bezoekt, is ook een confrontatie met zichzelf. Zijn eerste reizen noemt hij rouwreizen, omdat hij al reizend het gat dat na de dood van zijn vader en moeder is ontstaan vult met ‘drukte en schoonheid’. Het verdriet maakt zijn blik niet minder scherp. In de prachtig aangelegde buitenwijken van Chicago ziet hij de Amerikaanse ‘leugen’ verbeeld: hier wordt het perfecte leven geleefd.

Maar Sandro Veronesi is realistisch genoeg om met de lezer de speciale restaurants, verborgen boekwinkels en vergeten plekken te delen die de aanstaande reiziger zeker zal noteren. Een fragment over Sardinië, dat Veronesi in augustus 2011 bezocht:

‘Reizen is niet alleen aankomen, reizen is vooral onderweg zijn. Daar zijn wegen voor, en daarom zijn er pleisterplaatsen langs die wegen. Reizend over die wegen, leer je die pleisterplaatsen kennen. Maar wie naar Sardinië gaat, gaat gewoonlijk alleen voor de zee – want waar je je ook neervlijt, het is overal mooi. Sardinië is geen eiland om te verkennen, te doorkruisen, het is eerder een bestemming dan een reis. Olbia is bijvoorbeeld een bestemming par excellence – haven en luchthaven – gezien de ruime kuststrook die erdoor wordt bediend, zowel naar het noorden als naar het zuiden.

Sardinia collage

Wij daarentegen, voor een zwerftocht van twee dagen die we in een vloek en een zucht hebben bedacht en georganiseerd, maken van Olbia ons vertrekpunt voor een tocht over het hele eiland, richting zuidwesten, naar Carloforte. Een auto, een bemanning van louter familieleden (mijn vrouw, mijn zwager en mijn schoonzuster – ja, die van Serifos), maar je zou het ook met twee motoren kunnen doen, voor de liefhebbers, aangezien de bedoeling van de onderneming juist is om onder te gaan in het landschap, om het eiland te doorkruisen, het te leren kennen in plaats van het links te laten liggen vanuit een ligstoel op het strand.

Daarom zullen we, aangezien we het traject niet vooraf hebben bestudeerd – we kennen alleen de eindbestemming – op afstand worden aangestuurd door Nino, een mythisch cryptofamilielid, oom, broer, neef of vriend, al naar gelang het uitkomt, die in deze streek woont en veel meer weet dan wat er in reisgidsen staat.

Met de aanwijzingen van Nino, en na de gebruikelijke vertraging van anderhalf uur die mijn schoonzuster sinds onheuglijke tijden oploopt bij alles wat ze doet en die ze nog nooit heeft kunnen inhalen, begeven we ons naar het zuiden op de 131 bis, de zogenaamde Olbia-Abbasanta, terwijl we de fascinerende kust die zich de eerste twintig kilometer links van ons ontrolt – dat wil zeggen het waterreservaat van Tavolara en de beroemde stranden van San Teodoro – doodgemoedereerd negeren.

Als we in de buurt van Siniscola komen buigt de superstrada resoluut af naar het binnenland en wordt het landschap onmiddellijk ruiger. Het is het moment waarop Le Baronie overgaat in de Barbagia van Nuoro, en na een paar kilometer zien we inderdaad de granieten klomp van de berg Ortobene voor ons, aan de voet waarvan de huizen van Nuoro zich verspreiden. Nog een paar kilometer en de heuvels lopen uit in het Omodeo-meer, ontstaan door een dijk in de rivier de Tirso, dat bij de inauguratie in 1924 het grootste kunstmatige meer van Europa was. Het is vlak en rustig maar vertoont niet de rationele saaiheid en de onwezenlijke kleur die zo kenmerkend is voor kunstmatige bassins. Integendeel, het lijkt een echt meer, met twee eilandjes in het midden en gekartelde, rijk begroeide oevers.

En nu opgelet: Nino heeft ons aangeraden om rechtstreeks af te gaan op Nuraghe Losa, hier vlakbij, maar eerst komt Ghilarza, de stad waar Antonio Gramsci zijn kindertijd en zijn jonge jaren heeft doorgebracht, en waar het aan hem gewijde museumhuis is, en we besluiten er een kijkje te nemen. Ghilarza lijkt een door de wind geteisterde stad uit het Wilde Westen, maar het huis van Gramsci is leerzaam, omdat het klein en bescheiden is, een bewijs dat voorbeeldige mensen overal kunnen opstaan.

Er is een behoorlijke bibliotheek, een piepkleine binnenplaats en, op de bovenverdieping, zijn kamertje – waar twee opvallende stenen, die door Gramsci zelf zijn gemodelleerd met de bedoeling er halters van te maken om zijn armen te versterken, een vertederende aanblik bieden. Het geheel is ingericht met documenten, foto’s en relikwieën die zijn Leopardiaanse jeugd illustreren.

Omweg en bezoek duren samen niet langer dan een halfuur, maar wanneer we aankomen bij Nuraghe Losa, vlak bij de aansluiting waarmee de 131 bis opgaat in de gewone 131 – dat wil zeggen in de Carlo Felice, ofwel de Sassari-Cagliari – stellen we vast dat het al laat is en bezoeken hem niet: we kijken er alleen maar naar uit de verte, in de loggia van het huisje dat als kassa dient, onze haren verward door de wind en ons er volledig van bewust dat het hier wellicht gaat om het belangrijkste nuragische monument van Sardinië – en vervolgens stappen we weer op. Soms haal je stommiteiten uit, en dit is een stommiteit.’

Lees meer over Veronesi’s toch over Sardinië en alle andere grote en kleine reizen in

Grote-reizen-kleine-reizen-Veronesi

Grote reizen, kleine reizen | Sandro Veronesi | vertaald door Rob Gerritsen | ISBN 9789044625646 | uitgeverij Prometheus | bestel Grote reizen, kleine reizen via deze link bij bol.com

Download de gratis Ciao tutti app voor nog meer tips

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *